Mysterie - De ontdekte vluchttunnel

1 / 22
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 22 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

  • Inleving: beeld van een 'gewone' Duitser in de DDR
  • betrouwbaarheid/ bruikbaarheid bron
  • In stappen oplossen

Slide 3 - Tekstslide

- Het leven van een
   'gewone' burger in
   de DDR
-  Kapitalisme vs
    communisme
-  Spionage en
    propaganda tijdens
    Koude Oorlog
Kennismaken met ...

Slide 4 - Tekstslide

We zijn in het grensgebied tussen Oost- en West-Berlijn, op een moment ergens tussen 1961-1989.

“Bukkend in het gras laten we onze ogen wennen aan het donker. Ik loop tien meter vooruit. Mijn vriend Sepp sluit aan. In een grote boog om de wachttoren, nog 250 meter naar het riviertje. Het kost ons vier bange uren. Voorzichtig zakken we het water in. Ineens is er een oorverdovend geluid. Wat is het?! Een explosie of kogels vanuit de wachttoren? We schieten door het water en rennen naar de eikenbomen even verderop. De stilte komt terug. Om half vijf ’s nachts zien we de eerste huizen. West-Berlijn, we zijn er. Onze vlucht is gelukt!

Slide 5 - Tekstslide

Emma Weber en haar vriend Sepp Müller leven inmiddels in West-Berlijn


“Kort daarna wordt ons gevraagd mee te helpen bij het graven van een geheime tunnel. Wij hoeven niet lang na te denken. Een Italiaanse jongen en meisje, Leonardo en Beatrice, willen hun Duitse studievriend Nico uit Oost-Berlijn naar de andere kant van de Muur halen. De gevaren kennen wij, maar juist daardoor twijfelen wij geen moment. Wij weten hoe moeilijk het leven aan de andere kant van de Muur is."

Slide 6 - Tekstslide

Beatrice komt met het briljante idee de kelder van een leegstaande bakkerij te huren in West-Berlijn. Als wij net doen alsof er een ‘foto-lab’ in komt, dan mag er geen licht naar binnen komen en kunnen wij alles verduisteren! Hierdoor kunnen wij met z’n vieren ongestoord, vierentwintig uur per dag, werken aan de tunnel. Liggend op onze rug hakken we in diensten van zes uur het leem weg, leggen we elektriciteit aan en bouwen we een afvaltransportsysteem. Zo graven we de 135 meter lange tunnel vanuit een oud pand in West-Berlijn onder de Muur door. Eindelijk. Na lange tijd graven is het moment daar. De kelder in Oost-Berlijn is donker op het moment dat ik uit de schacht kruip. Voorzichtig open ik de kelderdeur. Ik hoor stemmen van de bewoners, maar ik moet de gang op. Zijn we met graven wel echt bij huisnummer 7 uitgekomen? In mijn zwarte overall loop ik naar de voordeur en ik stap heel voorzichtig naar buiten.

Slide 7 - Tekstslide

Links een grenswacht, mijn hand klem ik om het pistool.

Snel kijk ik: ‘nummer 7’! Een grauw, troosteloos huis dat wordt bewoond door Leni en Paul Schumacher, en hun dochter Clara. We zitten goed! Het rode laken kan binnenblijven, het witte laken hang ik snel over het balkon van de kamer. Onze koeriers in Oost-Berlijn, die uitzicht hebben op het balkon, geven de vluchtelingen het teken voor vertrek. Het is tegen zes uur ’s avonds, de deurklink gaat naar beneden. Het eerste groepje komt zachtjes binnen.

Slide 8 - Tekstslide

Terugblikkend krijg ik nog steeds tranen als ik eraan denk. Door onze tunnel zijn uiteindelijk 29 mensen gevlucht, op weg naar een nieuw, beter leven.  Toch heb ik een licht wrange nasmaak. Meer mensen hadden via onze tunnel hun weg kunnen vinden van het onvrije Oost- naar het vrije West-Berlijn... Want de tunnel werd al snel ontdekt door de Stasi, de Oost-Duitse inlichtingendienst. De Stasi had op één of andere manier te horen gekregen dat zich achter de kelderdeur bij Leni en Paul een vluchttunnel bevond, onder de Muur door. Of de tunnel is verraden, of dat iemand onvoorzichtig is geweest en per ongeluk zijn mond voorbij heeft gepraat; het is voor mij tot op de dag van vandaag een raadsel…”

Stasi ID van Vladimir Poetin

Slide 9 - Tekstslide

Onderzoeksvraag
Wie heeft de vluchttunnel,
     expres of per ongeluk,
             verraden...?

Slide 10 - Tekstslide

Plan van aanpak
- In groepjes van 2/3 personen
- Bestudeer de bronnen.
- Evt. verdeel je de bronnen onderling
- Selecteren van bruikbare bronnen
- Wijs de 'verrader' aan
- Ondersteun jullie keuze met bewijs
- Wijs evt. andere verdachte aan.
- Ondersteun jullie tweede keuze met bewijs
- Klassikaal nabespreken.


Slide 11 - Tekstslide

3
2
1
4
5
6
7

Slide 12 - Tekstslide

8
9
10
11
12
13

Slide 13 - Tekstslide

14
15
16
17
18
19
20

Slide 14 - Tekstslide

21
22
23
24
25
26

Slide 15 - Tekstslide

Bronnenoverzicht

Slide 16 - Tekstslide

Wie is jullie verdachte no.1 en welk bewijs
hebben jullie daarvoor?

Slide 17 - Open vraag

Wie is jullie verdachte no.2 en welk bewijs
hebben jullie daarvoor?

Slide 18 - Open vraag

Welke rol speelt Berlijn in de
Koude Oorlog ?

Slide 19 - Open vraag

Waarom is het belangrijk dat je betrouwbaarheid van bronnen leert inschatten?

Slide 20 - Open vraag

Welke onderzoeksvaardigheden heb je gebruikt?

Slide 21 - Open vraag

Hoe kun je deze vaardigheden inzetten bij toetsen?

Slide 22 - Open vraag