3.4 Planten

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Nakijken 1mh 

blz 

Nakijken 1ha

blz 

Wat vond jij leuk om te doen in de kerstvakantie?

Uitgebreid lekker eten

Vuurwerk afsteken

Met vrienden of familie zijn

Uitslapen

Sneeuwballen-gevecht

Naar de bergen gaan met elkaar

Kerstfilms kijken

Oliebollen eten

Spelletjes spelen

Herhaling ordening

Organismen worden ingedeeld in prokaryoten (zoals bacteriën, zonder celkern) en eukaryoten (zoals schimmels, planten en dieren, met celkern), op basis van kenmerken zoals celwand en bladgroenkorrels. 

Bacteriën, eencellig en zonder celkern, zijn belangrijk voor vertering en opruiming, maar kunnen ook ziektes en bederf veroorzaken. 

Schimmels, breken materiaal af, zijn nuttig in voedsel en medicijnen (antibiotica), maar kunnen ook infecties of bederf veroorzaken.

Dieren worden ingedeeld op basis van kenmerken zoals bijvoorbeeld de symmetrie en wel of geen skelet. Dieren worden ingedeeld in stammen, zoals sponsdieren, weekdieren, geleedpotigen en gewervelden.

 

Het ordenen helpt om overzicht te krijgen in de enorme diversiteit aan leven, ook wel biodiversiteit genoemd.

Plant

Dier

Schimmel

Bacterie

3.4 Planten

Leerdoelen

• Je kunt planten indelen.
  
• Je kunt kenmerken en voorbeelden noemen van vaatplanten en wieren.
• Je kunt kenmerken en voorbeelden noemen van sporenplanten en zaadplanten.

Intro

Planten leven overal op aarde, in de moeilijkste omstandigheden. Zelfs in de woestijn groeien planten. Er zijn al meer dan 390 000 soorten planten ontdekt.

Het plantenrijk bestaat uit 

niet-groene planten en groene planten

Groene of niet-groene planten?

Wieren of ook wel algen genoemd, groeien meestal in water. Ze hebben geen wortels, stengels, bladeren of bloemen. 

Groenwieren kunnen eencellig zijn, zoals boomalgen die zich voortplanten door deling, 

of meercellig, zoals zeesla die in de zee groeit en eetbaar is.

Een- of meercellige planten?

De meeste planten die je om je heen ziet, behoren tot de fascinerende groep van vaatplanten. Planten met vaten die water en voedingsstoffen door stengels, wortels en bladeren vervoeren.

Die vaatplanten kunnen weer worden ingedeeld in twee groepen: 

planten die zich voortplanten met sporen en planten die zich voortplanten met zaden.

Planten met vaten of niet?

Sporenplanten en zaadplanten?

Tot de zaadplanten behoren planten als het madeliefje en de boterbloem, maar ook struiken en bomen.

Sporenplanten kunnen wortels, stengels en bladeren hebben, maar geen bloemen. Varens, mossen en sommige wieren planten zich voort met sporen.

Sporenplanten en zaadplanten

Tot de zaadplanten behoren planten als het madeliefje en de boterbloem, maar ook struiken en bomen.

Sporenplanten kunnen wortels, stengels en bladeren hebben, maar geen bloemen. Varens, mossen en sommige wieren planten zich voort met sporen.

Plenda en starten met:

HV 3.4 - 1 t/m 5 en 7, 9 en 10 (blz 195)
MH 3.4 - 1 t/m 4 en 6 t/m 10 (blz 204)

Planten zijn er in veel verschillende soorten, en ze kunnen overal op aarde groeien, zelfs in de woestijn. Er zijn meer dan 390.000 verschillende soorten planten. Planten worden ingedeeld in verschillende stammen, zoals wieren, sporenplanten en zaadplanten. 

Als we naar de volgorde van hoe planten zich hebben ontwikkeld kijken, begint het met wieren. Wieren groeien meestal in het water en hebben geen wortels, stengels of bloemen. Ze planten zich voort met sporen of delen zich, zodat ze zich kunnen verspreiden zonder dat ze zelf hoeven te bewegen. 

De volgenden zijn de sporenplanten, zoals mossen, paardenstaarten en varens. Deze planten hebben stengels en bladeren, maar geen bloemen. Ze gebruiken sporen om zich voort te planten. Sporen kunnen door de lucht worden verspreid, zodat de plant zich op nieuwe plekken kan vestigen zonder te bewegen. 

De laatste groep zijn zaadplanten, zoals bloemen, bomen en struiken. Deze planten maken zaden die zich in bloemen bevinden. Zaden kunnen ver van de plant wegwaaien, door dieren worden meegenomen of op andere manieren verspreiden, zodat ze zich kunnen verplaatsen naar nieuwe plekken zonder dat de plant zelf moet verhuizen. 

Planten hebben dus slimme manieren gevonden om zich voort te planten en zich te verspreiden, ook al kunnen ze niet zelf lopen of bewegen!

Samenvattend, deze les...

Wieren hebben wortels en stengels, net zoals vaatplanten.

1. Juist
2. Onjuist

Zaadplanten planten zich voort via sporen die in bloemen ontstaan.

1. Juist
2. Onjuist

Mossen, paardenstaarten en varens planten zich voort met zaden.

1. Juist
2. Onjuist

Groenwieren zoals boomalgen planten zich voort door deling.

1. Juist
2. Onjuist

Zaadplanten behoren altijd tot de stam van de vaatplanten.

1. Juist
2. Onjuist