Rechtsstaat differentatie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Rechtsstaat herhaling

Democratie

Dictatuur

Grondrechten worden niet gerespecteerd 

Er is verkiezingsfraude

Veel overheidsgeweld

Rechters zijn 'vriendjes' van de machthebbers

Er is sprake van censuur

Burgers (en dus ook minderdheden) hebben grondrechten 

Verkiezingen zijn vrij en geheim

Politie en leger mogen niet alles 

Rechters zijn onafhankelijk

De massamedia mogen schrijven wat ze willen

Er is een trias politica

Er is geen trias politica

Leg uit wat het legaliteitbeginsel inhoudt.

Trias Politica, drie machten:

wetgevende

uitvoerende

rechterlijke

wie?

wie?

wie?

wat ze doen:

wat ze doen:

wat ze doen:

wetten handhaven

parlement

rechters

zij die de wet overtreden bestraffen

wetten maken

de regering

Bron 1

lees eerst onderstaande tekst, voor je de volgende vragen gaat maken

Wat is een rechtsstaat?

Een rechtsstaat is een land waarin de rechten en plichten van burgers en overheid in de wet zijn vastgelegd. Is dat zo bijzonder? Ja!

‘Kledinggigant Shein gebruikt katoen uit Xinjiang gelinkt aan dwangarbeid’

Het Chinese modemerk Shein, het grootste kledingbedrijf ter wereld, gebruikt katoen dat afkomstig is uit de Chinese provincie Xinjiang. In deze Chinese regio worden Oeigoeren ernstig onderdrukt en gedwongen aan het werk gezet op katoenvelden en in textielfabrieken.

Bron: NOS, 2022

In China wordt de bevolkingsgroep Oeigoeren onderdrukt omdat ze een ander geloof hebben dan de andere bevolkingsgroepen in China. Ze worden in kampen opgesloten en gedwongen te werken. China is dan ook geen rechtsstaat.

Maar wat is dan wél een rechtsstaat?

In China wordt de bevolkingsgroep Oeigoeren onderdrukt omdat ze een ander geloof hebben dan de andere bevolkingsgroepen in China. Ze worden in kampen opgesloten en gedwongen te werken. China is dan ook geen rechtsstaat.

Leg uit waarom China volgens bron 1 geen rechtsstaat is aan de hand van de definitie van een rechtsstaat.

Bron 2

lees eerst onderstaande tekst, voor je de volgende vragen gaat maken

Yvonne Coldeweijer niet in hoger beroep: ’Geen vertrouwen in rechtssysteem’

Coldeweijer moest een video van eind vorig jaar waarin ze „onnodig grievende” uitlatingen doet over Rachel Hazes verwijderen en rectificeren. Ook mag ze Hazes geen „gecremeerde kroket” meer noemen in haar berichtgeving.

Bron: Telegraaf, 2023

Yvonne Coldeweijer heeft een juicechannel op Instagram. Ze doet daar regelmatig uitspraken over andere mensen, maar die uitspraken zijn niet altijd waar. De rechter heeft haar teruggefloten: ze moet haar berichten rectificeren (zeggen dat ze het niet had moeten zeggen). En ze mag Rachel Hazes geen gecremeerde kroket noemen.

Yvonne Coldeweijer heeft een juicechannel op Instagram. Ze doet daar regelmatig uitspraken over andere mensen, maar die uitspraken zijn niet altijd waar. De rechter heeft haar teruggefloten: ze moet haar berichten rectificeren (zeggen dat ze het niet had moeten zeggen). En ze mag Rachel Hazes geen gecremeerde kroket noemen.

2a) Met welk kenmerk van de rechtsstaat botst de uitspraak van deze rechter?

Yvonne Coldeweijer heeft een juicechannel op Instagram. Ze doet daar regelmatig uitspraken over andere mensen, maar die uitspraken zijn niet altijd waar. De rechter heeft haar teruggefloten: ze moet haar berichten rectificeren (zeggen dat ze het niet had moeten zeggen). En ze mag Rachel Hazes geen gecremeerde kroket noemen.

b) Waarom is dit een ingewikkelde zaak?

Bron 3

lees eerst onderstaande tekst, voor je de volgende vragen gaat maken

‘MOORD OP WIERSUM AANSLAG OP RECHTSSTAAT’

In het hele land is diep geschokt gereageerd op de liquidatie van de Amsterdamse advocaat Derk Wiersum, advocaat van kroongetuige Nabil B. ‘Een regelrechte aanslag op onze rechtsstaat.’

Bron: Advocatenblad, 2019

Nabil B. is de kroongetuige in de zaak tegen Ridouan Taghi. Zijn advocaat werd vermoord. Daarna was het moeilijk om voor Nabil B. een advocaat te vinden. Nabil B. vroeg Peter R. de Vries als zijn adviseur, waarna ook hij werd vermoord. Eerder werd ook al de broer van Nabil B. vermoord.

Nabil B. is de kroongetuige in de zaak tegen Ridouan Taghi. Zijn advocaat werd vermoord. Daarna was het moeilijk om voor Nabil B. een advocaat te vinden. Nabil B. vroeg Peter R. de Vries als zijn adviseur, waarna ook hij werd vermoord. Eerder werd ook al de broer van Nabil B. vermoord.

a) Wat zou de reden kunnen zijn om zoveel mensen rondom de kroongetuige te vermoorden?

Nabil B. is de kroongetuige in de zaak tegen Ridouan Taghi. Zijn advocaat werd vermoord. Daarna was het moeilijk om voor Nabil B. een advocaat te vinden. Nabil B. vroeg Peter R. de Vries als zijn adviseur, waarna ook hij werd vermoord. Eerder werd ook al de broer van Nabil B. vermoord.

b) Waarom is het voor de rechtsstaat gevaarlijk als criminele organisaties dit soort dingen doen?

Nabil B. is de kroongetuige in de zaak tegen Ridouan Taghi. Zijn advocaat werd vermoord. Daarna was het moeilijk om voor Nabil B. een advocaat te vinden. Nabil B. vroeg Peter R. de Vries als zijn adviseur, waarna ook hij werd vermoord. Eerder werd ook al de broer van Nabil B. vermoord.


c) Wat gebeurt er met de rechterlijke macht als een criminele organisatie invloed heeft op de rechtspraak?