BK2A, woordenschat H1, 10/10

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom BK2A!

Boek, leesboek en pen?

Telefoon in de telefoontas?

Tas op de grond?

Wees stil, dan kunnen we beginnen

Wat gaan we vandaag doen?

- Lezen in Klem

- Opdracht 2 blz. 67 bespreken

- Uitleg figuurlijk taalgebruik

- Aan de slag!

- Quizlet? 

Klem

De komende periode gaan we het boek 'Klem' van Mel Wallis de Vries lezen

Dit boek lezen we gezamenlijk. 

Opdracht 2 (blz. 67) bespreken

In teksten kom je vaak zinnen met figuurlijke betekenis tegen.

Om teksten goed te kunnen begrijpen, is het belangrijk om figuurlijk taalgebruik te herkennen.

Wanneer je zinnen met een figuurlijke betekenis letterlijk opvat, dan is het moeilijk om de tekst te begrijpen.

LETTERLIJK

- precies zoals het geschreven is

FIGUURLIJK

- bij wijze van spreken

- er wordt iets anders bedoeld dan er eigenlijk staat

- ookwel beeldspraak genoemd

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

LETTERLIJK

Er kwamen geen kippen naar de gratis tennisles

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

FIGUURLIJK

Er kwam helemaal niemand naar de gratis tennisles

UITDRUKKINGEN

- combinatie van woorden die samen een eigen,

soms figuurlijke, betekenis hebben

- als je niet weet wat een uitdrukking betekent, dan zoek je in het woordenboek naar het eerste belangrijke woord uit de uitdrukking

Tim en Tom kunnen heel goed samen door één deur.

Wat is de letterlijke betekenis?

Tim en Tom kunnen heel goed samen door één deur.

Wat is de figuurlijke betekenis?

Zelf aan de slag!

Wat? Maak opdracht 3 t/m 10 (blz. 67-71)

Hoe? Je mag zachtjes overleggen. Word het te luid? Dan gaan we in stilte verder. 

Tijd? Je hebt hier 15 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman/buurvrouw. Daarna steek je je hand omhoog, dan beantwoord ik je vraag. 

Klaar? Kom dan bij me

Aan de slag!

Onbekende woorden

2. Een omschrijving zoeken

Soms wordt het woord in de tekst al uitgelegd. Bij een omschrijving worden meerdere woorden gebruikt, bij een synoniem maar één. 

Hoe doe je dat?

Omschrijvingen staan vaak tussen haakjes of tussen komma's in dezelfde zin of de zin ervoor of erna. 

Onbekende woorden

3. Een voorbeeld zoeken

Soms kun je moeilijke woorden begrijpen omdat er voorbeelden bij het woord worden genoemd. (Yoesra verzamelt haar tekengerei (potloden, wasco en stiften) om verder te werken aan haar kunstwerk. )

Hoe doe je dat?

Voorbeelden staan vaak na woorden zoals als, bijvoorbeeld. Of voorbeelden staan vaak na een dubbele punt, tussen haakjes of tussen komma's. 

Onbekende woorden

4. Een tegenstelling zoeken

Soms kun je moeilijke woorden begrijpen omdat er een tegenstelling bij het woord worden genoemd. (Lieke is vrij ingetogen, terwijl haar broertje juist erg uitbundig is.)

Hoe doe je dat?

Kijk naar de zin ervoor of erna. 

Onbekende woorden

5. Ga op zoek naar een bekend woorddeel

Soms herken je het woord niet, maar wel een deel van een woord. Bijvoorbeeld: on- (niet), her- (opnieuw), -loos (zonder). Hierdoor weet je beter wat het woord betekent. (Koeien zijn van nature herkauwers.) 

Samen aan de slag!

Opdracht 3 (blz. 31)

Appelflap maken

Het wordt weer herfst en dus is het ook weer tijd voor warme lekkernijen. In deze instructie leg ik uit hoe je een perfecte appelflap kunt maken!

1. Laat eerst het bladerdeeg ontdooien.

2. Schil een appel en snij deze in stukjes.

3. Doe de appel daarna in een kom.

4. Doe kaneel en rozijnen bij de appel

5. Mix dit vervolgens door elkaar

6. Leg het mengsel op één kant van het bladerdeeg.

7. Vouw het bladerdeeg diagonaal dicht

8. Druk de randjes met een vork aan

9. Let de appelflap op een bakplaat. 

10. Besprenkel de appelflap met suiker

11. Bak tot slot de appelflap af in een oven op 180 graden voor 10 minuten. 

Opdracht 

Voor de onderstaande opdracht krijg je 3 minuten
de tijd.

• Vouw een papieren vliegtuig.
  

Geen instructie!

Opdracht 1 vergelijken

Bekijk de vliegtuigjes die gevouwen zijn door iedereen uit de klas. Niet alle vliegtuigjes zullen gelijk zijn. 

• Zijn alle vliegtuigjes in dezelfde 

      volgorde gevouwen?

• Hoe kan het dat niet alle 

       vliegtuigjes gelijk zijn?

Bron: www.steamcommunity.com via Google

Een instructie

• De vliegtuigjes zijn niet allemaal gelijk, omdat er geen uitleg gegeven is over hoe en in welke volgorde je een vliegtuigje moet vouwen. Je noemt  deze uitleg een instructie.

• Bij een instructie leg je iemand uit hoe je iets moet doen. Het is belangrijk dat je de informatie in een logische volgorde opschrijft. 

Opdracht 1

nog een keer

Vouw een vliegtuigje volgens de instructie die je hiernaast ziet.

Bron: https://nl.123rf.com via Google

Een instructie schrijven

Wanneer je een instructie gaat schrijven is het belangrijk om te bedenken in welke volgorde je de informatie zet.

• Met welke informatie begin je?
• Welke informatie schrijf je daarna?
• Met welke informatie eindig je?

Je hebt net zelf gemerkt hoe het is om iets zonder en met een instructie te doen.

Opdracht 2

Kijk naar de instructie hiernaast. Het is een instructie voor een spel met een fles.

Zet de verschillende stappen in een logische volgorde zodat er een duidelijke instructie ontstaat.

Speluitleg
1) Ga in een kring om de fles zitten.
2) Schrijf de opdracht op een papiertje en rol hem op.
3) Voer de opdracht uit die op het papiertje staat.
4) Draai de fles rond tot hij stopt.
5) Bedenk allemaal een opdracht.
6) Degene naar wie de fles wijst, pakt een papiertje uit de fles.
7) Stop de opdrachten in een fles.

Bron: www.jeanne-miniatuur-schilderij.nl via Google

Noteer de juiste volgorde in je schrift.

Antwoord:

Juiste volgorde moet zijn:

5 - 2 - 7 - 1 - 4 - 6 - 3

- Ga in een kring om de fles zitten.

- Schrijf de opdracht op een papiertje en rol hem op

- Voer de opdracht uit die op het papiertje staat.

- Draai de fles rond tot hij stopt.

- Bedenk allemaal een opdracht.

- Degene naar wie de fles wijst, pakt een papiertje uit de fles.

- Stop de opdrachten in een fles.

1

2

3

4

5

6

7

Opdracht bespreken

Opdracht 4 nakijken  (blz. 17)

Hoofdzaken en bijzaken

Wat belangrijk is, zijn de hoofdzaken.

Wat minder belangrijk is, zijn de bijzaken. 

De hoofdzaken staan meestal in de eerste of de laatste zin van een alinea. De rest van de alinea is dan vaak uitleg of voorbeeld. 

Lezen H1

Hoofdstuk 1 gaat over het onderwerp en deelonderwerp. 

Weet je nog wat het onderwerp is?

Lezen H1

Het onderwerp zegt waar de tekst over gaat. 

Vaak kun je dit opschrijven in een aantal woorden. Bijvoorbeeld: sportdag, familie, vakantie in eigen land etc. 

Het onderwerp is dus het antwoord op de vraag: 'Waar gaat deze tekst over?'

Lezen H1

Deelonderwerpen:

Veel teksten bestaan uit drie delen

• inleiding
• middenstuk 
• slot 

Lezen H1

Deelonderwerpen:

Veel teksten bestaan uit drie delen

• inleiding - je maakt kennis met het onderwerp van de tekst. 
• middenstuk - je leest over verschillende delen van het onderwerp. Dit zijn de deelonderwerpen. Bij bijvoorbeeld een tekst over lichaamsversiering gaat bijvoorbeeld een alinea over tattoos en een andere alinea over piercings. 
• slot - wordt vaak het belangrijkste nog herhaald

Samen aan de slag!

Opdracht 1 (blz. 12-13)

We maken de opdracht samen. Je schrijft mee zodat het goed in jouw boek staat! 

De eerste opdracht maken we samen. Daarna mag je zelf aan de slag. 

Zelf aan de slag!

Wat? Maak opdracht 1, 2 en 3 (blz. 12-16)

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Tijd? Je hebt hier 15 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman/buurvrouw. Daarna steek je je hand omhoog, dan beantwoord ik je vraag. 

Klaar? Ga dan lezen in je leesboek. 

Video over lezen 

Voor de volgende les...

Maandag...

Heb je ...

- Opdracht 1 t/m 3 (blz. 12-16) af. 

- Je boek + leesboek + pen mee! 

- Geleerd wat het verschil is tussen hoofdzaken en de hoofdgedachte

Keuze A

Vind je Nederlands nog best moeilijk? 

Wat?: opdracht 5 (blz. 16 en 17)

Hoe?: zachtjes overleggen

Klaar? Laat je gemaakte werk aan mij zien. Ga daarna lezen in je leesboek

Keuze B

Vind je Nederlands best makkelijk?

Wat?: opdracht 4* & 5 (blz. 16 en 17)

Hoe?: probeer het eens alleen! Vraag daarna je buurman of buurvrouw.

Klaar?: Laat je gemaakte werk aan mij zien. Ga daarna lezen in je leesboek. 

Opdracht 1a

Voor de onderstaande opdracht krijg je 3 minuten
de tijd.

• Vouw een papieren vliegtuig.
  

Geen instructie!

Opdracht 1b Vergelijken

Bekijk de vliegtuigjes die gevouwen zijn door iedereen uit de klas. Niet alle vliegtuigjes zullen gelijk zijn. 

• Zijn alle vliegtuigjes in dezelfde 

      volgorde gevouwen?

• Hoe kan het dat niet alle 

       vliegtuigjes gelijk zijn?

Bron: www.steamcommunity.com via Google

Een instructie

• De vliegtuigjes zijn niet allemaal gelijk, omdat er geen uitleg gegeven is over hoe en in welke volgorde je een vliegtuigje moet vouwen. Je noemt  deze uitleg een instructie.

• Bij een instructie leg je iemand uit hoe je iets moet doen. Het is belangrijk dat je de informatie in een logische volgorde opschrijft. 

Opdracht 1c

Nog een keer

Vouw een vliegtuigje volgens de instructie die je hiernaast ziet.

Bron: https://nl.123rf.com via Google

Een instructie schrijven

Wanneer je een instructie gaat schrijven is het belangrijk om te bedenken in welke volgorde je de informatie zet.

• Met welke informatie begin je?
• Welke informatie schrijf je daarna?
• Met welke informatie eindig je?

Je hebt net zelf gemerkt hoe het is om iets zonder en met een instructie te doen.

Opdracht 2

Kijk naar de instructie hiernaast. Het is een instructie voor een spel met een fles.

Zet de verschillende stappen in een logische volgorde zodat er een duidelijke instructie ontstaat.

Speluitleg
1) Ga in een kring om de fles zitten.
2) Schrijf de opdracht op een papiertje en rol hem op.
3) Voer de opdracht uit die op het papiertje staat.
4) Draai de fles rond tot hij stopt.
5) Bedenk allemaal een opdracht.
6) Degene naar wie de fles wijst, pakt een papiertje uit de fles.
7) Stop de opdrachten in een fles.

Bron: www.jeanne-miniatuur-schilderij.nl via Google

Noteer de juiste volgorde in je schrift.

Antwoord:

Juiste volgorde moet zijn:

5 - 2 - 7 - 1 - 4 - 6 - 3

- Ga in een kring om de fles zitten.

- Schrijf de opdracht op een papiertje en rol hem op

- Voer de opdracht uit die op het papiertje staat.

- Draai de fles rond tot hij stopt.

- Bedenk allemaal een opdracht.

- Degene naar wie de fles wijst, pakt een papiertje uit de fles.

- Stop de opdrachten in een fles.

1

2

3

4

5

6

7