03 Verbinden stalen buis

• Installatietechniek
• MBO
• Studiejaar 1

Verbinden stalen buis

Leerdoel

Aan het eind van deze les:

- Weet je hoe stalen buis aan elkaar kan verbinden.

- Kan je uitleggen welke verschillende soorten verbindingen er zijn.

nodig tijdens deze les: Boek, pen, papier. (telefoon of laptop op aangeven van de docent)

Trekvaste insteekverbindingen

Het principe van de insteekfittingen is vrijwel gelijk voor alle buissoorten.

Behalve het afschuinen van de buis, soms is dat niet nodig bij stalen buizen.

Trekvaste insteekverbindingen

Controleer dan de fitting en vooral de ringen in de fitting op beschadigingen en maak deze eventueel schoon. Markeer de insteekdiepte op de buis, deze is ongeveer de helft van de lengte van de fitting. Dan kun je de stalen buis in de fitting steken. Dat doe je met een draaibeweging.

Wat moet je controleren bij de fitting?

1. Lengte van de buis
2. Kleur van de fitting
3. Ringen op beschadigingen
4. Fitting op beschadigingen

Trekvaste insteekverbindingen

• Bij insteekverbindingen voor water of gas gebruik je geen glijmiddel of vloeibaar wasmiddel.
  
• Een beetje schoon water kan wel (dus geen spuug!).
  
• Steek de buis in de fitting tot aan de stootrand en de insteekverbinding is klaar voor gebruik.
  
• Je test het leidingsysteem op dichtheid voordat de fittingen weggewerkt worden.
  
• Bij cv-installaties beproef je op dichtheid bij de maximale watertemperatuur.

Wat gebruik je bij insteekverbindingen?

1. Schoon water
2. Vloeibaar wasmiddel
3. Glijmiddel
4. Spuug

Trekvaste insteekverbindingen

Spoel bij cv-, koelwater- en drinkwaterinstallaties de leidingen door voordat je de installatie in gebruik neemt.

Hiermee reinig je de leidingen.

Klemverbindingen

Klemverbindingen zijn:

Niet of beperkt trek-vaste losneembare verbindingen, die de buizen met behulp van rubberen of kunststof ringen aan moffen klemmen zonder de fitting of buis te vervormen.

Wat zijn klemverbindingen?

1. Vaste verbindingen met schroefdraad
2. Verbonden door lassen of solderen
3. Losneembare verbindingen zonder vervorming
4. Verbindingen die niet kunnen worden losgemaakt

Klemverbindingen

Je komt de klemverbinding tegen bij metalen leidingsystemen. Dat kunnen zijn:

• dunwandig (zacht) stalen en dikwandig stalen leidingen;

• rvs leidingen.

Klemverbindingen

Het rechter voorbeeld toont de isiflex klemfitting voor dikwandige stalen gas- en laag temperatuur verwarmingsleidingen (geen drinkwater).

-1. Huis (staal) 

-2. O-ring (NBR/HTB) 

-3. Moer (staal) 

Klemverbindingen

Het is bij andere soorten klemverbindingen (van een ander fabrikant) mogelijk combinaties van toegestane buizen te maken, bijvoorbeeld:

• De bovenste afbeelding met, een koperen (d) en een stalen buis (e).

Knelverbindingen

Persverbindingen

Persverbindingen zijn blijvende, trekvaste verbindingen die zowel de fittingen als de buizen onomkeerbaar vervormt.

Persverbindingen

Je komt ze tegen bij dunwandige (RVS) en dikwandige stalen buizen.

Het is mogelijk om met persverbinden een overgang te maken naar ander buismateriaal.

Zoals in een CV-installatie van stalen stijgleidingen naar kunststof verdeelleidingen voor de radiatoren.

Waar worden persverbindingen vaak gebruikt?

1. Dunwandige RVS buizen
2. Houten buizen
3. Dikwandige stalen buizen
4. Glazen buizen

Persverbindingen

Persverbindingen worden steeds vaker gebruikt bij dikwandige stalen buis.

De buis (a) steek je in een fitting (b) en met een speciale tang pers je het geheel op elkaar.

LET OP

Volgende week geen les 

26-02-2025 Toets dunwandig.