3.2 zien

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Zien

Leerdoelen

6. Je kunt de delen van je ookg benoemen en van ieder deel de functie noemen

7. Je kunt beschrijven hoe je ogen werken

8. Je kunt uitleggen hoe je kleuren waarneemt

9. Je kunt uitleggen waardoor er steeds genoeg licht in je ogen komt 

10. Je kunt uitleggen waardoor je scherp kunt zien

11. je kunt uitleggen wanneer een bril nodig hebt

12. Je kunt uitleggen hoe je diepte ziet

Buitenkant oog

• Ooglid met wimpers: Houden stof, vuil en licht uit het oog
• Wenkbrauwen: Houden zweet uit het oog
• Iris: Gekleurde deel van je oog
• Pupil: Opening in de iris die hoeveelheid licht regelt

Tranen

• Traanklier boven elk oog
  die traanvocht maakt > zorgt
  dat ogen niet uitdrogen en
  spoelt vuiltjes weg
• Traanbuis vervoert vocht 
  en stof naar je neus
  
  

Aan het harde oogvlies zitten oogspieren vast. Daarmee kun je je ogen draaien.

Het vet in de oogkassen beschermt je oogbollen. 

Binnenkant oog

1. Harde oogvlies: Beschermt binnenkant oog. Het doorzichtige deel heet het hoornvlies. 

2. Vaatvlies: Hier zitten de bloedvaatjes. Voorkant is gekleurd, dit is je iris.

3. Netvlies: Hier zitten de lichtgevoelige zintuigcellen. Gele vlek zit recht  achter je pupil. 

4. Glasachtig lichaam: Gelei dit het netvlies op zijn plaats houdt

5. Blinde vlek is de plek waar oogzenuw vastzit.
hier zitten geen zintuigcellen. > 

Werking oog

Hoe zie je kleuren? 

Je netvlies bevat twee soorten zintuigcellen:

• staafjes > werken bij weinig licht. Hiermee
  zie je zwart, wit en grijstinten
• kegeltjes > hiermee zie je kleur.
  Ze werken alleen bij veel licht.  
  3 type kegeltjes: voor rood, 
  blauw & groen licht
  
  

Pupilreflex

Licht valt door de pupil.

De pupil regelt hoeveel licht op het netvlies valt

Veel licht: Kringspieren trekken samen > pupil wordt kleiner

Weinig licht: Lengtespieren trekken samen > pupil wordt groter

scherp zien

Als de lens bol is kan je dichtbij scherp zien

Als de lens plat is kan je veraf scherp zien

Accommoderen = scherpstellen

Dit gebeurt door kringspier die om de lens heen zit: straallichaam

Een bril

Oorzaken

• je kunt je ooglens niet goed platter of boller maken
• de vorm van je oogbol is niet passend

Verziend > bolle lenzen
Bijziend > holle lenzen

Diepte zien

Wat is de pupil?

1. Een zwart deel in je oog
2. Een opening in je iris
3. een opening in je hoornvlies
4. een opening in je lens

In het licht is de pupil....

1. groot, de kringspieren zijn samengetrokken
2. klein, de kringspieren zijn samengetrokken
3. klein, de lengte spieren zijn samengetrokken
4. groot, de lengte spieren zijn samengetrokken

Waaruit bestaat het vaatvlies?

1. uit een doorzichtige vloeistof
2. uit bloedvaten
3. uit lenzen
4. uit traanvocht

Waar zitten de oogzintuigcellen?

1. In de pupil
2. in de lens
3. in het vaatvlies
4. in het netvlies

Kunnen we op de gele vlek het scherpst of het minst scherp zien?

1. het scherpst
2. het minst scherp

Waardoor zien we op de blinde vlek niets?

1. omdat die plek blind is
2. omdat daar geen zintuigcellen zitten

In het donker zie je geen kleur omdat....

1. de drempelaarde van de kegeltjes hoger is
2. de drempelwaarde van de kegeltjes lager is
3. de drempelwaarde van de staafjes hoger is
4. de drempelwaarde van de staafjes lager is

als je dichtbij scherp ziet dan is de lens

1. bol
2. plat

Welk woord hoort bij scherpstellen ?

1. verstrooiing
2. accommoderen
3. spiegelen
4. netvlies