3.4 De late oudheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

3.4 De Late Oudheid

Germania Inferior

Wachttorens

langs de Rijn

Forten

(castella)

Groot legioenskamp

(Castra)

Castra Novio Magus (Nijmegen)

- welvaart en rust

- sterke keizers

- troonopvolging goed geregeld

- soldatenkeizers

- keizers maar kort aan de macht

- Germaanse vijanden kregen geld als ze niet meer aanvielen of als ze hielpen het rijk te bewaken

De eerste twee eeuwen

De derde eeuw

Crisis 

in het bestuur, de economie en het leger

Keizer Diocletianus bedenkt in 284 n.C. een plan om de crisis op te lossen!

Diocletianus

1. boeren behoorden voortaan bij de grond die ze bewerkten 
2. in de stad moest iedereen hetzelfde beroep als zijn vader hebben 
3. veel ambtenaren om alles te controleren
4. het Romeinse Rijk wordt in stukken gedeeld
5. vier nieuwe hoofdsteden (dichter bij de grens)

Keizer Diocletianus

Legerhervormingen

1. Ruiterij (snel ingrijpen)
2. Forten op strategisch belangrijke punten
3. Belangrijke plaatsen kregen een ommuring en forten

Keizer Diocletianus

Ondergang van het West-Romeinse Rijk

Germaanse stammen nemen het (Westelijke) Rijk over:

- soms werden ze opgenomen in het Rijk als bondgenoten of ingezet om de grenzen te bewaken

- ze hadden hun wapens en hun organisatie verbeterd (afgekeken van de Romeinen)

- verschillende stammen werkten nu samen

- de grote volksverhuizingen

4.1 Het rijk van de Franken

Nieuwe koninkrijken

- De meeste nieuwe koninkrijken blijven niet lang bestaan

- De Franken (in eerste instantie door de Romeinen toegelaten) groeien wel uit tot een sterk volk met een groot koninkrijk. 

De Franken onder de Merovingen

Clovis

• Rond 500 werden  alle Frankische stammen verenigd onder leiding van Koning Clovis.
• Clovis schakelde alle andere Frankische vorsten uit. 
• Clovis was keihard, maar probeerde ook te regeren als een Romeinse heerser 
• Clovis kwam uit de familie van de Merovingen

(465 - 511)

Van Merovingen naar Karolingen

Het Rijk van Clovis werd verdeeld onder alle zonen volgens de Frankische traditie.

De hofmeiers (beheerders van de bezittingen van de koningen) werden machtiger en rijker dan de Merovingen zelf.

 Hofmeiers namen krijgsmannen in dienst en zetten uiteindelijk de Merovingische koningen af. 

De Karolingen

Karel Martel

Pippijn de Korte

Karel de Grote

Slag bij Poitiers (732)

Het rijk van Karel de Grote

Karel de Grote

Karel de Grote

(768 - 814)

Krijgsheer (vrijwel ieder jaar op pad met zijn krijgsmannen):

    - Vocht tegen de Saksen

    - Vocht tegen de moslims in Spanje 

    - Vocht tegen de Longobarden in Italië 

Beschermer van de Kerk:

    - De Saksen werden met geweld bekeerd tot         het christendom.

    - Karel werd door de Paus gekroond tot                   keizer (nadat hij de paus had geholpen)

 

Het leenstelsel / feodalisme

   Vazal / Leenman

 Leenheer (Koning)

Eerst verdeling / verloting van buit en later grond te leen 

- trouw

- militaire steun

- besturen gebied

Leenstelsel

Leenstelsel