H5 - Het hofstelsel (1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

5.3 - Leven op het domein

Leven op een domein.

Om welke reden
gaan mensen op
een domein wonen?

De edelen

Eignaars van de grond, bestuurden het land, zorgden voor rechtspraak en voerden oorlog

Huis van de heer

Vaak niet meer dan een iets groter houten huis met een muur. Hierkonden de boeren schuilen bij een aanval.

Ophaalbrug

Kan gesloten worden bij een aanval

Gracht

Extra verdediging tijdens een aanval

Simpele huizen

Binnen de muren voor de belangrijkste mensen

Boomgaard

Ook binnen de muren werd voedsel verbouwd. Alle opbrengst hier was voor de heer

Boer buiten de muur

Er waren twee soorten boeren:

1. Vrije boeren: bezaten hun eigen grond
2. Horigen: hadden geen bezit en moesten werken voor de heer

Herendiensten

Horigen werden door de heer beschermd en gevoed, maar daar wilde de heer wel iets voor terug

De heer kon vragen om herendiensten

• graan malen
• druiven persen
• vechten voor de heer
• graan betalen
• wegen onderhouden
• gracht graven

Akker

Ook buiten de muren werd op het land gewerkt. Dit werd gedaan door de horigen.

Weiland

Buiten de muren lagen weilanden voor de dieren

Domein

Leven op een domein.

Woeste gronden.

Hier kon je:

- vissen

- verzamelen

- jagen

Hofstelsel

Honger

Armoede

Onveilig

Rijke boer
(de heer)

De heer geeft 

• Bescherming
• Landbouwgrond

Boeren

Leven op een domein.

Hofstelsel

Honger

Armoede

Onveilig

De heer geeft 

• Bescherming
• Landbouwgrond

In ruil geeft de boer:

• Deel van oogst
• Herendiensten
• Hij werkt op de grond van de heer

Horigen

Edelman

(de heer)

Leven op een domein.

Wat is het hofstelsel?

1. Een groep machtige boeren zijn de baas
2. Boeren die in ruil voor bescherming op het land van een heer werken
3. De patriciërs hebben de belangrijkste banen
4. De koning geeft grond aan leenmannen

Het hofstelsel is een

1. Sociaal-economisch systeem.
2. Politiek/bestuurlijk systeem.

Wat hoort niet bij het hofstelsel?

Bij het hofstelsel.....

1. geeft de heer bescherming aan de horige
2. moesten horigen herendiensten verrichten
3. geeft de horige een deel van de opbrengst van het land aan de heer
4. helpt de heer de horige op het land tijdens de oogsttijd

Wat hoort bij de boeren en de heer in het hofstelsel? Sleep de actie / het voorwerp naar de juiste plek.

Bescherming

Landbouwgrond

Oogst

Herendiensten

Zelf aan de slag

Gebruik in je lesboek paragraaf 5.3

Maak in je werkboek opdracht 1-5

Kom je er niet uit?
 - Zoek eerst de antwoorden op in de tekst
- Bespreek ze met je buurman/buurvrouw

- Vraag hulp bij je leraar