Uiteenzetting Les 3: Onderwerp en hoofdgedachte

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Nederlands
Schrijven: Uiteenzetting

Wat verwacht ik van jullie?

- Tijdens de lessen zijn de telefoons in de tas. Anders  een waarschuwing en eventueel innemen.

- Steek je vinger op als je iets wilt zeggen, dan geef ik je de beurt.

- Overleggen met de persoon naast je mag, maar zorg dat je de mensen aan andere tafels niet stoort.

Maar dat is nog niet alles

- Geen games, Netflix, Youtube of online shoppen tijdens de les, ook geen cadeautjes voor mij.

- Eerlijkheid: heb je iets niet af of loopt de planning in de soep, geef het dan op tijd aan, ik denk graag met jullie mee.

- Als ik aan het woord ben is het stil. Wanneer een klasgenootje iets vraagt of zegt, is het stil. 

Weet je het nog?

Een tekst voor een uiteenzetting kan geschreven worden in 4 verschillende tekststructuren:

1. Verschijnsel-verklaringsstructuur
2. Vraag-antwoordstructuur
3. probleem-oplossingsstructuur
4. vroeger-nu-toekomststructuur
   

1. Verschijnsel-verklaringsstructuur

Verklaringsstructuur. Hierbij geef je in de inleiding een verschijnsel. In het middenstuk geef je kenmerken, voorbeelden, oorzaken en effecten. In het slot geef je een samenvatting en een mogelijke toekomstverwachting.

Inleiding       Noemen verschijnsel

Kern               Kenmerken
                         Oorzaken
                         Gevolgen 

Slot                Samenvatting en verschijnsel in toekomst

2. Vraag-antwoord structuur

Vraag-antwoord structuur. Hierbij geef je in de inleiding een vraag en in het middenstuk de antwoorden. In het slot geef je een conclusie of samenvatting.

Inleiding       Hoofdvraag stellen

Kern               Antwoord deelvraag 1
                         Antwoord deelvraag 2
                         Antwoord deelvraag 3

Slot                Samenvatting/conclusie + antwoord op hoofdvraag  

                        uit inleiding

3. Probleem-oplossingsstructuur

Probleem-oplossing structuur. Hierbij geef je in de inleiding een probleem. In het middenstuk leg je vervolgens uit waarom dat een probleem is en geef je de oorzaken en gevolgen. In het slot geef je de oplossing.

Inleiding      Probleem introduceren

Kern              Waarom is het een probleem
                        Oorzaak
                        Gevolg

Slot                Mogelijke oplossingen

4. Vroeger-nu-toekomst

Verleden, heden, toekomst structuur. Hierbij introduceer je het onderwerp in de inleiding. In het middenstuk noem je hoe het vroeger, nu en in de toekomst zal zijn. In het slot geef je de conclusie.

Inleiding     Onderwerp aankondigen

Kern              Vroeger

                       Nu

                       Toekomst

 
Slot               Conclusie

Fase 1: orienteren

• Bedenk samen (met je buurman/buurvrouw) een onderwerp waarover jullie een uiteenzetting zouden kunnen schrijven. Neem daar 5 minuten de tijd voor. 
•  Bedenk het onderwerp, hoofdvraag en eventueel deelvragen.

Formuleer nu een hoofdgedachte (de kleinst mogelijke samenvatting van je tekst) in 1 zin voor een tekst met een verschijnsel-verklaringsstructuur. Benoem ook het gekozen onderwerp.

Formuleer nu een hoofdgedachte (de kleinst mogelijke samenvatting van je tekst) in 1 zin voor een tekst met een vraag-antwoordstructuur. Benoem ook het gekozen onderwerp.

Formuleer nu een hoofdgedachte (de kleinst mogelijke samenvatting van je tekst) in 1 zin voor een tekst met een probleem-oplossingsstructuur. Benoem ook het gekozen onderwerp.

Formuleer nu een hoofdgedachte (de kleinst mogelijke samenvatting van je tekst) in 1 zin voor een tekst met een vroeger-nu-toekomststructuur. Benoem ook het onderwerp.

Je hebt nu....

• Inzicht in hoe de uiteenzetting eruit gaat zien....
• Inzicht in de 4 fases van het schrijven....
• Zelf een onderwerp voor een uiteenzetting verzonnen....
• Hoofdgedachtes geformuleerd bij de 4 verschillende tekststructuren...

Dit is het einde van deze les!

Volgende les

Boek mee uit de leeslijst.

Anders schrijfopdracht.