In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Onderdelen in deze les
Aangeboren afweer
Ognjen Popovic
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Laatste keer...
Antigenen = Moleculen of molecuul structuren die het immuunsysteem kan herkennen en een reactie op heeft.
Antistoffen = eiwitten die in staat zijn antigenen te herkennen.
HLA-systeem = Alle antigenen die menselijke cellen presenteren.
Slide 2 - Tekstslide
Ok, jullie weten dat antistoffen eiwitten zijn die in staat zijn om antigenen te herkennen en dat antigenen moleculen zijn die alle cellen presenteren. Ook de onze, maar dat wij die onderscheiden van andere antigenen en dat al deze menselijke antigenen deel uitmaken van het HLA-systeem.
In welke typen vocht kunnen antistoffen voorkomen?
A
Bloed
B
Bloed, lymfen en weefselvloeistof
C
Bloed en lymfen
D
Bloed, lymfen, weefselvloeistof en tranen
Slide 3 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Deze keer
Aangeboren afweer
Fagocyten
APC's
Lymfocyten
Slide 4 - Tekstslide
Om jullie niet dood te gooien met termen en interacties is deze basisstof opgesplitst in twee delen. We gaan het hebben over de aangeboren afweer vandaag en hoe je lichaam zichzelf beschermt in de eerste phases van een infectie. Welke cellen hier een rol bij spelen en hoe dit zich koppelt aan het verworven afweer en waarom het nodig is voor ons om antibiotica te gebruiken. Voor degenen die achten dat ze weten hoe dit werkt is er denk ik de mogelijkheid om aan je werkplan te werken of de rest van de opdrachten te gaan maken.
Extern afweer
Slide 5 - Tekstslide
Ten eerste je bent in je dagelijkse leven constant blootgesteld aan ziekteverwekkers. Ze zitten op elk oppervlak dat je aanraakt, de lucht die je inademt en zelfs op het eten dat je nuttigd. Gelukkig heeft jouw lichaam een handige barriere hiertegen. De harde keratine laag van je huid, de slijmvliezen en een hele riedel aan chemicalien zoals je maagzuur. Wij noemen deze de extern aangeboren afweer. We hebben ze immers sinds we zijn geboren en ze pakken alles aan.
Aangeboren afweer
Sinds de geboorte
Aspecifiek
Verworven afweer
Zeer specifiek
Onthoudt
Slide 6 - Tekstslide
En dat zijn de belangerijke kenmerken van dit systeem. Je bent er mee geboren maar het is ook aspecifiek in wat het aanvalt. In tegenstelling hebben we het verworven afweer die specifiek is in wat het aanvalt en ook onthoudt waar het tegen gevochten heeft.
Bij welk soort afweer behoren antistoffen?
A
Verworven
B
Aangeboren
Slide 7 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Witte bloedcellen (Leukocyten)
Slide 8 - Tekstslide
Maar wat gebeurt er als je een mes gebruikt om je bagel open te snijden en een beetje te enthusiaste bent. Enter de Leukocyten of witte bloedcellen. De twee grote groepen die behoren tot de leukocyten zijn de fagocyten en de lymfocyten. En we komen zometeen terug op deze cellen maar eerst kijken we naar de organen die betrokken zijn bij het immuunsysteem.
Lymfoide organen
Slide 9 - Tekstslide
We spreken dan van de lymfoide organen. En dat zijn de milt, waar witte bloedcellen worden opgeslagen. De lymfeknoppen waar specifiek lymfocyten te vinden zijn, de thymus waar sommige lymfocyten worden gerijpt, en tot slot het beenmerg. Het beenmerg is eigenlijk waar elke leukocyt wordt geproduceerd.
Witte bloedcellen (Leukocyten)
Slide 10 - Tekstslide
Je zag ze al hier boven misschien. Maar goed we keren terug naar onze bagel snee.
Ontsteking
Signaaleiwitten
Bloedvatten verwijden
First responders
Slide 11 - Tekstslide
Inmiddels heeft het lichaam opgemerkt dat er schade is en worden signaaleiwitten zoals histamine en bradykinine het lichaam in gestuurd om een ontstekkingsreactie te maken. Dit gaat gepaard met het verwijden van de bloedvatten en de komst van de first responders.
Granulocyten
Granules = korrels
Te vinden in bloed
Fagocytose
Pus
Slide 12 - Tekstslide
De eerste cellen die aankomen en de puinhoop beginnen op te ruimen zijn de granulocyten. Deze cellen bevatten een overmaat aan lysosymen, waardoor ze eruit zien alsof ze granules of korrels hebben. Dankzij de verwijde bloedvaten kunnen zijn makkelijk uit het bloed naar de wond gaan. Eenmaal daar gaan ze aan de slag door lichaamsvreemde stoffen op te eten, fagocytose. De lysosomen fuseren dan met het phagosome en maken de indringer dood. Helaas kunnen granulocyten maar een paar indringers opeten voor ze zelf doodgaan. Hun dode lichaamen zijn de hoofd bestanddeel van pus.
Monocyten
Fagocytose
Dendritische cellen -> "Call a friend"
Macrofagen -> Cytokinen ->Koorts
Slide 13 - Tekstslide
Ok shit dat heeft niet genoeg geholpen, je hebt nog steeds indringers. Hier komt het grover geschut naar voren. De monocyten komen uit het bloed en de milt toegestroomd naar de plaats van infectie en beginnen daar te differentieren. We spreken dan van macrophagen, dendritische cellen en microgliale cellen. Vergeet deze laatste voorlopig. Van belang zijn deze twee. Ze werken allebei door indringers te fagocyteren, en in tegenstelling tot granulocyten hebben ze uithoudingsvermogen en blijven ze doorwerken. Maar de situatie loopt nog steeds uit de hand. De bacterien hebben hun reverse uno kaart ongeremde vermenigvuldiging gebruikt. De dendritische cellen zijn het zat en gaan richting het lymfestelsel om het verworven afweer te activeren. Ondertussen scheiden de macrofagen cytokinen uit die een koorts veroorzaken. Dit remt de bacterien en schroeft ons metabolisme omhoog. Verder wordt ijzer en zink door de lever verzameld om voedsel te ontnemen.
Herkennen fagocyten antigenen?
A
Ja
B
Nee
Slide 14 - Quizvraag
Dit is een heel flauwe vraag, want het boek zegt van wel. En dat is een leugen die jullie mogen aanhouden van mij. Maar ik will dat jullie in de achterkant van jullie hoofd houden dat er eigenlijk iets anders aan de hand is. Want antigeen herkenning is deel van het verworven afweer.
Antigen Presenterende Cellen (APC)
Slide 15 - Tekstslide
Als een macrofaag of dendritische cel een indringer op eet dan breekt hij hem af en gaat vervolgens heel hardcore zijn resten presenteren op zijn celmembraan. Op dat moment spreken we van een antigen presenterende cel. Dus voorlopig hou maar aan dat inderdaad antigenen worden herkend, maar hou achterin je gedachte dat er eigenlijk iets meer achterzit. Want hier begint pas de specificiteit van antigenen van belang te zijn. De APC’s gaan naar de lymfen toch en daar gaan ze langs alle lymfocyten die er zijn om de juiste te vinden en die te activeren. En dit kan een tijdje duren.
Gezond
Geinfecteerd
Natural Killer cellen
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Witte bloedcellen (Leukocyten)
Slide 17 - Tekstslide
Ok terug naar onze bagel snee. De aangeboren afweer is nog steeds bezig met het bevechten van de indringers maar de situatie begint uit de hand te lopen. De dendritische cellen komen aan in de lymfeknoppen en gaan opzoek naar de juiste lymfocyten. Daar komen ze de T- en B-lymfocyten tegen. Maar wat is het verschil tussen dezen en hoe werken ze?
Lymfocyten
Verworven afweer
Twee types:
T-lymfocyten (Thymus)
B-lymfocyten (Beenmerg)
Receptoreiwit (Uniek)
Slide 18 - Tekstslide
We onderscheiden twee soorten lymfocyten. Namelijk de T-lymfocyten en de B-lymfocyten. En nadat de lymfocyt precursor is gemaakt wordt hij of in het beenmerg gehouden om daar te rijpen of hij wordt gebracht naar de thymus om daar te rijpen. We komen daar de volgende les op terug. Maar wat alle lymfocyten wel delen is dat ze allemaal elk een unieke antistof hebben op hun celmembraan. Dit betekent dat elke van deze cellen maar een specifiek antigen kan binden en bestrijden. Daarom duurt het zo lang voor een verworven immuunresponse. De dendriet moet immers langs een heleboel cellen langs voordat hij herkend wordt en zijn boodschap heeft overgebracht.
Samenvatting
Wat maakt allemaal deel uit van aangeboren afweer?