8.1 - Wat is gedrag?

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Thema 8

Gedrag

Het verhaal van 'Kluger Hans'

Kon Hans echt tellen?

Wat denken jullie?

Steek je hand op als je iets wilt zeggen

8.1 - Wat is gedrag?

Leerdoelen

8.1.1 Je kunt beschrijven wat gedrag is en hoe biologen gedrag bestuderen

Wat is gedrag?

Alles wat een mens of dier doet is gedrag

Wat is gedrag?

Gedrag bestaat vaak uit verschillende handelingen

Als gedrag bestaat uit een serie handelingen in een vaste volgorde dan is het een gedragsketen

Iedere handeling leidt dan tot een volgende handeling

Een gedragsketen

Onderzoek naar gedrag

De studie naar gedrag bij dieren heet ethologie, dit wordt gedaan bij dieren in het wild en in gevangenschap

Om gedrag te bestuderen wordt een lijst met handelingen gemaakt, dit heet heet een ethogram

Daarna wordt er geobserveerd en genoteerd welke handelingen worden uitgevoerd, dit wordt gedaan met een protocol

Ethogram

Protocol

Gedrag beschrijven

Observatie: een feitelijke waarneming van het gedrag. Je schrijft op wat je ziet

Interpretatie: jouw mening van het gedrag. Je schrijft op wat je denkt/vindt dat het dier doet

In biologisch onderzoek gebruiken we alleen observaties, geen interpretaties. Iedereen moet het onderzoek kunnen voeren met jouw ethogram

Is het ethogram hiernaast een goed ethogram voor een onderzoek?

Verschil observatie en interpretatie

Het hissen van een kat

Wat zou een interpretatie zijn?

Wat zou een observatie zijn?

Verschil observatie en interpretatie

Het hissen van een kat

Interpretatie: De kat is boos

Observatie: De oren van de kat gaan plat op zijn hoofd liggen en de kat maakt een hissend geluid

Bufferweek

In de bufferweek gaan we naar Apenheul

Hier ga je een gedragsonderzoek uitvoeren bij één apensoort

Je maakt dus een ethogram en een protocol hier voor

Verdere uitleg over de opdracht krijg je nog voor de

bufferweek

Aan de slag!

Thema 8, basisstof 1

Opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7

Ben je klaar? Vraag om een nakijkboekje en kijk zelfstandig na

Eerste 5 minuten in stilte werken, daarna fluisterend overleggen met je naaste buren