Praat mar Frysk - basis - les 10

• Fries
• Beroepsopleiding

Praat mar Frysk 

basis - les 10

Les 10 is in werhelling fan de foarige tema's. Yn dizze les is der omtinken foar in typysk Frysk ferskynsel: de gearstalde tiidwurden.

Les 9 wie it tema feestdagen. It is de bedoeling no te oefenjen mei it praten oer dat tema.

YouTube

https://youtu.be/tnOvgz44-C8

Wurklist

• Húswurk fan ôfrûne wike beprate.
  
• Frjentsjer € kofje / tee.
  
• Werhelling ôfrûne tema's.
  
• Grammatika: gearstalde tiidwurden, dêr't en wêr't.
  
• Evaluaasje Praat mar Frysk - basis
  
• Neigesetsje.

Húswurk beprate

De Feestdagen

fan Frysk nei Nederlânsk 

(side 95-96)

De Waadhoeke yn 41 finsters & Gemeente Harns yn 3

1. Frjentsjer	2. Sint Anne	3. Dronryp	4. Menaam
5. Berltsum	6. Sint Jabik	7. Minnertsgea	8. Seisbierrum
9. Tsjummearum	10. Tsjom	11. Marsum	12. Deinum
13. Winsum	14. Aldebiltsyl	15. Bitgummole	16. Bitgum
17. Froubuorren	18. Achlum	19. Easterbierrum	20. Wjelsryp
21. Rie	22. Boksum	23. Ingelum	24. Doanjum
25. Nij Altena	26. Peins	27. Hjerbeam	28. Spannum
29. De Westhoek	30. Hitsum	31. Wier	32. Skalsum
33. Pitersbierrum	34. Sweins	35. Baaium	36. Skingen
37. Slappeterp	38. Blessum	39. Furdgum	40. Boer
41. Kleaster-Lidlum	A. Harns	B. Mullum	C. Winaam

Fertel yn 2 minuten wat oer dyn finster.

1 Paul

5 Rob

6 Roel

7 Nicolette

10 Elsa

15 Birgitta

17 Imke

18 Baukje

27 Herma

28 Simone

29 Kurt

A Denise

Skoft

Sytse van der Werf

Winter

fan de CD Ljocht en skaad

Gearstalde tiidwurden

Faak mei 'te' en faak tiidsbepaling.

Tsjitske stiet foar de spegel te toskpoetsen.

Pake sit yn de skommelstoel te krantlêzen.

It famke wie oan it blomkesykjen.

Ik moast hjoed autowaskje.

Escher treprint sawat de hiele dei.

M.C. Escher is berne yn Ljouwert. Sjoch yn it museum Princessehof.

dêr't en wêr't

Nederlânske betreklik foarnamwurd 'waar'.

Dêr't slacht werom op wat al earder neamd is.

It húske dêr’t ik berne bin, wurdt ôfbrutsen.

De brief dêr’t ik sa nei útsjoch, komt mar net.

Wêr't drukt in fraach of twifel út.

Witsto wêr’t Hanneke wennet?

Ik wit echt net wêr’t ik myn kaaien haw.

Ofbylding = Krúskes.

Ta beslút

TOP

Wat koe wol minder?

TIP

Wat koe wol better?

Riede

By feest hearre kadootsjes.

Elk nimt in kado yn gedachten dat hy/sy graach hawwe wol. 

A begjint.

De oaren moatte troch it stellen fan fragen derefter komme wat it is. 

A mei allinne mar mei ja of nee antwurdzje.

Yn petear oer Feestdagen

Wurkje yn in trije- of fjouwertal.

Ien stelt in fraach, elk jout antwurd.

• Wat is dyn favorite feest?
• Fiere jimme Sinteklaas of lizze de pakjes ûnder de beam?
• Wat fynsto fan Falentynsdei?
• Hoe fiersto it leafst dyn jierdei?
• ...

Opdracht 2

Sykje noch in oantal

  gearstalde tiidwurden 

en meitsje dêr sinnen mei.

itensiede

boatsjefarre

hanwaskje

fuotfeie

stekfervje

Opdracht 3 Ferbiningsspul

Wurkje yn twa- of trijetallen.

A betinkt twa persoanen of dingen.

B ferbynt dy persoanen of dinge troch in koart ferhaaltsje.

Wikselje rol A en B.

Nei ôfrin de koarte ferhaaltsjes meielkoar útwikselje.

Neigesetsje

Mei oare wurden

Wurkje yn groepkes fan 3-4.

Ien fan de teamleden omskriuwt in wurd / it bonuswurd fan it kaartsje, de oare teamleden besykje it te rieden. By it omskriuwen meist gjin diel(en) fan it wurd of in oersetting brûke. 

Fragen beantwurdest mei ja/nee.

Sykje de ferskillen

Tiid oer?

Doch in tal praatopdrachten dy't yn de ôfrûne lessen net oan bar kommen binne.

Wat bin ik?

Ien kursist (A) giet even nei de gong. 

Wy bepale wat hy/sy is. 

A komt werom en moat troch it stellen fan fragen útfine wa't hy/sy is.

De rest fan de groep jout om bar antwurd.

Hantlieding lesjouwer, side 95.

Krystbeam.

Fjoerwurk.
Gedicht.

Kadootsje.

Pipernút.

Kears.

Lampion.

Peaske-aai.

Krystbal.

Ingeltsje.

Kryststjer.

Oaljebol.

Sjampanje.

Skoech.

Sek fan Sinteklaas.

Sykje de ferskillen

Wurkje yn twatallen.

Elk groepke kriget twa platen.

Jim meie elkoars plaat net sjen.

Beskriuw om bar in stikje fan de plaat. De oar fertelt oft it by him/har ek sa is of dat der in ferskil is.

Al pratende ûntdekke jim de ferskillen.

Hantlieding lesjouwer, side 91-94.

Falentynsdei

Wurkje yn twa- of trijetallen.

Elk kriget in gedicht.

Lês dyn gedicht 

en fertel oan de oaren 

wêr't it gedicht oer giet.

Hantlieding lesjouwer, side 88-90.