Les 9: Veilige seks

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

JdW-kijkwijzer

Lesopbouw:

1. VOORAF: Startklaar, Voorkennis activeren, Formatief Handelen
2. INSTRUCTIE: Leerdoelgericht werken, Inclusieve didactiek, Concrete en herkenbare voorbeelden, Formatief Handelen
3. TOEPASSING: Actieve verwerking, Formatief handelen 
4. EVALUATIE: Afsluiting

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

aantekeningen maken

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

Periode planner

Week	1	2	3	4	5
lesdoel	voedingsmiddelen en voedingstoffen	verteringsstelsel	verteringsstelsel	gezonde voeding	voedselbederf

6	7	8	9	10	11	12
Geslachtsorganen en puberteit	Vruchtbaar worden	Zwanger worden	Veilige seks

Geef deze les vanuit de context van eten. Welk eten vinden de leerlingen lekker en wat is allemaal van planten gemaakt.

'

doel is vooral dat leerlingen snappen dat planten: vetten, koolhydraten, en eiwitten maken d.m.v. glucose.

Dit proces heet?

1. Eisprong
2. Ovulatie
3. Menstruatie
4. Oestrogenatie

Waar vindt bevruchting plaats?

1. Eierstok
2. Eileider
3. Baarmoeder
4. Vagina

Waar vindt de innesteling plaats?

1. Eierstok
2. Eileider
3. Baarmoeder
4. Vagina

Vindt bij een zwangere vrouw menstruatie plaats? En ovulatie?

1. Zowel menstruatie als ovulatie
2. Wel menstruatie maar geen ovulatie.
3. Wel ovulatie maar geen menstruatie.
4. Geen menstruatie en geen ovulatie.

Sonja is in verwachting. De eerste dag van haar laatste menstruatie was op 12 januari.
Bepaal op welke dag ze ‘is uitgerekend’.

1. 18 oktober
2. 14 september
3. 12 november
4. 1 oktober

Een vrouw bij wie de eileiders zijn afgesloten, heeft geen menstruatie

1. Juist
2. Onjuist

In welke fase van de bevalling breken de vliezen?

1. Ontsluiting
2. Uitdrijving

Bij welke ligging kan het kind niet via de vagina worden geboren?

1. Stuitligging
2. Dwarsligging

Na dat het kind geboren is, is de bevalling nog niet klaar, de nageboorte moet nog komen. Wat is dat?

      Lesdoelen

• Je kunt benoemen hoe je wensen en grenzen kunt bewaken en respecteren in een seksuele relatie.
• Je kunt enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen.
• Je kunt enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

Wensen en grenzen

Vertel wat je wel en niet wilt

Respecteer elkaars grenzen

Grenzen verschillen per persoon

Ongewenst gedrag

- Seksueel grensoverschrijdend gedrag

- Seksuele opmerkingen of seksuele handelingen tegen je wil

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Iemand maakt seksuele opmerkingen of verricht seksuele handelingen, terwijl jij dat niet wilt.

Seksueel geweld

- Dwingen tot seksueel contact

Aanranding / verkrachting / grooming

Victim blaming

Slachtoffers krijgen schuld van het misbruik

Dader is de schuldige!

SOA's

Besmetting via

- contact geslachtsorganen, mond of anus

Chlamydia

- Bacterie

- Ontsteking aan anus, urinebuis en baarmoedermond

Chlamydia

Bacterie

Merkt niks van de besmetting

wel overdragen

Ontsteking veroorzaken

Ontsteking aan eileiders en bijballen -> onvruchtbaar worden

HPV (virus)

Veroorzaker van baarmoederhalskanker, en kanker aan penis, anus, vagina en mond.

Erg besmettelijk, bijna iedereen krijgt ooit een infectie

- Ruimt lichaam vaak zelf op

- Vaccinatie

HIV - Virus

Seropositief – besmet met hiv

Besmet raken via:

Onveilige seks, Bloed, Sperma, Vaginaal vocht, Voorvocht

Aids – de ziekte veroorzaakt door hiv

Darm-en-longontsteking, huidkanker of meerdere ziektes tegelijk

Anticonceptie

Anti = Tegen

Conceptie = bevruchting

Bevruchting

- Kern zaadcel en kern eicel smelten samen

Anticonceptiemethoden:

• Condoom
  
• Anticonceptiestaafje
  
• Anticonceptiepil
  
• Hormoonspiraal

• Periodieke onthouding
  
• Coïtus interruptus

Vergelijk de anticonceptiemethoden met elkaar op de volgende punten: 

• Hoe werkt het? (zo specifiek mogelijk)
• Hoe veilig is deze methode?
• Beschermt het tegen SOA's

Je werkt in groepjes van 3-4 personen

Opdracht

Periodieke onthouding

Periodieke onthouding

Onbetrouwbaar

- Onregelmatige cyclus

- Niet 100% zeker weten wanneer de eisprong is

Coïtus interruptus

Onderbroken geslachtsgemeenschap

Onbetrouwbaar

- In voorvocht zitten ook zaadcellen

De pil

Hormonen

- Geen ovulatie

- Slijm baarmoederhals dikker

- Invloed op baarmoeder wand

Elke dag nemen

Betrouwbaar tegen zwangerschappen

NIET tegen SOA's

Condoom

Betrouwbaar

- Voorkomt zwangerschappen

- Beschermt tegen SOA's

CE-veiligheidskeurmerk

Noodmaatregelen

Morning-afterpil

- Binnen 72 uur, na onveilige geslachtsgemeenschap. 

- Maar werkt het best binnen 12 uur

Abortus

Mag wettelijk tot 24 weken

Tot 7 weken met abortuspil

Vanaf 8ste week baarmoeder leegzuigen met een zuigpompje

Vanaf 13de week instrumentale abortus