Geografische Coördinaten

Om te weten waar iemand of iets precies is, maken we gebruik van Geografische Coördinaten. Dit is een lang getal waarin wordt aangegeven hoe ver je van de evenaar af bent. De evenaar is de lijn precies tussen de noord- en zuidpool (zie afbeelding). Het deel van de wereld ten zuiden van de evenaar noemen we het Zuidelijk Halfrond en het deel ten noorden van de evenaar noemen we het Noordelijk Halfrond. In de volgende

dia's zullen we gaan kijken hoe het

systeem van geografische coördinaten

precies werkt. Let op: Alle dikgedrukte

woorden moet je begrijpen en kennen!

1 / 35

Slide 1: Tekstslide

AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Lesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Geografische Coördinaten

dia's zullen we gaan kijken hoe het

systeem van geografische coördinaten

precies werkt. Let op: Alle dikgedrukte

woorden moet je begrijpen en kennen!

Slide 1 - Tekstslide

Geografische Coördinaten: Breedtegraden

Om te weten te komen hoe ver we van de evenaar zijn gebruiken we "graden". Van de evenaar tot aan de noordpool lopen 90 graden. In de afbeelding zie je alleen de lijnen lopen van alle tientallen (10, 20, 30, 40, 50, 60, 70 en 80 graden). Deze lijnen zie je natuurlijk niet in het "echte" landschap terug, maar we kunnen wel meten waar de lijnen precies zijn.

Slide 2 - Tekstslide

Breedtegraden

De lijnen van de vorige dia geven dus aan hoe ver we van de evenaar af zijn. In de onderstaande afbeelding zijn de meest bekende lijnen te zien. Omdat ze in de breedte lopen (van links naar rechts) noemen we ze ook breedtecirkels (ze lopen in een cirkel om de aarde heen).

Een andere naam voor de breedtecirkels zijn parallellen. Dit zijn lijnen die elkaar nooit raken en dat noemen we parallellen. De meest bekende parallellen zijn de evenaar, de kreefstkeerkring en steenbokskeerkring (23,5 graad van de evenaar af allebei) en de poolcirkels (allebei 66,5

graad van de evenaar af).

Slide 3 - Tekstslide

Breedtegraden

Als we weten op welke breedtegraad we ons bevinden zeggen we dat we op bijvoorbeeld 30 graden noorderbreedte zijn. Dit betekent dus dat we 30 graden ten noorden van de evenaar zijn. We gebruiken noorderbreedte om aan te geven dat we ons bevinden ten noorden van de evenaar en dat het dus gaat om breedtegraden. Vandaar dat we de term noorderbreedte gebruiken.

Noorderbreedte korten we vaak af tot N.B.

We kunnen ons natuurlijk ook ten zuiden van de

evenaar bevinden. Daarvoor gebruiken we de

term zuiderbreedte.

Dit is 30 graden noorderbreedte

Dit is 30 graden zuiderbreedte.

Slide 4 - Tekstslide

Graden nog niet erg nauwkeurig.

De afstand van de evenaar tot de noordpool is ongeveer 10.000 kilometer. Dit betekent dat als we dit verdelen in 90 graden, de afstand tussen elke graad nog steeds ongeveer 110 kilometer is. Erg nauwkeurig is dit dus niet. Daarom maken we een verder onderscheid. Tussen elke graad (bijvoorbeeld tussen de evenaar en 1 graad noorderbreedte) maken we nog een onderscheid tussen 60 kleinere stapjes, net zoals een uur ook is verdeeld in 60 kleinere delen. Net zoals bij een uur noemen we dit minuten. Op de afbeelding linksonder zie je 3 van deze lijnen.

Slide 5 - Tekstslide

Ook de minuten zijn nog niet erg nauwkeurig

Als de afstand tussen 2 graden nog 110 kilometer is, dan is de afstand tussen 60 minuten (110/60=1,8) nog 1,8 kilometer. Ook dat is nog niet erg nauwkeurig! Daarom maken we tussen de minuten nog een onderscheid in 60 stapjes. Dit zijn de secondes. Je bent als je in school bent ongeveer op 52 graden Noorderbreedte, 1 minuut en 23 seconden.

Voor het aantal graden gebruiken we dit symbool: °

Voor het aantal minuten gebruiken we dit symbool: '

Voor het aantal seconden gebruiken we dit symbool: "

We schrijven je locatie dus zo op:

52° 1' 23" N.B.

Dit betekent: 53 graden, 1 minuut en 23 seconden Noorderbreedte

Slide 6 - Tekstslide

Niet alleen breedtegraden!

Als we alleen breedtegraden zouden gebruiken, zouden we alleen de afstand tot aan de evenaar weten. Dit betekent dat we bij een breedtegraad van 52° 1' 23" in Nederland zouden kunnen zijn, maar ook in Canada. We hebben dus nog een stel lijnen nodig om onze locatie precies te kunnen achterhalen.

Daarom hebben we ook lengtelijnen bedacht. Dit noemen we lengtecirkels. Deze lijnen lopen namelijk van boven naar beneden, dus in de lengte. In de afbeelding zie je de lengtecirkels. De nullijn of nulmeridiaan is de rode lijn.

Deze lijn loopt van de Noord- tot de Zuidpool via Londen.

De nulmeridiaan verdeelt de wereld in een Oostelijk en Westelijk

halfrond.

Alle lengtecirkels lopen van de Noord- naar de Zuidpool. Omdat ze

bij de Noord- en Zuidpool dichter naar elkaar lopen, zijn het geen

parallellen. We noemen ze meridianen.

Slide 7 - Tekstslide

Ook hier zijn graden niet genoeg!

Ook bij lengtecirkels maken we tussen de graden een verder onderscheid in minuten en seconden. Ook hier zitten er 60 minuten tussen 2 graden en weer 60 seconden tussen 2 minuten.

In Nederland bevind jij je op ongeveer 5 graden Oosterlengte (afgekort O.L.). We noemen dit Oosterlengte omdat jij je ten oosten van de nulmeridiaan (de lijn die door Londen loopt) bevindt en omdat het een lengtecirkel is.

We schrijven dit als 5° O.L.

Wanneer een plek zich ten westen van de nulmeridiaan bevindt noemen we dit Westerlengte, wat we afkorten tot W.L.

Slide 8 - Tekstslide

Lengte- & breedtecirkels gecombineerd

Op de afbeelding zijn 4 punten aangegeven. We zullen per punt de coordinaten doornemen:

- Rood: 45 graden ten noorden van de evenaar en 60 graden ten westen van de nulmeridiaan, dus: 45° N.B., 60° W.L.

- Groen: Let op: het is ten oosten van de nulmeridiaan: 15° N.B., 30° O.L.

- Paars: Let op: het is ten zuiden van de evenaar: 15° Z.B., 60° O.L.

- Blauw: 30° Z.B., 30° W.L.

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Video

Op welke halfronden ligt Rusland?

Noordelijk & Westelijk

Noordelijk & Oostelijk

Zuidelijk & Westelijk

Zuidelijk & Oostelijk

Slide 11 - Quizvraag

Op welke halfronden ligt Chili?

Noordelijk & Westelijk

Noordelijk & Oostelijk

Zuidelijk & Westelijk

Zuidelijk & Oostelijk

Slide 12 - Quizvraag

Op welke halfronden ligt Alaska?

Noordelijk & Westelijk

Noordelijk & Oostelijk

Zuidelijk & Westelijk

Zuidelijk & Oostelijk

Slide 13 - Quizvraag

Op welke halfronden ligt Zuid-Afrika?

Noordelijk & Westelijk

Noordelijk & Oostelijk

Zuidelijk & Westelijk

Zuidelijk & Oostelijk