Paragraaf 7.5 Gevolgen van klimaatverandering

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

7.5 Gevolgen van klimaatverandering

Wat zie je hier?

7.5 Gevolgen van klimaatverandering

§7.1 Een land in de delta

Hoofdstuk 7: Water in Nederland

§7.2 Een land van polders

§7.3 Watergebruik en waterwinning

§7.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

Deelvraag:  Wat zijn de gevolgen van klimaatverandering voor het water in Nederland en welke aanpassingen worden daarvoor gedaan?

§7.5 Gevolgen van klimaatverandering

Leerdoelen 7.5

Aan het einde van de les:

1. Kun je gevolgen van klimaatverandering voor water noemen op drie schaalniveaus.
2. Kun je twee redenen noemen waardoor de zeespiegel bij opwarming van het klimaat stijgt.
3. Kun je uitleggen welke maatregelen Nederland kan nemen tegen een stijgende zeespiegel.
4. Kun je uitleggen waarom een stijgende zeespiegel ook gevolgen heeft voor de waterstand in de rivieren.
5. Kun je uitleggen waarom rivieren door klilmaatverandering een onregelmatiger afvoer krijgen.
6. Kun je uitleggen welke maatregelen Nederland kan nemen tegen hoge waterstanden in de rivieren.
7. Kun je uitleggen hoe en in welk seizoen Nederland te maken kan krijgen met heftiger buien.
8. Kun je uitleggen welke maatregelen steden kunnen nemen tegen wateroverlast bij hevige buien.

Het klimaat verandert

• De aarde warmt op oorzaak?
  = toenemende hoeveelheid CO2
• Gevolg: water warmt op in oceanen
  en rivieren.

Zeespiegelstijging

Twee oorzaken voor de stijging van de 

zeespiegel:

1. Water dat opwarmt zet uit.

2. Landijs dat smelt verhoogt de zeespiegel.

Hoe beschermt Nederland zich op dit moment tegen de zee?

Strand, duinen en zeedijken vormen samen de zeeweringen.

Ze beschermen Nederland tegen de zee.

Deltaprogramma

Nu & in de toekomst het land inrichten met als leidraad

1. Waterkwaliteit

Artikel BNNVARA Waterkwaliteit

2. Wateroverlast

3. Droogte

Kern Deltaprogramma 2024

1. Maak vaart met het deltaprogramma.
   
2. Grenzen stellen aan ruimte en watergebruik. 
3. Scherpere keuzes over waar we wel en niet bouwen en waar we ruimte creëren voor opslag van water voor droge periodes. 
4. Geld reserveren voor dijkversterking en inpassen in landschap. 
5. Betrek burgers en jonge mensen.

Het deltaprogramma

Het Deltaprogramma moet zorgen voor waterveiligheid en de zoetwatervoorziening.

• Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten en waterschappen moeten samenwerken aan dit integraal waterbeleid.
  
• Rijkswaterstaat zorgt voor wegen, waterwegen en bescherming tegen overstromingen.
  
• Een waterschap zorgt voor veiligheid, voldoende water en schoon water in een bepaald gebied.
  

Overheid zorgt er samen met het bedrijfsleven (kennis en geld) voor dat:

- volgende generaties beschermd zijn tegen overstromingen

- er voldoende zoet water is

Natuurlijke kustbescherming

Door zeespiegelstijging: Maatregelen om de kustverdediging te versterken.
Voorbeeld: Zandmotor in Zuid-Holland. Wat is dat?

• gestort zand voor de kust in zee.
• goed voor de natuur, recreatie en de veiligheid.
  

Maak aantekeningen!!

https://dezandmotor.nl/over-de-zandmotor/

Veranderende rivieren

Een hogere zeespiegel heeft ook gevolgen voor de rivieren. Hoe zie je dat? 

• rivier stroomt langzamer 
• meer water in laatste stuk rivieren 
• hogere waterstand 
• piekmomenten waar veel water moet
  worden afgevoerd

Hoe kan dat?

Door het veranderende klimaat wordt het weer extremer, 

dit heeft ook gevolgen voor de rivieren. Hoe zie je dat?

• langere natte periodes: veel waterafvoer rivieren
• langere droge periodes: weinig waterafvoer rivieren
  

Het dorp Itteren (Limburg) tijdens de overstroming van de Maas

Als er veel neerslag valt is er meer waterafvoer in rivieren

Water in rivieren hebben meer ruimte nodig. Hoe regelen we dat?

Dijkverlegging: Het verplaatsen van een dijk 

(om de rivier meer ruimte te geven).

Uiterwaardafgraving: Het weghalen van grond uit een uiterwaard, zodat er meer ruimte voor water is.

Nevengeul: Extra geul naast een rivier om bij hoogwater meer rivierwater af te kunnen voeren.

Als er veel neerslag valt is er meer waterafvoer in rivieren

Water in rivieren hebben meer ruimte nodig. Hoe regelen we dat?

Maatregelen:

• dijkverlegging
• uiterwaardafgraving
• graven nevengeul

Ook in de rivieren zelf kan je aanpassingen doen

Ook in de rivieren zelf kan je aanpassingen doen:

-> Verlaging kribben

- stenen dammetjes in een rivier

- zorgen voor hogere stroomsnelheid en genoeg diepte
in midden van de rivier.

Kribben: Stenen dam in een rivier om de vaargeul stabiel te houden

Hevige buien zorgen voor wateroverlast.

• vooral in dichtbebouwde gebieden.
• kan door de stenen/tegels/asfalt de grond niet inzakken 
• te veel water in riolen en op de laagste punten van een straat kan zorgen voor overstromingen.

Oplossingen: aanleg extra sloten, meer groen (ook op daken), plekken die onder mogen stromen zoals waterpleinen

Waterplein in Tiel: een speelplein dat bij zware buien vol kan lopen met water

Waterplein roombeek

Meer groen in tuinen en  op daken

Vragen?

Aan de slag

Ga naar COOL --> de GEO

H7§5 Gevolgen van klimaatverandering

Opdrachten maken: 3    4   5  + 7