2.4 Nederland in de Eerste Wereldoorlog 2024

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

WO I

Wat gaan we doen?

• Stukje herhaling 2.1 -2.3
• Uitleg 2.4

• Opdrachten maken

Oorzake

Oorzaken Eerste wereldoorlog 

Aanleiding Eerste Wereldoorlog

nationalisme 

Militarisme 

Modern Imperialisme 

Gavrillo Princip 

Moord op Frans-Ferdinand 

Bondgenootschappen

De definitie van het begrip nationalisme is:

1. Vereren van alles wat met het leger te maken heeft
2. Grote voorliefde hebben voor eigen land en eigen volk
3. Europese landen die veel nieuwe kolonies willen veroveren
4. Bevriende landen die elkaar helpen in geval van nood

De definitie van het begrip bondgenootschap is:

1. Vereren van alles wat met het leger te maken heeft
2. Grote voorliefde hebben voor eigen land en eigen volk
3. Europese landen die veel nieuwe kolonies willen veroveren
4. Bevriende landen die elkaar helpen in geval van nood

De definitie van het begrip imperialisme is:

1. Vereren van alles wat met het leger te maken heeft
2. Grote voorliefde hebben voor eigen land en eigen volk
3. Europese landen die veel nieuwe kolonies willen veroveren
4. Bevriende landen die elkaar helpen in geval van nood

Koppel elke afbeelding aan een van de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog.

militarisme

modern imperialisme

nationalisme

bondgenoot-

schappen

Welke afspraak in het Verdrag van Versailles zal een Duitse nationalist het ergst hebben gevonden?

1. grondgebied en koloniën afstaan
2. klein leger en geen vloot en luchtmacht
3. geen militairen vlakbij Frankrijk
4. herstelbetalingen

De definitie van het begrip militarisme is:

1. Vereren van alles wat met het leger te maken heeft
2. Grote voorliefde hebben voor eigen land en eigen volk
3. Europese landen die veel nieuwe kolonies willen veroveren
4. Bevriende landen die elkaar helpen in geval van nood

Hoe heette het aanvalsplan van Duitsland waarmee ze Frankrijk in 4 weken wilden veroveren

1. Von Schlieffenplan
2. Von Siepelplan
3. Nach hinterplan
4. Scheisse, das weiß ich nicht.

Welk jaar was een kantelpunt voor de Eerste Wereldoorlog?

1. 1915, want Italië liep over van bondgenootschap
2. 1916, want toen tekende Rusland een vrede met Duitsland
3. 1917, want toen ging de VS meedoen met WO I
4. 1918, want toen was de oorlog afgelopen

Wat stond niet in het Verdrag van Versailles

1. Dat Duitsland een leger van max. 1 miljoen soldaten mag hebben
2. Dat Duitsland herstelbetalingen moest doen aan Fr.
3. Dat Duitsland grondgebied moest inleveren
4. Dat Duitsland geen leger meer mocht hebben in het Rijnland

Frans-Duitse Oorlog

1. 1814-1815
2. 1870-1871
3. 1905
4. 1914-1915

2.4 Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog

Neutraal

• Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal

• Neutraal betekent dat je geen partij kiest

• Voor een handelsland als Nederland is dat lastig: je handelt immers met beide partijen.

Merkbare gevolgen van de oorlog voor Nederland:

- Mobilisatie

- Vluchtelingen

- Tekorten

Mobilisatie

1914

Hoewel Nederland neutraal was, mobiliseerde het leger toch: 

ook België had zich immers neutraal verklaard, 

maar was toch aangevallen!

Belgische vluchtelingen

• Nederland nam rond de 1 miljoen vluchtelingen uit België op.

• Deze Belgen waren op de vlucht voor de oorlog.

• Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet

De Dodendraad

• De Dodendraad, door Duit-sers aangelegd tussen Begie en Nederland
• Doel: Geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers tegen-houden
• Vermoedelijk rond  1000 mensen zijn  omgekomen.

• Duitsers plaatsen dodendraad om vluchtelingen tegen te houden: 2.000 Volt op draad, dus zeker dood als je het raakt. 
• Onbeperkte duikboten oorlog maakt ook NLse slachtoffers. Daarnaast slecht voor de handel.
• Distributiesysteem  moet ervoor zorgen dat voedsel op bonnen eerlijker verdeeld wordt,

Economie

• Oorlog is slecht voor de handel: Nederland had te weinig voedsel
  

• Ook Nederlandse schepen zijn slachtoffer van de Onbeperkte Duikbotenoorlog..... ook door schepen van Geallieerden
  

SCHAARSTE 

Distributie

Middel om bij schaartse (=tekort) bijvoorbeeld voedsel eerlijk te verdelen. Tijdens WOI met hulp van bonnen. Om iets te kopen moest je ook een bon inleveren. Zo konden arme mensen ook iets kopen.

Bonkaarten

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

De vergissing van Troelstra

• Troelstra leider van de SDAP
  
• Leve de Revolutie!!
  
• Verandering door sociale wetten duurde hem te lang vandaar een REVOLUTIE!
  
• Er brakenrRellen in een kazerne   uit,opstand dacht Troelstra.

       Bleek niet zo te zijn!

Dus Nederland tijdens WOI...

• Mobilisering van het leger
  
• Belgische vluchtelingen kwamen naar NL en de aanleg van de Dodendraad (De Draad des Doods)
  
• Grote schaarste goederen (handel overzee werd moeilijk door onbeperkte duikbotenoorlog)
  
• Veel producten alleen nog “op de bon” verkrijgbaar (distributiesysteem d.m.v. bonkaarten)
  
• En Troelstra 'vergist' zich. Ondanks de problemen bleef de revolutie uit. 

stap 1: lees de vraag goed.

vraag: Wat wil de maker duidelijk maken?

stap 2: lees wat er bij, onder of naast de bron geschreven staat

Op de helm staat: Hitler party, oftewel: partij van Hitler

Op de rol staat: Versailles Treaty, oftewel: Verdrag van Versailles

stap 3: waar gaat het over/wie zie je?

Je ziet Hitler en het Verdrag van Versailles; dus over wat Hitler met het Verdrag van Versailles te maken had.

stap 4: In welke tijd speelt dit zich af?

Waarschijnlijk rond 1930

stap 5: symbolen/tekens?

Het opgerolde verdrag

Hitler kruipt eruit vandaan

De Duitse/Pruisische helm (WOI)

stap 6: tegenstellingen of overdrijvingen?

Heel groot (vredes)verdrag, waar Hitler/de Duitse soldaat uit vandaan komt

Wat wil de tekenaar zeggen met de prent?

Nog wat filmpjes

eenvandaag.avrotros.nl