In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Lesduur is: 40 min
Onderdelen in deze les
De Burcht
Slide 1 - Tekstslide
Ada van Holland
Slide 2 - Tekstslide
Wat weet je al over De Burcht?
Slide 3 - Woordweb
Aan het eind van de les kan ik...
- vertellen hoe de Burcht is ontstaan;
- vertellen wat de functies van de Burcht door de jaren heen zijn geweest;
- vertellen waar de Burcht de Leidenaren van beschermde.
Slide 4 - Tekstslide
De Burcht
De Burcht is een oud en belangrijk gebouw in het midden van Leiden. Het staat op een heuvel die kunstmatig gemaakt is door mensen, en daar bovenop staat een grote toren.
Mensen begonnen met het bouwen van de burcht in de 9e en 10e eeuw. De bouw was klaar rond het jaar 1000, dus het is al heel oud.
Slide 5 - Tekstslide
De Burcht staat op een kunstmatige heuvel. Hoe heet zo'n heuvel?
Slide 6 - Open vraag
Waarom staat De Burcht op deze plek?
Slide 7 - Woordweb
De Burcht staat op een motte omdat het een goede plek was om de stad te beschermen. Het lag hoog, zodat ze de omgeving goed konden zien en verdedigen.
Slide 8 - Tekstslide
In die tijd waren er vaak overstromingen van de rivier de Rijn, dus eerst hield het je veilig van het water. Later kreeg het een andere functie...
Het werd namelijk een plek waar de inwoners van Leiden heen konden om veilig te zijn van gevaar. In deze tijd werd er in Nederland veel geplunderd.
Slide 9 - Tekstslide
Door wie werd er in deze tijd in Europa veel geplunderd?
A
Ridders
B
Romeinen
C
Vikingen
D
Grieken
Slide 10 - Quizvraag
Dat deden ze ook in Leiden. De stad is eigenlijk om de Burcht heen gebouwd. De Burcht is het middelpunt van de stad. Om de Burcht heen stroomt een gracht, waar de zijstromen van de rivier 'De Rijn' samenkomen.
Ook is het landschap waar de Burcht staat bijzonder. Normaal bouwden ze rond een mottekasteel een muur of een gracht om het te beschermen.
Slide 11 - Tekstslide
Hoe heten deze zijstromen van de Rijn?
A
De Oude Rijn
B
De Nieuwe Rijn
C
De Brede Rijn
D
De Maas
Slide 12 - Quizvraag
Functies van de Burcht
Slide 13 - Tekstslide
1
In de 12 eeuw moesten ze de houten delen van de Burcht vervangen door stenen muren.
2
In 1203 had de Burcht een belangrijke rol in een oorlog, de Loonse Successieoorlog.
3
In de 13e eeuw werd de Burcht minder belangrijk als militaire plek. Daarna werd het een kantoor voor de Burggraaf. Die kreeg het als een soort cadeau van de heersers en mocht belastingen innen en dingen regelen voor de stad.
4
Niet iedereen was blij met deze families want ze hadden een hele goede financiele positie zonder veel te hoeven doen. Dit is hoe feodaliteit werkte.
Slide 14 - Tekstslide
Wat is feodaliteit?
A
Feodaliteit is een middeleeuwse vorm van snelwegbouw, waarbij wegen werden aangelegd in ruil voor belastingen van passerende handelaren.
B
Feodaliteit is een oude vorm van architectuur waarbij kastelen werden gebouwd in ruil voor voedsel en onderdak voor rondreizende kooplieden.
C
Feodaliteit is een systeem waarbij heersers land en bescherming boden aan leenmannen in ruil voor diensten en loyaliteit.
Slide 15 - Quizvraag
Heel wat later, in het jaar 1693 kreeg de Burcht een nieuwe functie. Het werd een waterreservoir. Dit waterreservoir had een verbinding met de Visfontein op de Vismarkt. In die tijd werd er ook al vis verkocht op de Vismarkt, maar dat moest eerst schoongemaakt worden in die fontein. Door het water van de Burcht kon de fontein spuiten.
Slide 16 - Tekstslide
Waarom kon het water spuiten?
A
Door het 10 meter hoogteverschil
B
Door het draaien van een kraan onder de fontein.
C
Door een elektrische pomp.
Slide 17 - Quizvraag
Nu is de Burcht een prachtige plek om tijd te besteden. Het is een oud monument en elke dag komen er mensen om het te bekijken.
De Burcht nu
Slide 18 - Tekstslide
Opdracht
Elk groepje krijgt een paar plaatjes met tekst. Deze plaatjes en stukjes tekst leg je eerst goed bij elkaar. Daarna leg je het op volgorde van vroeger naar nu. Je legt de juiste tekst bij het juiste plaatje.