H3.4 krachten in werktuigen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

krachten in werktuigen

wat gaan we doen:

• herhaling p3 nettokracht
• uitleg p4 hefboom
• practicum
• zelfstandig werk

Herhaling P.3 nettokracht

1. opgave 1

2. opgave 3

3. opgave 6

practicum: werken met een hefboom 

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen of een werktuig een enkele of een dubbele hefboom vormt.
2. Je kunt het draaipunt van een hefboom aanwijzen in een foto of een tekening.
3. Je kunt uitleggen wat bij een hefboom wordt bedoeld met de werkkracht en de last.
4. Je kunt uitleggen hoe je met een kleine werkkracht een grote last kunt uitoefenen.
5. Je kunt de grootte van een kracht of een arm met de hefboomregel berekenen.
6. Je kunt je kennis over hefbomen toepassen op werktuigen waarbij het draaipunt aan één van de uiteinden zit. (extra stof)

Hefboom

Een hefboom vergroot je kracht.

• draaipunt
• speerkracht
• werkkracht

Enkele hefbomen

Dubbele hefbomen

Hefboomregel

De krachten op een hefboom kan je uitrekenen:

werkkracht x werkarm = last x lastarm

of:

F₁ x L₁ = F₂ x L₂

F₁

F₂

L₁

L₂

draaipunt

Stappenplan hefboomregel

• Zoek het draaipunt en noteer een stip.
• Zoek beide krachten(werkkracht en last). 
• Zoek beide armen. (afstanden tot het draaipunt) 
• Pas de hefboomregel toe.

Een dubbele hefboom

Een nijptang bestaat uit een dubbele hefboom.

Bereken de kracht op de spijker.

F₁ x L₁  = F₂ x L₂

10 N x 12,5 cm = F2 x 2,5 cm

F2 = 125/2,5 = 50 N

Kruiwagen

khair heeft 100 kg

zand in de kruiwagen geschept.

Hoeveel spierkracht moet ze

uitoefenen voordat ze de

kruiwagen op kan tillen?

  l1=200

l2= 25 cm

aan de slag

wat: maak de opgaven 2, 4, 5 van P4

hoe: zelfstandig!

tijd: 10 minuten

klaar: opgaven 1, 3, 8 van P4 maken