Les 3: Discriminatie en ouderenmishandeling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Het accepteren van hulp.

- het slachtoffer kan wilsonbekwaam zijn;

- er kunnen schaamtegevoelens meespelen;

- afhankelijkheid van de dader;

- loyaliteit naar de dader toe;

- angst voor opname in een verzorgings- of verpleeghuis;

- bang om contact met de dader te verliezen;

- angst voor vergelding van de kant van de dader.

Extra info?

www.veiligthuis.nl

www.venvn.nl

Vandaag

• Discriminatie
• Ouderenmishandeling
• Financiële uitbuiting

Discriminatie

Wat is discriminatie?

Defintie

Discriminatie betekent dat er onterecht verschil wordt gemaakt tussen mensen. Bijvoorbeeld op basis van hun geslacht of hun godsdienst. .

Artikel 1

In artikel 1 van de Grondwet staat dat iedereen in Nederland in gelijke gevallen gelijk wordt behandeld. 

Verder staat in artikel 1 dat discriminatie, op welke grond dan ook, is verboden. Ook aanzetten tot haat of discriminatie is verboden.

Stelling

Nederland discrimineert

Stage discriminatie

De afgelopen jaren was er veel aandacht voor discriminatie

bij het vinden van een stageplaats. Studenten met een

(niet-westerse) migratieachtergrond in het middelbaar

beroepsonderwijs (mbo) hebben te maken met ongelijke

kansen en discriminatie.

Discriminatie

Op basis van:

• Leeftijd
• Sekse
• Achtergrond
• Gezondheid
• Levensovertuiging
• Geaardheid

Vooroordelen

• Iedereen heeft vooroordelen, dat is heel normaal.
• Het gaat er om wat je daarmee doet. 
• Zijn vooroordelen voor jou leidend? 

Wat doe jij met je vooroordelen?

Laat het niet tot discriminatie leiden

Discriminatie in de zorg

• Zorgvrager discrimineert 
• Zorgverlener discrimineert 

Heeft iemand een voorbeeld van discriminatie in de praktijk?

Wat te doen?

• Wees je er van bewust
• Erken dat het een probleem is
• Maak het bespreekbaar
• Spreek jezelf en je omgeving aan op discriminerend gedrag
• Ondersteuning bieden aan diegene die gediscrimineerd wordt

Discrimineer jij weleens collega's/zorgvragers op de werkvloer?

Feiten en cijfers

De verdeling van de discriminatie incidenten is in de periode 2015-2019 in grote lijnen hetzelfde gebleven. De top 3 van discriminatiegrond is als volgt:

1. Grond van herkomst (op grond van een donkere huidskleur).

2. Seksuele geaarheid.

3. Antisemitisme. 

Zorgvragers kunnen soms op je zenuwen werken. Blijf jij altijd beheerst/professioneel?

Soms is de lijn dun, erg dun

Wanneer je als zorgverlener onjuist wordt behandeld door de zorgvrager kan het lastig zijn je professioneel te blijven gedragen. 

Het kan soms zelfs zo escaleren dat er een ongepaste (fysieke/verbale) reactie plaatsvindt. 

Ouderenmishandeling

Is ouderenmishandeling altijd zichtbaar?

Vormen van ouderenmishandeling

• Fysiek (slaan, schoppen)
• Psychisch (bijvoorbeeld iemand opzettelijk kwetsen, uitschelden, bang maken etc.)

Onder ouderenmishandeling valt ook:

• Financiële uitbuiting (diefstal, veranderen van het testament en ongewenste bemoeienis met geldzaken)
• Verwaarlozing (geen lichamelijke of psychische zorg of voeding geven)
• Seksueel misbruik (hier gaat het om ongewenste seksuele handelingen met of in het bijzijn van de oudere).

Wat zouden signalen kunnen zijn bij ouderenmishandeling?

Signalen van ouderenmishandeling

• zichtbaar letsel;
  
• overdreven schrikreactie bij een onverwachte aanraking;
  
• onsamenhangende verklaringen over verwondingen;
  
• depressies of onverklaarbare angst;
  
• schichtig of teruggetrokken gedrag;
  
• onverklaarbare uitgaven;
  
• onbetaalde rekeningen en aanmaningen;
  
• lege koelkast.

Wie zijn de plegers?

Oorzaken

- Afhankelijkheid

- Overbelasting

- Geschiedenis van de familie

- Isolement

- Problemen bij de ''dader'' 

Signalen.

Slachtoffer	Dader
insamenhangende en tegenstrijdige verklaringen voor verwondingen	Toont zich onverschillig over het welbevinden van de ouderee
Angstige en depressieve indruk	Vertoont verschijnselen van overbelasting.
Oudere ziet er onverzorgd uit en de huishouding is verwaarloosd	Er wordt gescholden en geschreeuwd in aanwezigheid van anderen
Er verdwijnen spullen en geld van de oudere	overdreven aardig tegen de oudere in bij zijn van anderen.
Weigert samenwerking of hulp van professionals	Probeert hulp buiten de deur te houden.

Bij één of meerdere signalen betekend het niet dat er altijd sprake is van mishandeling.

Financiële uitbuiting

Naar schatting zijn ongeveer dertig duizend ouderen jaarlijks het

slachtoffer van financieel misbruik of van financiële uitbuiting.

Wat te doen ?

Wet Kwaliteitszorg

Als verpleegkundige verplichtingen om kwaliteitszorg te bieden binnen onze  mogelijkheden als professional. 

Wet Meldcode

Als verpleegkundige de plicht om ouderenmishandeling te melden bij veilig thuis.

Wat te doen bij vermoedens.

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.

De 5 stappen van de meldcode

Het accepteren van hulp.

- het slachtoffer kan wilsonbekwaam zijn;

- er kunnen schaamtegevoelens meespelen;

- afhankelijkheid van de dader;

- loyaliteit naar de dader toe;

- angst voor opname in een verzorgings- of verpleeghuis;

- bang om contact met de dader te verliezen;

- angst voor vergelding van de kant van de dader.

Extra info?

www.veiligthuis.nl

www.venvn.nl

Zijn er nog vragen?