14.3 Thema Gaswisseling b1 Het ademhalingsstelsel van de mens

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Het ademhalingsstelsel

Leerdoelen

14.3.1 Je kunt de delen van het ademhalingsstelsel van de mens noemen met hun kenmerken en functies.

Lesdoelen:

*  Je kunt de onderdelen van het ademhalingsstelsel noemen 

    en weet in welke volgorde de lucht er doorheen stroomt

* Je weet wat er bedoeld wordt met gaswisseling

* Je weet hoe het neusslijmvlies is opgebouwd en kent de 

    functies van de verschillende onderdelen

* Je weet wat de stand is van de huig en het strottenklepje bij

   slikken, ademhalen en verslikken

* Je kent de verschillen in samenstelling tussen ingeademde en 

    uitgeademde lucht

Gaswisseling

• Het opnemen van zuurstof (O2) in het bloed en afgeven van koolstofdioxide (CO2) aan de longen noemen we 'gaswisseling'.

• Hiervoor moet de lucht in de longen constant ververst worden, dit doen we door ademhaling.

De onderdelen van het ademhalingsstelsel van de mens

strottenhoofd

bronchiën

longblaasjes

keelholte

luchtpijp

neusholte

longen

Neusholte 

-  De binnenkant is bedekt met neusslijmvlies.

- De neusharen en het slijmvlies houden stofdeeltjes en ziekteverwekkers tegen.

- Trilharen in de neus zorgen ervoor dat het slijm, met de ziekteverwekkers en stofdeeltjes, naar de keelholte wordt vervoerd.

Neusademhaling

Inademen via de neus is een stuk gezonder dan via de mond. 

4 redenen zijn:

Maakt de lucht vochtig

Maakt de lucht warm

Filtert de lucht

Je kunt de lucht ruiken en keuren

Keelholte

Vanuit de neus (of de mond) komt de lucht in de keelholte terecht. In de keel zitten 2 klepjes; de huig en het strotklepje

• Ademen: huig en strottenklepje open
• Slikken: huig sluit neusholte af, strotklepje sluit luchtpijp af
• Verslikken: huig en strotklepje staan open terwijl je eet ->     hoesten

Keelholte

Hiermee wordt tijdens het slikken de neusholte afgesloten

1. Huig
2. Strotteklepje
3. Kringspier
4. Tong

Houdt grote stofdeeltjes tegen.
Maakt de lucht die je inademt vochtig.
Vervoert het slijm naar de keelholte.
Verwarmt de ingeademde lucht.
Voorkomt dat stofdeeltjes en ziekteverwekkers in de longen komen.
Waarschuwt voor stinkende gassen.

Hier staan functies van delen van het ademhalingsstelsel.

Sleep het deel naar de juiste functie.

Neusslijmvlies

Neusharen

Reukzintuig

Trilharen

Neusslijmvlies

Neusslijmvlies

Luchtpijp en bronchiën.

-Om de luchtpijp open te houden en deze te beschermen zitten er kraakbeenringen  in.

- De luchtpijp splits zich in twee vertakkingen,

  1 naar elke long.  Die 2 vertakkingen heten 

  de bronchiën.

- Ook de luchtpijp is aan de binnenkant bekleed

   met slijmvlies en trilhaarcellen. 

Bronchiën

•  Binnenkant bekleed met        slijmvlies en trilhaarcellen
• Wand bevat   kraakbeenringen

Luchtpijptakjes

• Dit zijn de fijne vertakkingen van de bronchiën
• Wanden zijn bedekt met slijmvlies en trilhaarcellen.
• Wanden bevatten spiertjes

       (geen kraakbeenringen)

Longblaasjes

*Aan het einde van de luchtpijptakjes
zitten de longblaasjes. 

*De wanden van de longblaasjes en

  de longhaarvaten zijn maar

  1-cellaagje dik en het oppervlak is

  erg groot, waardoor er snel en veel

  gaswisseling kan plaatsvinden

www.youtube.com

Gaswisseling

*Zuurstof wordt, vanuit de 

  lucht in de longblaasjes, 

  opgenomen in het bloed van 

  de longhaarvaten.

*Koolstofdioxide gaat vanuit  

  het bloed naar de lucht in de 

  longblaasjes. 

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 7 (behalve 4)

Toets

16 November

Thema 14

Gaswisseling

*Zuurstof wordt, vanuit de 

  lucht in de longblaasjes, 

  opgenomen in het bloed van 

  de longhaarvaten.

*Koolstofdioxide gaat vanuit  

  het bloed naar de lucht in de 

  longblaasjes. 

Zuurstof-

rijk bloed 

Zuurstof-

arm bloed 

Welke weg legt de ingeademde lucht achtereenvolgens af in je ademhalingsstelsel?

Sleep de onderdelen in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

strottenhoofd

longblaasjes

keelholte

bronchiën

neusholte

luchtpijp

In de afbeelding is een deel van de wand van het ademhalingsstelsel van de mens sterk vergroot getekend.

Hoe wordt onderdeel 3 genoemd?

1. bloedvat
2. slijmlaag
3. slijmproducerende cel
4. trilhaarcel

In de afbeelding is een deel van het ademhalingsstelsel van de mens schematisch getekend.

Bij welk van de genummerde delen is de wand niet verstevigd door kraakbeenringen?

1. 1
2. 2
3. 3

Uitwisseling van zuurstof en koostofdioxide met bloed vindt plaats in

1. Bronchiën
2. Longblaasjes
3. Longhaarvaten
4. Luchtpijptakjes

Verwerking

B1 Het ademhalingsstelsel van de mens

(lezen blz 54 t/m 58)

Maken opdrachten: 1 t/m 10

Blz 60

Klaar? Je mag iets voor jezelf doen.