2.4 De economische wereldcrisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.4 Economische Wereldcrisis  

vanaf 1929

De Verenigde Staten

• Welke gevolgen had de komst van Colombus
   voor volk?
  
  Wat gebeurt er in 1776? En waarom?
  
  Veel of weinig immigranten naar de VS? Waarom?
  

De Verenigde Staten

• Welke gevolgen had de komst van Colombus
   voor volk?
• Ziekten, strijd
  Wat gebeurt er in 1776? En waarom?
• Koloniën scheiden zich af → VS ontstaan
• Onvrede over Britse heerser
  Veel of weinig immigranten naar de VS? Waarom?
• Veel, American Dream, hoop op betere toekomst.

Roaring Twenties

• In de VS ging het geweldig in de jaren '20. 

• Veel mensen kochten spullen met een lening. 

• Ook aandelen 

2.4 - De economische wereldcrisis

Aan het eind van deze les kan je..

• Je kunt uitleggen hoe in 1929 in de Verenigde Staten een economische crisis ontstond
  
• Je kunt uitleggen welke gevolgen deze crisis wereldwijd had
  
• Je kunt uitleggen wat de New Deal inhield.

• Je kunt uitleggen hoe in 1929 in de Verenigde Staten een economische crisis ontstond

Vrijemarkteconomie

• Presidenten in de jaren '20 grote voorstanders van kapitalisme.
  
• Ondernemingen veel vrijheid en rechten
• Weinig overheidsbemoeienis 
  
• De ongelijkheid in de samenleving groeit: rijken worden rijker.

Maar toen.... 

• Gouden toekomst voor alle Amerikanen blijkt een illusie.
• Geld geleend voor landbouw (mechanisatie)
• Te veel voedsel
• Prijsdaling
• Boeren én banken in de problemen, waarom?
  
• Veel (luxe) kopen op afbetaling, → Veel schulden waren
  
• Sterk vertrouwen in aandelen, vaak gekocht met geleend geld.

Beurskrach en crisis

• Zwarte Donderdag 24 oktober 1929: beurskrach
• Verkoop aandelen → Koersen dalen → meer verkoop
• Bedrijven en banken gaan failliet: grote werkloosheid
• Schulden aandelen kunnen niet worden afbetaald
• Banken failliet
• Daling van de handel zorgt voor een economische wereldcrisis.

• Je kunt uitleggen welke gevolgen deze crisis wereldwijd had

Wereldwijde crisis

• Door onderlinge handel en leningen met Europa begint de crisis daar ook. Er is minder vraag naar Europese producten vanuit de VS. 
• De Amerikaanse regering besluit importbelasting te verhogen. Producten buiten de VS worden voor Amerikanen duurder. Dit protectionisme zorgde voor een instorting van de wereldhandel.     

Wereldwijde crisis

• Duitsland het meeste geraakte land in Europa. Na de inflatie van 1923 kreeg de regering en Duitse bedrijven leningen van de VS (Dawesplan). Banken wilden dit geleende geld na 1929 terug. 
• Veel Duitse bedrijven gaan failliet, miljoenen mensen werkloos.   

Wereldwijde crisis

• Nederland ook geraakt, veel werkloosheid. 
• Oplossing van de regering: bezuinigen op ambtenarensalarissen en werkloosheidsuitkeringen. 
• In ruil voor een uitkering nu werken aan projecten (afsluitdijk, Amsterdamse bos). 
• Deze aanpak werkte niet. 

Veel succes!

AAN DE SLAG!

Wat?	Maken: vraag 5 t/m 10 op blz. 101 t/m 103
Waarom?	Zo begrijp je de leerdoelen beter
Hoe?	Lees de teksten, maak de vragen
Hulp?	Rood: stilte, geen vragen Oranje: stilte, je mag vragen stellen Groen: zachtjes overleggen
Klaar?	Maak een schema waarin je de verschillen tussen de SU en VS uiteen zet: politiek, economisch, sociaal en cultureel

Aan het eind van deze les kan je..

• Je kunt uitleggen wat de New Deal inhield.

New Deal, new hope? 

• Eerst: vrijemarkteconomie dus niet ingrijpen
• Problemen lossen NIET vanzelf op
• In 1932: Franklin Roosevelt gekozen als president van de Verenigde Staten.
• Hij komt met het programma New Deal:
  
  
• Subsidies banken (onder strenge regels)
• Subsidie landbouw (minder produceren)
• Beter betalen arbeiders door werkgevers
• Werkgelegenheidsprojecten
• Iets herstel, werkloosheid tot na 1940.

De inhuldiging van Franklin Delano Roosevelt als president van de Verenigde Staten in 1933. 

De Amerikaanse New Deal was een omvangrijk sociaal en economisch hervormingsprogramma van de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie te trekken.

Opdracht 1 (5 a 10 minuten)

Deze foto heet The Migrant Mother en is gemaakt in 1936

- Zoek uit wie er op de foto staat en door wie de foto is gemaakt

- In welke context of periode is deze foto gemaakt

- Wat denk je dat de fotograaf met deze foto wilde zeggen?

SCHRIJF JE ANTWOORDEN IN JE SCHRIFT

Slide 1

Slide 2

Slide 3

Vertel eens..

• Je kunt uitleggen hoe in 1929 in de Verenigde Staten een economische crisis ontstond
  
• Je kunt uitleggen welke gevolgen deze crisis wereldwijd had
  
• Je kunt uitleggen wat de New Deal inhield.

Maken

• Opdrachten van 2.4 tot en met 13
  
• Klaar? Oefenen met spotprenten! (blz. 111)

Extra filmpjes en uitleg