§1.3 Beslissen we met zijn allen, of namens ons allen?

§1.3 Beslissen we met zijn allen, of namens ons allen?
1 / 12
volgende
Slide 1: Tekstslide
MaatschappijleerMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

In deze les zitten 12 slides, met tekstslides en 1 video.

Onderdelen in deze les

§1.3 Beslissen we met zijn allen, of namens ons allen?

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
Je kunt herkennen in hoeverre het bestuur in een land voldoet aan de formele en informele kenmerken van een democratie.

Je kunt uitleggen hoe de volksvertegenwoordiging in Nederland is georganiseerd op nationaal, provinciaal en gemeentelijk niveau. 

Je kunt voordelen en nadelen van indirecte en directe democratie benoemen en beargumenteren welke vorm van democratie jouw voorkeur heeft.

Slide 2 - Tekstslide

Democratie-index
Jaarlijks publiceert The Economist Intelligence Unit (EIU) de Democracy Index, waarbij landen van de wereld worden gerangschikt naar hun democratisch gehalte. De EIU let hierbij op verkiezingsprocessen, burgerrechten, overheidsfunctioneren, politieke participatie en politieke cultuur. De rangorde gaat oplopend van 1 (grote democratische vrijheid) tot boven de 150 (zwaar onderdrukkende dictaturen). De 167 landen die in 2020 zijn beoordeeld, zijn onderverdeeld in vier typen: volledige democratie, onvolledige democratie, hybride regime en autoritair regime.

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Formele kenmerken v.e. democratie
  • Burgers hebben invloed op het bestuur
  • Er zijn regelmatig vrije en geheime verkiezingen
  • Burgers worden beschermd tegen willekeurig overheidsoptreden (rechtsstaat)
  • Er is een scheiding van de machten met een onafhankelijke rechtspraak
  • Vrije media

Slide 5 - Tekstslide

Informele kenmerken v.e. democratie
  • Bevolking moet goed geïnformeerd zijn over de politiek
  • Afwijkende meningen moeten ook gehoord worden -> meerderheid mag minderheden niet onderdrukken
  • Bevolking moet actief betrokken zijn bij de politiek

Slide 6 - Tekstslide

Dictatuur (tegenhanger democratie)
  • Onevenwichtige machtsbalans: één persoon/één groep mensen heeft de macht
  • Onderdanen i.p.v. burgers
  • Leider krijgt soms mandaat* van de bevolking (bijv. Orbán in Hongarije)
*Mandaat is de bevoegdheid om in naam van een ander te handelen (volmacht).

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Video

Organisatie democratie in Nederland
Parlement (= Staten Generaal): Tweede en Eerste Kamer

Taken: 
- wetgevende taak
- controlerende taak: controle van de regering/kabinet --> "vertrouwensregel"

Tweede kamer: primaat, gekozen tijdens verkiezingen

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Gedecentraliseerde eenheidsstaat
 -> meer bestuurslagen
1. landelijk
2. provinciaal (bron 8)
3. gemeentelijk (bron 9)

Slide 11 - Tekstslide

Democratische vernieuwing
Discussies over volgende maatregelen:
  • Gekozen burgemeester
  • Bindend referendum
  • Wijziging kiesstelsel -> Eerste Kamer
  • Snellere grondwetswijziging

Slide 12 - Tekstslide