VH2 - 5.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo lwoo, havo
• Leerjaar 2

5. Burgers en stoommachines

Tijd van burgers en stoommachines, 1800-1900

Wat weet jij over de tijd van Burgers en stoommachines?

5.1 Industrie en samenleving

In deze paragraaf leer je:

• Wat in de 19e eeuw veranderde in het leven van mensen
• Hoe en waardoor de productie toenam
• Wat vanaf 1870 veranderde in de industrie
• Wat veranderde in de samenleving

Groot Brittannië

circa. 1750

Liverpool in 1900

circa. 1750

Grote veranderingen

De periode vanaf 1800 noemen we de moderne tijd

Het leven van Europeanen veranderde vanaf de 19e eeuw heel snel

Veel mensen werkten nu in de industrie. Er was spraken van een industriele revolutie

1800	1900
Reizen te voet, te paard of per zeilschip	Reizen per trein of per stoomschip
Meeste mensen werkten op het land	Veel mensen werken in fabrieken
In de nijverheid werd met de hand gewerkt	Handarbeid werd vervangen door machines

Meer productie

Door de industriële revolutie nam de productie van de nijverheid sterk toe

Vanaf de 18e eeuw werden daar veel werktuigen en werkmethoden verbeterd

De belangrijkste uitvinding was de stoommachine

Vanaf omstreeks 1800 werden spin-en weefmachines aangedreven door stoommachines

Ze werden in grote aantallen in daarvoor gebouwde fabrieken geplaatst

De productie van textiel steeg hierdoor enorm

De stoommachine gebruikt steenkool als energiebron. Door steenkool te verbranden, werd water verhit en ontstond stoom. De stoomdruk liet de machine werken.

Een textielfabriek die werd aangedreven door stoommachines (klik om afbeelding te vergroten)

De Spinning Jenny was een spinmachine waarop men meerdere draden tegelijk kon spinnen.

Meer productie

Vanaf 1830 versnelde de industrialisatie door de opkomst van de stoomtrein en het stoomschip

Voor de bouw van treinen, spoorwegen en schepen waren meer steenkoolmijnen en ijzer- en machinefabrieken nodig

Groot-Brittannie werd omstreeks 1850 'de werkplaats van de wereld' genoemd, omdat het textiel, machines en andere industrieproducten naar de hele wereld exporteerde

Na 1850 vond de industriele revolutie ook in andere westerse landen plaats

Veranderingen in de industrie

Vanaf 1870 vonden er veel economische veranderingen plaats

1. Naast steenkool kwam aardolie op als enegriebron

2. Er werd vaker staal gebruikt i.p.v. ijzer

3. Er ontstonden allerlei nieuwe industrieen

Een belangrijke uitvinding was de gloeilamp

Gerard Philips begon zijn eigen gloeilampenfabriek in Eindhoven

De Philips gloeilamp

Vul in:

Het thuiswerken van ambachtslieden noem je

[...............1...............] De industriële [...............2...............]        was een grote verandering waarbij steeds meer mensen in fabrieken gingen werken.

In een fabriek is de [...............3...............] de baas en de [...............4...............] bij hem in dienst.

Als een bedrijf meer computers gaat gebruiken noemen we dat [...............5...............]

Een [...............6...............] is gebouw waarin arbeiders met machines goederen produceren

werkgever

werknemer

automatisering

fabriek

huisnijverheid

revolutie

De industriele samenleving

De industriele revolutie had grote gevolgen voor de verschillende sectoren van de economie

Er ontstond een industriele samenleving waarin meer dan de helft van de bevolking in steden woonde en de meeste mensen werkten in de industrie- en dienstensector

Door grotere voedselproductie groeide de bevolking snel en breidden steden zich uit

Het handelskapitalisme uit de vroegmoderne tijd werd in de moderne tijd vervangen door het industrieel kapitalisme 

Bij industrieel kapitalisme ligt de leiding van de economie in handen van fabrikanten (ondernemers in de industrie)

Filmpje: Welkom in de ijzeren eeuw

Klik op de link in de volgende dia!

https:

Welke uitvinding was de oorzaak van de industriële revolutie

Waar begon de industriële revolutie?

1. Verenigde Staten
2. Frankrijk
3. Nederland
4. Groot Brittannië

Wat heb je geleerd over Burgers en stoommachines?