§1.3 Onderzoek doen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

1.3: Hoe een bioloog onderzoekt: vergelijken

Wat gaan we doen?

• Huiswerk bespreken
• Herhalen
• Uitleg
• Aan de slag

De tekenregels

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen hoe je een biologisch onderzoek doet.
• Je kunt een werkplan maken.
• je weet hoe je resultaten overzichtelijk kunt verwerken.

Hoe een bioloog onderzoekt!

• Waarnemen
• Experimenteren
• Vergelijken 

Waarnemen

Er zijn drie manieren waarop je waarnemingen kunt vastleggen:

• in vorm (tekenen, fotograferen en filmen)
• met woorden (beschrijven)
• met getallen (meten)

Onderzoeksvraag 

& hypothese 

Verwerking van je resultaten

Pak je boek... 

Resultaten verzamel je in een tabel, deze zet je daarna om in een grafiek

tabel

staafdiagram                                       cirkeldiagram                                            lijndiagram

Aantallen                  Percentages                Toe- of afname / groei

Welke conclusie kun je trekken uit deze grafiek?

1. Tim groeide niet tussen zijn achtste en negende jaar
2. Tim groeit steeds even snel
3. Tim groeide als baby het snelst
4. Tim groeide als peuter het snelst.

Tabel

• Overzichtelijk
  

• Niet te veel resultaten
  

Staafdiagram

• Gemiddelden van groepen vergelijken 
• X-as de groepen
• Y-as het gemiddelde

Voorbeeld:

• Gemiddelde hartslag van jongens en meisjes wanneer ze zitten, staan of wandelen.

Lijndiagram

• Ontwikkeling over een bepaalde tijd of afstand
• X-as vaak tijd of afstand
• Y-as hetgeen wat je meet 

Voorbeeld: 

• 5 weken lang meten hoeveel meter je kunt lopen in twaalf minuten.

Cirkeldiagram

• Grootte van groepen met elkaar vergelijken.
• Je ziet snel welk aandeel elke groep heeft in het geheel.
• Vaak zet je de percentages ook in het cirkeldiagram.
• Wanneer groep erg klein is, zet je percentage in legenda.

Een grafiek maken

Stap 1

Gebruik de eerder gemaakte tabel of maak een tabel

De tabel gebruik je bij alle volgende stappen

Stap 2

Maak het assenstelsel. 

Gebruik de tabel om de assen in te delen (bereik).

Maak de stapgrootte steeds hetzelfde!

Stap 3

Geef de X-as een aslabel

Dit is meestal de tijd uit je tabel

Stap 4

Geef de Y-as een aslabel

Dit is de onderste rij gegevens uit je tabel

Stap 5

Gebruik de tabel om kruisjes op de juiste plekken te zetten

Stap 6

Teken een lijn door de kruisjes van stap 5.

Dit is je grafiek

Vergelijken

Vergelijkende methode:

• vergelijken van organismen, of delen van organismen met elkaar

Doel:

• beter begrijpen hoe de eigenschappen van organismen verklaard kunnen worden

Vergelijken

Huiswerk

• maak opdracht: 3 t/m 20 van bs 1.3

Aan de slag... 

mk §1.3 opgave 1 t/m 15 voor volgende les

Alles t/m §1.2 af en nagekeken?