Par. 2.3 Democratie en andere vormen van bestuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

De Oude Grieken

Planning

27/10: Par. 2.2 Griekse stadstaten

30/10: Par. 2.3 Democratie en andere vormen van bestuur (Athene)

03/11:  Par. 2.3 Democratie en andere vormen van bestuur (Sparta)

06/11: SO par. 2.2 en 2.3 + Repetitie bespreken

10/11:  Par. 2.4 Van mythen naar wetenschap

13/11: Par. 2.5 Oorlogen om vrijheid en macht

17/11: Par. 2.6 Alexander de Grote en het hellenisme

20/11: Repetitie H2

Vandaag

1. Opdrachten bespreken

2. Uitleg par. 2.3

3. Opdrachten maken

Opdrachten maken

Par. 2.2  opdrachten 15, 18, 20 en 28

Par. 2.3 opdrachten 30, 32, 33, 34 en 40.

Begintaak

Geef de betekenis van de volgende begrippen (in je eigen woorden): polis, stadstaat, akropolis en koloniën. 

5 minunten

Zelfstandig en in stilte

Weet je het niet? Zoek het op in par. 2.2

Eerder klaar? Lees par. 2.3

Doelen

1. Welke bestuursvormen waren er in Griekenland?

2. Hoe werkte de Atheense democratie?

3. Hoe werd Sparta bestuurd?

Voor de vakantie...

• Polis of Stadstaten
• Akropolis
• Kolonisatie
• Politieke verdeeldheid, maar toch dezelfde cultuur.

Het bestuur van de polis

Drie vormen van bestuur:

• Monarchie (rond 850 v.Chr., koning die door erfopvolging aan de macht was gekomen.)
• Aristocratie (kleine groep rijke inwoners die veel macht hadden in een polis).
• Tirannie (een alleenheerser).

Griekse 

stadstaten 

• Poleis (meervoud van polis) worden op verschillende bestuurd

• Ze hebben wel vaak dezelfde 'Griekse' cultuur, taal en goden

• De bekendste poleis waren Athene en Sparta

Athena (1)

• In 510 v.Chr. was Athene een tiranie.
• Kleisthenes voerde een democratische bestuur!
• Volk (démos)  + macht (kratos).
• Democratie was niet voor iedereen. De metoiken hadden geen politieke recht.

Athena (2)

• Via volksvergadering (ekklésia) werden beslissingen genomen over bijvoorbeeld: oorlog voeren, hogere belasting, ezv. 
• Ook mochten ze beslissen of mensen verbannen moesten worden, deden ze loten wie rechter werd en mochten ze de raad van 500 kiezen. 

Stembijletten. 

Ostracisme/schervengericht: wegstemmen van ongewenste politici.

Kenmerken van Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen. 
• Directe democratie
  
• Volksvergadering (buiten)
  

• Ostracisme (schervenrechtbank) voorkomt teveel macht bij één persoon.

Sparta (1)

• Monarchie: ze hadden twee koningen, ze waren de legeraanvoerders.
• Volksgadering: had niet zo veel macht. Koezen vijf opzichters, om de koningen en raad van dertig in de gaten te houden. 
• Aristocratie: raad van derdig oude wijze mannen.

- Hoplieten: mannen die wapenrusting konden betalen hadden het volledige burgerrecht.

Sparta (2)

• Sterke leger was nodig, want het dreigde voortdurend een opstand door de bevolking die als slaven werden gebruikt. 
• Jongetjes werden vanaf hun 7 jaar opgevoed in een legerkamp.
• Meisjes groeide op met veel lichamelijk oefening en sport.

Discurssieren over Democratie.

Plato, Socrates, Aristoteles... Welke regeringsvorm is de beste? 

Hun antwoord: een aristocratie van wijze mannen, zoals zijzelf, is het vestandiger.

Afsluiten

1. Welke bestuursvormen waren er in Griekenland?

2. Hoe werkte de Atheense democratie?

3. Hoe werd Sparta bestuurd?

Opdrachten maken

Par. 2.3 opdrachten 42 t/m 48.