3.7 Politiek dicht bij huis & 3.8

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.7 - Politiek dicht bij huis

Wat gaan we doen?

Leerdoelen:

- De leerling kan vertellen welke taken/opbouw de gemeente heeft 

- De leerling kan vertellen wat de waterschappen zijn

- De leerling kan benoemen welke delen op landelijk, provinciaal en gemeentelijk gekozen worden door de burgers 

Nederland

Kabinet

Parlement = 

1e + 2e kamer

dagelijks bestuur

[

minister-president

leidt vergaderingen, openbare orde, sollicitatie → benoemd voor 6 jaar

elk een eigen werkterrein

ministers + staatssecretarissen 

volks-vertegenwoordigers

stemmen over besluiten

controleren van B en W

Leervragen

De gemeente zorgt voor het openbare leven: Waaruit bestaat dit?

• Wat is de gemeenteraad?
  
• Wat voor invloed heeft de decentralisatie op de taken van de gemeente?
• Wat is het collega van B & W?
• Welke verantwoordelijkheden/taken heeft de burgermeester? 

gemeente

college van B en W

gemeenteraad

dagelijks bestuur

[

burgemeester

leidt vergaderingen, openbare orde, sollicitatie → benoemd voor 6 jaar

elk een eigen werkterrein

wethouders

volks-vertegenwoordigers

stemmen over besluiten

controleren van B en W

Decentralisatie

Taken die worden over gedagen vanuit Den Haag, naar lagere overheidsinstanties

Burgermeester

Elke 6 jaar voorstel gemeenteraad.

Iedereen mag solliciteren

Hoofd brandweer en politie

Verantwoordelijk voor veiligheid en orde.
Voorzitten vergadering B & W

Leervragen

De leerling kan vertellen welke taken/opbouw de provincie heeft

• Wat is de hoofdtaak van de provincies. Leg uit wat dit betekent.
  
• Wat zijn de provinciale staten?
  
• Wat zijn de gedeputeerde staten?
  
• Wat voor taak heeft de commissaris van de koning? 
• Welk bestuur wordt gekozen op landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau? 

provincie

Gedeputeerde Staten

provinciale staten

dagelijks bestuur

[

commissaris van de koning

leidt vergaderingen, openbare orde, sollicitatie → benoemd voor 6 jaar

elk een eigen werkterrein

gedeputeerden

volks-vertegenwoordigers

stemmen over besluiten

controleren van B en W

Ruimtelijke ordening

Indelen van een gebied op basis van duidelijke plannen.

Natuur en milieu

Woongebied

Industrie

Verdere taken: 

Verbinding tussen de gemeentes

Leervragen

Leg uit wat de waterschappen zijn? 

Welk bestuur wordt gekozen op landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau? 

Waterschappen

Beheer van water

Tegengaan overstromingen, en schoon drinkwater

Grote verschillen tussen waterschappen

Verkiezing elke 4 jaar

Vragen?

Leerdoelen:

- De leerling kan vertellen welke taken/opbouw de gemeente heeft

- De leerling kan vertellen wat de waterschappen zijn

- De leerling kan benoemen welke delen op landelijk, provinciaal en gemeentelijk gekozen worden door de burgers 

3.8 Invloed op de politiek

4 Fases van beleidsvorming Blz. 101

- Invoering

- Omzetting

- Uitvoering

- Terugkoppeling

Leerdoelen

• De leerling kan vertellen met welke vier fases besluitvorming in politiek loopt 
• De leerling kan vertellen welk machtsmiddel actie- en belangengroepen, ambtenaren en bedrijven kunnen inzetten om de politiek te kunnen beïnvloeden 
• De leerling kan vertellen hoe de burger de politiek kan beïnvloeden 
• De leerling kan vertellen welke rol de media heeft op politieke besluitvorming 

De leerling kan vertellen met welke vier fases besluitvorming in politiek loopt 

De leerling kan vertellen met welke vier fases besluitvorming in politiek loopt Uit welke fases bestaat de politieke besluitvorming?

Leg elke fase uit en gebruik de volgende woorden: politieke agenda, beleidsomzetting.

Wat zijn politieke actoren en welke invloed hebben zij op de besluitvorming?  

Invoerfase

Politieke actoren brengen hun eisen en wensen naar voren

Omzettingsfase

Het probleem komt op de politieke agenda.

- Beleidsvoorbereiding

Uitvoeringsfase

Ambtenaren zorgen dat politieke besluiten worden uitgevoerd

Terugkoppelingsfase

Werkt de aanpak? Wat zijn de gevolgen? Nieuw probleem ontstaan? Werkt de maatregel. Dan gaat het weer naar de Invoeringsfase

Tekst 1

NOS Nieuws

2 Feb. 2023

Steeds meer zorgen bij ouders en leerlingen over niet versoepelen eindexamens

Bij ouders en leerlingen leven steeds meer zorgen over de eindexamens dit jaar, zeggen organisaties die opkomen voor hun belangen. Volgens hen kampen leerlingen nog steeds met leerachterstanden door de coronalockdowns.

Tekst 2

NRC

2 feb. 2023

Kabinet komt zelf met regeling voor long covid in de zorg, na mislukken overleg werknemers en werkgevers

Tegemoetkoming Minister Conny Helder (Langdurige Zorg en Sport, VVD) schrijft dat gesprekken met werkgevers- en werknemersorganisaties niet tot een akkoord hebben geleid. Daarom treft het kabinet zelf voorbereidingen voor een regeling.

De leerling kan vertellen welke rol de media heeft op politieke besluitvorming 

Leg de 5 politieke functies uit waarom de media invloed heeft op de politieke besluitvorming 

Invloed Media op politiek

- Informatieve functie: Informeren

- Onderzoekende of agendafunctie: Proberen grondig te onderzoeken naar bepaalde uitkomsten, die op de politieke agenda zetten

- Commentaarfunctie: Dagelijks commentaar geven op politieke kwesties

- Platformfunctie: Politici, burgers en organisaties krijgen ruimte om hun mening te geven

- Controlerende functie: Media kijkt of politici hun werk goed doen. Doen ze wat ze beloven en of ze fouten hebben gemaakt - waakhondfunctie

De leerling kan vertellen welk machtsmiddel actie- en belangengroepen, ambtenaren en bedrijven kunnen inzetten om de politiek te kunnen beïnvloeden 

Leg uit waarom lobbyen een invloed kan hebben op de politieke besluitvorming?

Welke belangen kunnen bedrijven hebben om te gaan lobbyen bij politici?

Waarom heten de ambtenaren de vierde macht? 

Zelf invloed uitoefenen

- Stemmen

- Actievoeren

- Lid worden

- Media benaderen

- Spreken

- Burgerinitiatief

- Bezwaarschrift

- Petitie

- Burgerlijke ongehoorzaamheid

Vierde macht / Lobbyen

Vierde macht, ambtenaren kunnen het politieke besluit gedeeltelijk of niet uitvoeren. - Buiten de trias poltica

Lobbyen: Bedrijven proberen op de besluitvorming invloed uit te oefenen

Belang kan zijn winst, meer bestaanszekerheid of het bureaucratisch proces vergemakkelijken

Leerdoelen

• De leerling kan vertellen met welke vier fases besluitvorming in politiek loopt 
• De leerling kan vertellen welk machtsmiddel actie- en belangengroepen, ambtenaren en bedrijven kunnen inzetten om de politiek te kunnen beïnvloeden 
• De leerling kan vertellen hoe de burger de politiek kan beïnvloeden 
• De leerling kan vertellen welke rol de media heeft op politieke besluitvorming