Regering en parlement

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De regering en het parlement

p. 4 en 5

Planning

• Vandaag: Uitleg over wat de regering doet en hoe het parlement de regering controleert 
• Voorbeeld: Toeslagenaffaire
• Dan hebben we alle paragrafen besproken --> volgende week tijd voor herhaling

Formatie

 Partijen die de regering (koning en ministers) willen gaan vormen moeten: ​

• Het eens zijn over toekomstig beleid​
• De steun hebben van de meerderheid in de tweede kamer​

De gekozen volksvertegenwoordigers vormen coalities en een regeerakkoord 

De informateur onderzoekt welke partijen samen een meerderheid hebben en willen samenwerken​ 

De formateur (meestal de toekomstige minister-president) zoekt naar geschikte ministers en staatssecretarissen. 

• Hierbij bepaald het aantal zetels dat een regeringspartij in de tweede kamer heeft vaak het aantal kabinetsleden dat een partij mag leveren​

​

Toeslagenaffaire

Vragen: 

• Wat is er gebeurt?
• Wat is de rol van de ministers/ staatssecretaris?
• Wat is de rol van de Tweede Kamer?

04:40

Het gaat hier over Tweede Kamerleden. Zitten die ook in de regering?

1. Ja
2. Nee

05:35

Het gaat hier om de staatssecretaris. Een staatssecretaris ...

1. is hetzelfde als een minister
2. is een hulp minister die een deel van de ministerie overneemt
3. hoort bij de Eerste Kamer
4. hoort bij de Tweede Kamer

09:31

Het kabinet is afgetreden. Waarom?

09:38

Een demissionair kabinet:

1. moet nog worden benoemd door de koning.
2. mag alleen lopende zaken afhandelen.
3. gaat vooraf aan een kabinetscrisis.
4. is benoemd voor vier jaar.

Kabinet

De ministers en staatssecretarissen (assistent ministers) vormen samen het kabinet ​

• Ministeriële verantwoordelijkheid​

Taken

• Opstellen van wetsvoorstellen​
• Uitvoeren van aangenomen wetsvoorstellen​
• Leidinggeven aan hun ministerie, ambtenaren​
• Opstellen van de rijksbegroting​

Prinsjesdag​

• Deerde dinsdag in september​
• Troonrede met daarin de plannen voor het komende jaar uitgelegd​
• Minister van Financiën bied Tweede Kamer de Miljoenennota aan. 

Het parlement

Tweede Kamer (150 zetels) en Eerste kamer (75 zetels). 

Tweede Kamer: Direct gekozen

Eerste Kamer: Indirect gekozen

Taken van de Tweede Kamer

Wetgevende taak: 

Stemrecht

Budgetrecht

Recht van initiatief

Recht van amendement

Controlerende taak:

Recht om vragen te stellen

Recht om een motie in te dienen

Recht van interpellatie

Recht van onderzoek en enquête

Hoe wordt een wet gemaakt?

https://vanwensnaarwet-po.tools.prodemos.nl/

Eerste kamer quiz!

https://stem-ps-3.quiz.prodemos.nl/#/

Tweede Kamer Spel

https://wathoortwaar-po.tools.prodemos.nl/

Tweede en Eerste Kamer

Memory: https://verschillenmemory.tools.prodemos.nl/

Hoe werkt politiek: https://hoewerktdepolitiek.tools.prodemos.nl/