HAVO - Rechtsstaat - par. 3 02-10-20

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

lesdoelen deze week

De vraag voor deze week is: hoe transparant moet de overheid zijn?

Je kunt een standpunt innemen over de (wenselijke) balans tussen wetten en bevoegdheden die de veiligheid in de samenleving moeten vergroten en die de privacy van burgers moeten beschermen.

Vergeet niet je huiswerk te maken en naar het nieuws te kijken!

Hebben jullie al een LessonUp app?

Zo niet, download die nu op je smartphone

terugblik op vorige les:

beantwoord de volgende vragen 

Wie zitten er in de rechtszaal?

1. rechter, verdachte, advocaat ,
2. rechter, dader, advocaat
3. rechter, verdachte burgemeester
4. rechter, advocaat, ministers

Welke persoon in de rechtszaal houdt een voordracht: een pleidooi?

1. Advocaat
2. Rechter
3. Officier van Justitie
4. Griffier

1: Reageert in de rechtszaal op het requisitoir:

1. Rechter
2. Slachtoffer
3. Verdachte
4. Advocaat

12: Hebben geen spreekrecht in de rechtszaal

1. Officier van Justitie
2. Slachtoffers
3. Advocaat
4. Journalisten

Hoe noem je het als een zaak niet voor de rechter komt?

1. Vervolgen
2. Aanklagen
3. Seponeren
4. Deponeren

Wat doet een Officier van justitie?

Werkt bij het Openbaar Ministerie (OM) en klaagt verdachten aan. Hij moet toestemming geven voor:

- huiszoeking

- afluisteren

- opvragen bankgegevens

- arresteren in een woning

Seponeren

De zaak komt niet voor de rechter

Vervolgen

De verdachte moet zich voor de rechter verantwoorden. De rechter kan dan veroordelen of vrijspreken.

waar baseren de rechters hun uitspraken op?

5 Rechtsbronnen

Welke?

5 Rechtsbronnen

Plekken waar je het recht terug kunt vinden:

- Grondwet

- wetten  

- verdragen

- rechtspraak (jurisprudentie)

- gewoonterecht (niet alle wetten staan op papier maar iedereen volgt de ongeschreven regels).

Par. 3 - Tegen politie en justitie kun je toch niet op?

wat mag de politie doen?

Hoofdtaken politie

1) Ordehandhaving

2) Opsporing

3) Hulpverlening

Geweldsmonopolie

Alleen de overheid mag geweld gebruiken om de orde te handhaven.

maar hoeveel geweld is toegestaan?

voorbeeld: wat was er gebeurd met Mitch Henriquez?

De rechtbank Den Haag heeft in december 2017 uitspraak gedaan in deze strafzaak. De 2 agenten die verdacht werden van de dood van Mitch Henriquez zijn veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden voor mishandeling die de dood van Henriquez tot gevolg heeft gehad.

Het gerechtshof Den Haag startte in november 2018 met het hoger beroep. Het gerechtshof deed op 19 juni 2019 uitspraak en heeft één van de twee agenten die betrokken was bij de aanhouding van Mitch Henriquez vrijgesproken.

Gepast

het geweld wat de politie gebruikt moet altijd passen bij de situatie (bij een vuurwapen volgt altijd onderzoek)

Preventie

maatregelen om criminaliteit te voorkomen (camera's, fouilleren, meer 'blauw' op straat)

Wat mag wel en wat mag niet?

Je kunt overal door de politie preventief gefouilleerd worden.

1. Juist
2. Onjuist

Hoe denken jullie over preventief fouilleren?

Preventief fouilleren mag alleen in zogenaamde risicogebieden waar bijvoorbeeld veel wapenbezit is of drugsincidenten voorkomen

De politie mag je altijd staande houden en vragen naar je ID.

1. Juist
2. Onjuist

Staande houden

Bij een goede reden mag de politie je staande houden en vragen naar persoonsgegevens.

Aanhouden

Alleen als er een redelijk vermoeden van schuld is (een burger mag dit ook bij heterdaad)

samenvatting:

politie mag onder voorwaarden:

-geweld gebruiken

-je staande houden en je ID vragen

-preventief fouilleren

-je aanhouden