Thema Waarneming en Regeling

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Thema Waarneming en regeling

Het zintuigenstelsel en het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel

Bestaat uit:

• Centraal zenuwstelsel
  
  • Grote hersenen
  • Kleine hersenen
  • Hersenstam
  • Ruggenmerg
    
• Zenuwen

Het zenuwstelsel verwerkt impulsen die van zintuigen afkomen en regelt de werking van de spieren en klieren.

Het zintuigenstelsel

De zintuigen zijn:

• Ogen
• Oren
• Neus
• Tong
• Huid

Een zintuig reageert op prikkels door impulsen af te geven. De impulsen gaan via de zenuwen naar de hersenen.

De huid

De huid bestaat uit 3 lagen:

1. Opperhuid
   
   1. hoornlaag
   2. kiemlaag
2. Lederhuid
3. Onderhuids bindweefsel

De zintuigen in de huid:

• Warmtezintuigen
• Koudezintuigen
• Pijnzintuigen
• Drukzintuigen
• Tastzintuigen
  

De neus

• Liggen boven in je neus
•  Liggen in je neusslijmvlies
• Reukharen

De tong

• Groeven in je tong
•  Smaakknopjes
• zintuigcellen IN de smaakknopjes

De oren

• De adequate prikkel voor de oren is geluid.
• Geluid zijn trillingen in de lucht.
  
• De geluidssterkte wordt uitgedrukt in decibel.
• De kleinste botten in je lichaam zijn de gehoorbeentjes.
• In het slakkenhuis liggen de zintuigcellen.
  
• De buis van Eustachius verbindt de trommelholte met de keelholte.
  

Buitenkant van het oog

• De adequate prikkel voor de ogen is licht.
• Wenkbrauw: beschermt tegen zweet van het voorhoofd.
• Wimper: beschermt tegen vuil en fel licht.
• Traanklier: maakt vocht om de ogen vochtig te houden.
• Traanbuis: voert overtollig vocht af.

Binnenkant van het oog

• Oogspier: draaien het oog in de richting waar je naar kijkt.
• Hoorvlies: doorzichtig en beschermt de iris en de pupil.
• Iris: gekleurde gedeelte
• Pupil: opening in de iris
• Lens: helpt bij het scherpstellen van het beeld.
• Harde oogvlies: buitenste laag van het oog.
• Vaatvlies: middelste laag van het oog, voorziet het oog van zuurstof en voedingsstoffen.
• Netvlies: binnenste laag van het oog, hierin liggen de zintuigcellen.
• Kegeltjes: nemen kleuren waar.
• Staafjes: nemen contrasten (zwart-wit-grijs) waar.
• Gele vlek: zie je het scherpst mee, bevat alleen kegeltjes.
• Blinde vlek: heeft geen zintuigcellen, ligt bij de oogzenuw.
• Glasachtig lichaam: doorzichtige geleiachtige massa.

Alcohol

• Alcohol, ofwel ethanol, is een energierijke stof, dat door het lichaam als een gevaarlijke/giftige stof gezien wordt.
• Alcohol beinvloed de werking van de zintuigen en het zenuwstelsel.
  
• Alcohol levert geen bijdrage aan de energievoorraden die bij een lichamelijke activiteit worden gebruikt.
  
• Eén standaard glas alcoholische drank bevat ongeveer 10 gram alcohol (zie afbeelding).
• Alcohol wordt in de maag en in de dunne darm opgenomen in het bloed.
• De lever breekt de alcohol af.
  
• 1 glas is na ongeveer anderhalf uur door de lever afgebroken.