Voeding

• Verzorging
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Schijf van 5

• De schijf van vijf bestaat uit vijf vakken.
  
• Elk vak bevat een groep van 
  

     voedingsmiddelen die we dagelijks nodig

     hebben.

• Als je elke dat iets eet uit elk vak dan 
  

     krijg je alle voedingsstoffen binnen. 

• De vakken zijn niet even groot.
  
• Uit de grote vakken moet je meer eten
  

     dan uit de kleine vakken.

• De grote vakken bevatten plantaardige 
  

     voedingsmiddelen.

mineralen

• bouwstoffen 
  
• beschermende stof
• voedingszouten
• kalk
• groente, vlees en zuivel

vitamines

• bouwstoffen 
  
• beschermende stoffen
• heb je nodig om gezond te blijven!

Dus kort samengevat ...

Groente en fruit: Bevatten veel vitamines, maar let erop dat er geen suikers aan zijn toegevoegd

Brood, graanproducten en aardappelen: Vezels, nodig voor de stoelgang. Brood belangrijkste bron van jodium.

Zuivel, noten, peulvruchten, vlees en ei: Vlees vitamine B12, vis verlaagt kans op hart en vaatziekte.

Smeer en bereidingsvetten: Vet bouwstoffen en brandstoffen. Onverzadigd = Oke Verzadigd = Verkeerd .    Dranken: Vochtbalans 

Richtlijnen gezonde voeding

•Eet volgens een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon

conform de onderstaande richtlijnen

• Eet dagelijks ten minste 200 gram groente en ten minste 200 gram fruit

• Eet dagelijks ten minste 90 gram bruin brood, volkorenbrood of andere

volkorenproducten

• Eet wekelijks peulvruchten

• Eet ten minste 15 gram ongezouten noten per dag

• Neem enkele porties zuivel per dag, waaronder melk of yoghurt

• Eet een keer per week vis, bij voorkeur vette vis

• Drink dagelijks drie koppen thee

• Vervang geraffineerde graanproducten door volkorenproducten

• Vervang boter, harde margarine en bak- en braadvetten door zachte

margarine, vloeibaar bak- en braadvet en plantaardige oliën

• Vervang ongefilterde door gefilterde koffie

• Beperk de consumptie van rood vlees en met name bewerkt vlees

• Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken

• Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag

• Beperk de inname van keukenzout tot maximaal 6 gram per dag

• Het gebruik van voedingsstofsupplementen is niet nodig, behalve voor

mensen die tot een specifieke groep behoren waarvoor een

suppletieadvies geldt

Je gaat een quiz maken over gezond leven. Wat denk jij?

1. Ik weet heel veel over gezond leven
2. Ik weet een beetje over gezond leven
3. Ik weet heel weinig over gezond leven
4. Ik weet echt niks over gezond leven

Stoffen die je nodig hebt om te groeien noemen we:

1. brandstoffen
2. beschermstoffen
3. bouwstoffen
4. groeistoffen

Stoffen die je nodig hebt om te spelen en leren noemen we:

1. brandstoffen
2. beschermstoffen
3. bouwstoffen
4. leerstoffen

Stoffen die je nodig hebt om gezond te blijven noemen we:

1. brandstoffen
2. beschermstoffen
3. bouwstoffen
4. gezonde stoffen

Welke schijf in de schijf van vijf is de grootste?

1. brood-, graanproducten en aardappelen
2. Dranken
3. Groenten en fruit
4. vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel

Van welk product heb je
het minste nodig uit de schijf van vijf?

1. vetten
2. koolhydraten
3. eiwitten
4. vitamines

welke voedingsmiddelen horen niet bij de schijf van vijf?

1. gefrituurde kipstukjes en gewone appelmoes
2. appels en bananen
3. bruine boterham met 30+ kaas
4. gebakken kipstukjes met een beetje zout

In heel veel producten zit veel suiker of zout! Kies als het kan niet voor light-producten (dat is slecht voor je tanden) maar kies voor iets zonder suiker of zonder zout. Dan zit het vaak wel in de schijf van vijf. Kijk ook of er niet zoveel vet in zit. Kies bijvoorbeeld voor 30+ kaas in plaats van 45+ kaas.

Wat is de functie van de schijf van vijf?

1. Het helpt je niet dik te worden
2. Het geeft aan hoe je gezond leeft
3. Het helpt je om gezond en gevarieerd te eten
4. Het maakt menu's om gezond te eten

Wat zit er allemaal in het groene vak?

1. Zuivel, broccoli, meloen
2. Prei, pompoen, ananas
3. Meloen , prei, olijfolie
4. Eieren, pompoen, banaan

Wat zit er allemaal in het blauwe vak

1. Melk, water
2. Koffie, cola
3. Water, thee
4. Cola Light, appelsap

Je moet ongeveer 1 tot 1,5 liter vocht drinken per dag. In heel veel drinken zit veel suiker! Probeer drank te kiezen zonder suiker (niet light!)

Wat zit er allemaal in het oranje vak?

1. Spaghetti en brood
2. Broodbeleg
3. Pastasaus
4. ei en zuivel

In het oranje vak zitten brood, graanproducten en aardappelen. Je moet ongeveer 4 tot 5 volkoren of bruine boterhammen eten per dag voor een vrouw, een man moet 6-8 boterhammen per dag eten.

Wat zit er allemaal in het gele vak?

1. vetten en olie
2. brood en graag
3. groenten
4. fruit

In het gele vak zitten smeer- en bereidingsvetten. Daarvan moet je ongeveer per dag 40 - 60 gram van eten. Dit verschilt ook per man of vrouw. Mannen moeten meestal wat meer eten.

Wat zit er allemaal in het roze vak?

1. Vis, peulvruchten, vlees, ei en zuivel
2. Vlees, ei, noten, zuivel
3. Vis, noten, vlees en melk
4. Vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel

In het roze vak zitten zuivel, noten, vis, peulvruchten, vlees en ei. Je moet hier ongeveer van alles iets eten per dag.

https:

Kijk hier wat jij op een dag mag eten/drinken.

Is super veel bewegen gezond?

1. Ja dan blijf je lekker fit.
2. ja zolang je maar genoeg blijft eten en drinken.
3. Nee, je kunt beter lezen.
4. Nee bewegen is gezond alleen niet te veel.

Hoe komt het kinderen tegenwoordig vaker overgewicht hebben dan vroeger?

1. ze hebben het te druk
2. ze eten altijd hetzelfde
3. ze bewegen te weinig en eten vaak ongezond
4. ze sporten te veel

Zorg voor genoeg beweging, eet veel vezels - groente en fruit, probeer elke dag iets van alle vakken van de schijf van 5 te eten, eet weinig zout - suiker - vet, eet gevarieerd en eet bewust. Drink ook genoeg (water). 

TGT: Te Gebruiken Tot
Bederfelijke producten moet je meestal koel bewaren, meestal maximaal 5 dagen. Wat is een voorbeeld van zo'n bederfelijk product?

1. Vlees en melk
2. Bruine bonen
3. broccoli
4. margarine

Karin zegt: Verzadigde vetten zijn gezonder dan onverzadigde vetten
Waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet Waar

Zie uitleg volgende dia.

VETTEN

Energie wordt in je lichaam o.a gebruikt voor het op peil houden van de lichaamstemperatuur.

1. juist
2. onjuist

De lichaamstemperatuur varieert van persoon tot persoon en wordt beïnvloed door factoren als beweging, slaap, eten en drinken en het tijdstip op de dag. Genoeg eten en drinken zorgen voor genoeg energie waardoor het lichaam de juiste temperatuur kan behouden.

0

In welke twee vakken komen voedingsmiddelen voordie rijk zijn aan voedingsvezel?

1. Vak met groenten en fruit + Brood en granen
2. Vak met groenten en fruit + vak met vis en kip etc.
3. Vak met melk, boter en olie + vak met vis en kip etc.
4. Vak met groenten en fruit + vak met melk, boter en olie.

VEZELS

Tot welk vak behoort welk vak behoort spaghetti?

1. Het vak met Brood en granen etc.
2. Het vak met groente en fruit
3. Het vak met zuivelproducten
4. Het vak met vis, kip en vlees etc.

In welk vak van de
schijf van vijf
staat bloemkool?

1. Blauw
2. Groen
3. Oranje
4. Rose en Geel

In de Schijf van Vijf staan producten die je eet en drinkt voor een gezonde levensstijl

1. waar
2. niet waar

Wat is de schijf van 5?

1. 5 vakken met minder goede producten waar je niets uit mag nemen
2. 5 vakken met alleen maar vette dingen waar je 1 keer per week iets uit mag kiezen
3. 5 vakken vol goede producten waar je ieder dag iets uit kiest. Uit het ene vak wat meer dan het andere
4. 5 vakken met goede en minder goede producten door elkaar Je kiest zelf de goede producten

In welk vak van de
schijf van vijf
zit veel zetmeel?

1. Blauw
2. Groen
3. Oranje
4. Rose en Geel

Hoe zorg je voor een gezond dieet volgens de schijf van vijf?

1. Eet elke dag uit elk vak evenveel
2. Eet elke dag uit alle vakken iets, in de juiste verhouding
3. Eet vooral groente en fruit
4. Eet weinig ongezonde dingen

Wat zijn volgens jou
ongezonde tussendoortjes?

bewegen is gezond

• Het houdt je lichaam in conditie, soepel en sterk
• het stimuleert jouw spijsverteringssysteem
• Je slaapt beter
• bewegen vermindert stress
• het brengt je in contact met andere mensen. Het levert dus sociale contacten op
• je kunt in het sporten sociale vaardigheden oefenen. Zo leer je samenwerken en

elkaar helpen.

Opdracht:

Je gaat een plan maken om gezonder te leven. 

Schrijf op hoe de situatie nu is: schrijf op wat je allemaal eet.

Schrijf op wat er beter kan: wat kan er gezonder?

Schrijf op hoe je dat wilt bereiken: wat wil je gaan doen om gezonder te leven? Maak een actieplan.

Geef het puntsgewijs weer.

Schrijf op wat je doel is en wanneer je dit hoopt te bereiken.

Actieplan 1:

Ik moet meer fruit eten en dat moeten twee dingen zijn per dag dus ik vraag vanaf nu elke dag aan mijn moeder om twee lollies met aardbeiensmaak.

Is dit een goed of een fout voorbeeld?

Waarom is het goed of waarom is het fout?

Actieplan 2:

Ik eet nu een appel en klein beetje groente.

Daar moet een keer fruit en twee lepels groente bij.

Ik ga daar de hele week op letten. 

Is dit een goed of een fout voorbeeld?

Waarom is dit goed of waarom is dit fout?

Actieplan 3:

Ik eet nu een keer fruit en een lepel groente.

Ik moet per dag twee keer fruit en drie lepels groente eten.

Ik ga de hele week:

- in de eerste pauze fruit eten

- als ik thuis ben fruit eten

- paprika of komkommer op mijn brood doen

- een lepel extra groente opscheppen

- ik schrijf het elke dag op 

Is dit een goed of een fout voorbeeld?

Waarom is dit een goed of een fout voorbeeld?