Munya in mij
4 / 25
Lesduur is: 45 minIntroductie
Leerlingen leren aan de hand van de betoverende stop motion film 'Munya in Mij' om hun filmervaring te verwoorden en te onderzoeken. Wat vinden ze van de film? Waarom?
Ook ontdekken ze dat de makers een boodschap met de film hebben ("Laat je niet op je kop zitten! Je bent sterker dan je denkt!"). Dit ontdekken ze door het onderzoeken van de filmische elementen (verhaal, vormgeving (o.a. de muziek) en de animatietechniek (stop-motion) van de korte film 'Munya in mij' (2013) van regisseur Mascha Halberstad. De leerdoelen van deze les staan beschreven onder 'lesinstructie'.
N.B. Je kunt deze les uitprinten via bovenstaande 'print'-knop. Tijdens de les kun je de begeleidende notities ook weergeven (let op: deze zijn dan ook zichtbaar voor de leerlingen.)
Ons advies is om bij deze les niet te werken met 'devices in de klas'. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren.
Samenvatting van het verhaal (de synopsis) : Munya probeert op haar dagelijkse route naar de Turkse supermarkt tevergeefs het bankje met pesters te ontwijken. En dan heeft ze ook nog eens een moeder die het haar niet makkelijk maakt. Tot ze zich op een dag beseft dat ze zich niet moet verbergen. Ze moet zich juist laten zien...
Instructies
Deze les bestaat uit twee delen (45 minuten en 60 minuten) en is geschikt voor PO groep 6-8, en VO leerjaar 1.
In deze les staan drie leerdoelen centraal:
o herkennen en verwoorden welke gevoelens een personage in een film heeft
o herkennen, verwoorden, onderzoeken en reflecteren op de boodschap van een filmmaker
De leerling bereikt deze doelen in de volgende stappen:
• De leerling brengt onder woorden hoe het verhaal over Munya in beeld is gebracht, en geeft aan wat hem/haar wel of niet aanspreekt.
• De leerling benoemt en wijst aan hoe je met animatietechnieken gevoelens en gedachten van een personage kan vormgeven.
• De leerling reflecteert op de mogelijkheden van animatie.
(Alles kan verbeeld worden, er zijn geen grenzen aan wat je met animatie kan laten zien.)
• De leerling maakt kennis met en reflecteert op de visie, intentie en de boodschap van de makers.
(Je hebt als mens altijd een keus, je kan altijd iets anders doen, en dat doet Munya. Ze ontdekt haar eigen kracht).
• De leerling kiest online een animatiefilmpje waarin hij vindt dat de boodschap 'je eigen kracht vinden' het best tot uitdrukking komt;
• De leerling maakt in TikTok zijn eigen stop-motion video, op basis van het thema 'je eigen kracht'; en presenteert de zelfgemaakte TikTok.
. De leerling presenteert het zelfgekozen of zelfgemaakte filmpje; en beargumenteert zijn keuze.
Werkwijze
Deel 1 Samen kijken, verwoorden, onderzoeken & reflecteren op de film (45 minuten).
• Vertel de leerlingen dat ze naar de korte film 'Munya in mij' (2013, 20 min, Mascha Halberstad) gaan kijken. Vooraf wordt er geen informatie over de inhoud van de film gegeven. Laat ze onbevangen kijken. Of gebruik wel aandachtrichters, maar doe dat na het bekijken van de eerste minuut van de film.
• Na afloop van de film vertellen leerlingen hun ervaring en kunnen ze zo veel mogelijk momenten uit de film benoemen die ze opvielen
• Samen met de klas onderzoeken jullie de animatietechniek stop-motion, de vormgeving (muziek) en de boodschap van de film.
Deel 2 Individueel of in tweetallen onderzoeken, reflecteren, creëren & presenteren (60 minuten).
• Laat leerlingen op onderzoek gaan naar een stop motion film die ze goed vinden (met een zelfde soort boodschap als de film Munya in mij).
• En/of Laat leerlingen hun eigen stop motion filmpje in TikTok maken (met een zelfde soort boodschap als de film Munya in mij)
• Beide opdrachten presenteren ze in de les.
Deze les kwam tot stand met een samenwerking van Kaboom met het Netwerk Filmeducatie.
NB: Deze les bevat een (of meerdere) slide(s) met (een deel/delen van) de film Munya in mij (2013).
Regie: Mascha Halberstad / Productie: Viking Film (coproductie: VPRO TV) / Omroep: VPRO TV.
Het is niet toegestaan om de film of delen daarvan buiten de context van de les te vervaardigen of te distribueren.
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
De les in een notendop
In deze les onderzoeken de leerlingen hoe je met animatietechnieken zoals stop motion en met elementen van vormgeving zoals muziek grenzeloze mogelijkheden hebt om de gevoelens en gedachten van een personage te verbeelden.
In deze les onderzoeken de leerlingen hoe je met animatietechnieken zoals stop motion en met elementen van vormgeving zoals muziek grenzeloze mogelijkheden hebt om de gevoelens en gedachten van een personage te verbeelden.
Ook gaan we praten over de boodschap van deze film: 'je eigen kracht vinden'. Op welke manieren komt deze in Munya in mij tot uitdrukking?
Slide 2 - Tekstslide
Vragen en opdrachten
- Er zijn geen goed-fout opdrachten, wel kijkvragen, klassengesprekken en reflectievragen.
- Je kunt kiezen voor verschillende werkvormen: individueel, in groepjes of klassikaal.
- De les kan uitgebreid worden met creatieve opdrachten om de opgedane kennis te verwerken en te presenteren.
Slide 3 - Tekstslide
Instructie voorafgaand aan het kijken
Afhankelijk van je lesstijl, kun je de film extra aandachtrichters mee geven. Bijvoorbeeld door de film kort te starten en na een minuut te pauzeren. Dan kort met de klas bespreken wat voor en film dit is ( een animatiefilm, weten de leerlingen wat animatie is? Kunnen ze voorbeelden noemen? Kunnen ze eigenschappen benoemen van animatiefilms?) en wie de hoofdrol heeft in de film (Munya), en wat zij denken dat er met Munya gaat gebeuren in deze film?
Je kunt de leerlingen ook volledig onbevangen naar de film laten kijken.
Na het kijken van de film gaan we onderzoeken op welke manier de regisseur, Mascha Halberstad, het verhaal over Munya heeft laten zien, de boodschap die ze met haar film wilde overdragen en welke keuzes ze daarbij maakte.
Leerlingen mogen aantekeningen maken tijdens het kijken, maar dat hoeft niet.
Slide 4 - Video
Film Munya in mij, Mascha Halberstad, 20 minuten
Bekijk de film in zijn geheel. (Of gebruik aandachtrichters na 1 minuut, afhankelijk van je lesstijl.)
Slide 5 - Tekstslide
Filmervaring
Laat leerlingen vertellen wat ze van de film vonden, of welke gevoelens en gedachten er bij het kijken in ze opkwamen. Vraag of ze nog weten welk stukje ze zich het beste kunnen herinneren waardoor ze die gevoelens of gedachten hadden.
Laat ze hierna dat stukje omschrijven wat ze dan precies zagen en hoorden (Je kunt het eventueel voordoen indien nodig: "Ik vond het grappig toen ik de moeder voor de tv zag zitten met die gekke reclames, en dat die moeder een beetje lui en gemeen is en een wrat heeft en dat Munya dan zo vies kijkt naar die stukjes dadel bij haar mond" )
(Er zijn geen goede of foute antwoorden: laat leerlingen verkennen wat ze hebben gezien en gehoord en dit verbinden aan verhaal en vormgeving: dus hoe de inhoud is verbeeld door middel van beeld en geluid.)
Slide 6 - Tekstslide
Boodschap van de film.
Vraag leerlingen waar ze denken dat de film over ging. Wat zou de boodschap kunnen zijn van de maker?
Bijvoorbeeld: de film gaat over pesten; over een meisje dat eerst gepest wordt en het dan later niet meer pikt en terugvecht.
Het is helemaal niet erg als leerlingen de film anders ervaren dan de maker bedoelt heeft. Film is ook kunst. Je mag er van vinden en bij voelen wat je wilt. Wel is het goed om te beseffen dat makers het verhaal, de beelden, de muziek en de montage gebruiken om een boodschap te vertellen.
Slide 7 - Tekstslide
De boodschap van de film ('visie van de maker')
Het verhaal van Munya in mij is geschreven door scenarioschrijfster Fiona van Hiemstra.
Een scenario is het verhaal van de film, helemaal uitgeschreven, met de dialogen van personages en aanwijzingen, bijvoorbeeld over waar een scène zich afspeelt.
Fiona wil met het verhaal van Munya in mij kinderen de boodschap meegeven dat je altijd controle kan uitoefenen op de situatie waar je je in bevindt. Met andere woorden: iedereen kan altijd kiezen hoe hij of zij reageert op iets. Iedereen heeft een innerlijke kracht waarmee hij of zij de situatie naar zijn of haar hand kan zetten.
Deze innerlijke kracht hebben de makers met animatietechnieken en muziek proberen vorm te geven.
Slide 8 - Tekstslide
Het verhaal: wie is Munya?
Munya is de hoofdpersoon van dit verhaal: het belangrijkste personage waar het verhaal om draait.
Vraag aan leerlingen: wat vindt je van Munya? Wat voor soort persoon is ze? Wat voor karakter heeft ze?
Hoe voelde Munya zich aan het begin van de film?
Hoe voelt Munya zich aan het eind van de film?
Waar zie en hoor je dat aan?
Munya heeft in het begin eigenlijk twee kanten: bij andere mensen is ze verlegen en laat ze over zich heen lopen. Ze doet er alles aan haar moeder tevreden te houden. Maar als ze in haar eentje is (met haar vogel en rapmuziek) is ze juist stoer. Aan het eind van de film durft ze die stoere kant ook aan anderen te laten zien en horen.
Slide 9 - Tekstslide
Het filmverhaal: een hoofdpersoon heeft een doel, ervaart tegenkracht, en zal het doel bereiken.
Munya is de hoofdpersoon. Zij heeft net als de meeste personages in een film, een doel. Vaak gebeurt er in een verhaal iets, waardoor de hoofdpersoon verandert- meestal zijn dat tegenkrachten.
Munya wil graag zich zelf durven zijn. Ze wil graag rappen.
Haar moeder en de jongens op straat zijn de tegenkrachten.
Slide 10 - Tekstslide
Het filmverhaal: de hoofdpersoon ontwikkelt zich
Er is een moment dat Munya van een verlegen meisje dat over zich heen laat lopen verandert in een sterk en stoer meisje. Kunnen jullie dat moment aanwijzen?
Hoe komt het dat Munya zich dat beseft? Waar zie en hoor je dat aan?
Dit is het moment waarop ze boos wordt op haar moeder, naar haar kamer vlucht en zich huilend op haar bed stort. En dan gebeurt er iets bijzonders. Ze vindt haar "innerlijke kracht" door rapper Nina.
Het fragment volgt op de volgende slide.
0
Slide 11 - Video
Vormgeving (muziek): verbeelding van gevoelens en gedachten
Vraag aan leerlingen: kijk goed naar de volgende scène. Hoe voelt Munya zich? Waar komt dat door? Waar zie en hoor je dat aan?
Ze voelde zich boos en verdrietig, maar door de rapmuziek werd ze vrolijk en sterk: ze wordt door haar idool Nina de poster ingetrokken en wordt een stoere, sterke meid.
Slide 12 - Tekstslide
Vormgeving (muziek): innerlijke kracht door gebruik van muziek
Muziek speelt een belangrijke rol in deze film. Zowel om de emoties van Munya uit te leggen als om de emotie bij de kijker op te wekken. Voor Munya en de filmmaker is rap een teken van kracht.
Welke muziek vinden de leerlingen een teken van kracht? Welke muziek hadden zij gekozen?
0
Slide 13 - Video
Vormgeving (beeld): verbeelding van gevoelens en gedachten
Vraag leerlingen: kijk eens naar dit fragment. Wat zie je hier? Wat is er gebeurd denk je? Waarom zouden de makers hiervoor gekozen hebben? Wat zouden ze ermee bedoeld hebben?
Slide 14 - Tekstslide
Vormgeving: verbeelding van innerlijke kracht
Munya trekt als het ware haar 'kostuum' van verlegenheid uit en stapt met haar innerlijke, stoere, zelfverzekerde binnenste naar buiten. Ze heeft haar 'innerlijke kracht' ontdekt, en durft die ook aan iedereen te laten zien: haar moeder en de pesters.
Slide 15 - Tekstslide
Soort film (techniek): stop motion animatie
Vraag leerlingen of ze de animatietechniek van Munya in mij herkennen en kunnen benoemen, eventueel met eigen voorbeelden. Misschien hebben ze zelf de stop motion app op een i-pad.
(Munya is mij een stop motion-animatie: een animatietechniek naast bijvoorbeeld tekenfilm en computeranimatie.
Bij stop motion verandert een 'animator' bijvoorbeeld poppen telkens een beetje van positie of uitdrukking, maakt hier foto's van en speelt deze achter elkaar af. Hierdoor lijken de poppen te bewegen.
Alles wat moet bewegen, wordt door de animator onder de camera stukje voor stukje verschoven en opgenomen. Wanneer deze beelden achter elkaar gemonteerd worden, wordt de suggestie van beweging gewekt. Het kan om bestaande voorwerpen gaan, maak ook speciaal gemaakte poppen of klei-figuren.)
Slide 16 - Tekstslide
Soort film (techniek): stop motion animatie
Ze maakt een foto, beweegt dan een hand een heel klein beetje en maakt weer een foto. Dan beweegt ze de hand iets verder, maakt weer een foto. En als je dat heel vaak doet, lijkt het net of de hand beweegt.
Regisseur Mascha Halberstad is gespecialiseerd in animatie. Haar filmset is een stuk kleiner dan die van een 'gewone' speelfilm. En de 'acteurs' zijn maar twintig centimeter hoog!
Slide 17 - Tekstslide
Techniek: alleen maar animatie?
Vraag leerlingen wat ze opviel aan de animatietechnieken. Zagen ze alleen maar geanimeerde poppen? Of ook echte mensen?
(De reclames zijn juist met echte mensen. En Munya's idool Nina is echt.)
Slide 18 - Tekstslide
Techniek: alleen maar animatie?
Er zijn eigenlijk twee soorten film door elkaar gebruikt: stop motion animatie met poppen en 'live action': 'gewone' film met mensen van vlees en bloed.
Slide 19 - Tekstslide
Mening vormen
Er is geen goed of fout. Tof idee? Verrassend? Of juist niet? Waarom vinden ze dat?
Slide 20 - Tekstslide
Tot slot: reflecteren
(en eventueel vervolgopdracht)
In deze les heb je geleerd hoe je met animatietechnieken (zoals stop motion) en met muziek gevoelens en gedachten van een personage kan laten zien en horen. Alles kan met animatie! Er zijn geen grenzen aan de fantasie.
Ook heb je geleerd dat filmmakers met animatiefilms de kijker een boodschap kunnen meegeven: in dit geval: 'laat de innerlijke kracht zien waarmee je een situatie kan veranderen.'
Durf JIJ net als Munya je innerlijke kracht te laten zien? Wat stoer!
Slide 21 - Tekstslide
Er zijn twee opdrachten. Om allebei te doen of om uit te kiezen.
Verwerkingsopdracht #1
onderzoeken, reflcteren en presenteren
Verwerkingsopdracht #2
Creeren, reflecteren, presenteren
Slide 22 - Tekstslide
Verwerkingsopdracht onderzoeken, reflcteren en presenteren
Leerlingen gaan op YouTube of TikTok op zoek naar Stop-Motion-filmpjes die wat hun betreft het beste het onderwerp 'innerlijke kracht' uitdrukken. Hun favoriete drie presenteren ze aan de klas.
Nog meer voorbeelden van andere stop motion films. Bijvoorbeeld stop motion met voorwerpen als lego: https://youtu.be/vqmBCOpubeM
Of stop motion met klei: https://youtu.be/BXYNHHj4KDw
Nog meer voorbeelden, bijvoorbeeld een stop motion van hetzelfde liedje van Billie Eilish (let op, expliciete beelden, niet geschikt voor basisonderwijs): https://www.youtube.com/watch?v=MnUGHN0I02w
of
https://www.youtube.com/watch?v=n4rOZCe34XQ
Slide 23 - Tekstslide
Verwerkingsopdracht
Creeren, reflecteren en presenteren
De leerling maakt zelf een stop motion van klei, of met pen en papier in de gratis app Stop Motion Studio.
De gratis versie heeft beperkte mogelijkheden, maar voldoende om een eenvoudig stop motion filmpje van een voorwerp te maken. Geluidseffecten zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie, dus leg duidelijk uit dat een stop motion filmpje zonder geluid het doel is.
Slide 24 - Tekstslide
Verwerkingsopdracht
Creëren, reflecteren en presenteren
De leerling maakt zelf een stop motion van klei, of met pen en papier in de gratis versie van de app 'Stop Motion Studio'.
De gratis versie heeft beperkte mogelijkheden, maar voldoende om een eenvoudig stop motion filmpje van een voorwerp te maken. Geluidseffecten zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie, dus leg duidelijk uit dat een stop motion filmpje zonder geluid het doel is.
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
