3.3 welvaart

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

3.3 de jaren 20

aan het eind van de les:

• kun je verklaren waarom de economie welvarend was in de jaren 20, maar in de jaren 30 een crisis ontstond
• weet je wat een ideologie is en ken je de belangrijkste kenmerken van Fascisme in  Italië en Nationaalsocialisme in Duitsland

Return to normalcy

• Nieuwe president, Harding, wil terug naar de 'normale' situatie vóór de oorlog
  
• Met de belofte "Return to normalcy" was hij in 1920 gekozen
• Einde aan inmening van de economie door de overheid, zoals tijdens de oorlog
• Isolationisme: afzijdig blijven bij conflicten in het buitenland

Fabulous, gay and 

roaring twenties

• Eerste deel van de jaren '20 sterke economische groei in de VS
  
• The age of prosperity (Tijdperk van welvaart)
• Vernieuwingen op sociaal, economisch en cultureel gebied
• Daarnaast ook een sterk behoudende (conservatieve) stroming

Consumptiemaatschappij

• Toename van consumptie-artikelen, zoals de auto
• 'Status' door bezit en kopen van steeds weer nieuwe spullen.
• Meer welvaart en daardoor ook vrije tijd
• Andere invulling van vrije tijd: bioscoop, (jazz-)muziek

Wat is een consumptiemaatschappij?

1. Maatschappij waarin mensen spullen kunnen kopen voor een aangenaam leven
2. Maatschappij van liefdadigheid
3. Maatschappij waarin niet geleend mag worden
4. Simpelweg de jaren '20

Wat hoort niet bij de consumptiemaatschappij?

1. Op vakantie gaan
2. Een auto
3. Een huis
4. Een televisie

Een zeepbel

• Gouden toekomst voor alle Amerikanen blijkt een illusie
• Overproductie in de landbouwsector (mechanisatie)
• Veel kopen op afbetaling, waardoor er veel schulden waren
• Sterk vertrouwen in aandelen, vaak gekocht met geleend geld

Wat is een aandeel?

1. een stukje van een bedrijf waarmee je winst kan maken
2. een markt waar je stukjes van bedrijven kan kopen
3. een cryptomunt waarmee je in de digitale wereld kan betalen
4. een stukje van iets

Wat wordt er bedoeld met:
Krediet

1. Dat je neutraal bent
2. Dat er aan twee kanten wordt gevochten
3. Een lening
4. Een televisie omroep

Drooglegging (1920-1933)

• Vooral platteland zet zich af tegen de 'moderne, stadse dingen'.
• Regering komt met de Drooglegging (Prohibition,1920-1933)
• Productie, verkoop en handel in alcohol verboden
• Voorkomen criminaliteit; het tegendeel bleek echter waar: personen als Al Capone verdienen goed geld aan de illegale handel in drank.

Drooglegging en groei criminaliteit

• Beleid faalt en criminaliteit stijgt enorm!
• Al Capone
• gepakt wegens belastingfraude

Italië na de Eerste Wereldoorlog

• Vocht mee aan de kant van de Geallieerden 
• Hoera gewonnen! -> vredesonderhandelingen
• Italië wil gebiedsuitbreiding, maar kreeg te weinig.

Onvrede in Italië over

• Onderhandelingen van de 'slechte' Italiaanse regering.
• Angst voor een communistische revolutie 
• Werkloosheid (ook onder oorlogsveteranen)

Benito Mussolini

• oorlogsveteraan 
• oprichter  Nationale Fascistische Partij
• herstel Romeinse Rijk: heersen over de Middellandse zee

Hoe komt Mussolini aan de macht?

1922:  Mars naar Rome. 

Mussolini marcheert met zijn knokploegen door Rome. 

--> De Italiaanse koning wordt bang en maakt Mussolini  minister-president.

1924: De koning wordt afgezet en Mussolini  wordt de alleenheerser (dictator) van Italië.  Il Duce

Waar was Mussolini de leider van?

1. Italiaanse fascisten
2. Franse fascisten
3. Duitse nationaalsocialisten
4. Oostenrijkse nationaalsocialisten

Totalitaire staat

• Leven van burgers in alle aspecten beheersen
• De staat is het belangrijkst, iedereen moest meewerken
• Geen individuele vrijheid (tegenstanders werden uitgeschakeld)
• Volk werd geïndoctrineerd met propaganda

systematisch opdringen van ideëen 

verspreiden van ideëen / politieke reclame

Hoe kwam de Mussolini aan de macht?

1. De Italiaanse koning maakte hem minister-president na de 'Mars naar Rome
2. Mussolini werd gekozen als minister-president in verkiezingen.
3. Mussolini pleegde een staatsgreep en nam de macht over.
4. Mussolini was familie van de koning en volgde de hem op toen hij stierf.

Mussolini wilde....

1. Vreedzaam met andere landen samenleven.
2. De hele wereld veroveren.
3. Een sterk rijk veroveren rond de Middellandse Zee, zoals de Romeinen hadden gehad.
4. Samen met Duitsland Europa veroveren.

Fascisme past bij ..

1. extreem links
2. midden
3. extreem rechts
4. geen van deze

Kenmerken van fascisme 

• Antidemocratisch 
  
  
• Anticommunistisch

• één leider 

• Militaristisch 
  
  

• nationalistisch

• geweld/terreur

Wat hoort niet bij het fascisme?

1. extreem nationalistisch
2. gewelddadig
3. democratisch
4. dictator

fascisme is ...

1. politieke beweging die gelooft in militarisme, nationalisme en antidemocratie
2. politieke beweging die gelooft in gelijkheid en militairisme
3. politieke beweging die gelooft in antisemitisme
4. politieke beweging die gelooft in gelijkheid en antidemocratie