Mediawijsheid

• Mediawijsheid
• MBO
• Studiejaar 3

Mediawijsheid

Welkom bij de online les over Mediawijsheid! 

In deze les ga je leren wat mediawijsheid is. 

Maar ook.. 

Ga je deze les leren wat nepnieuws is en hoe nepnieuws werkt. 

Dit is hoe het werkt! 

• Wat is mediawijsheid?
• Wat is nieuws?
• Wat is nepnieuws? 

• Tekst
• Luisteren
• Filmpjes
• Opdrachten
• Websites bekijken

Doelen

Doelen:

• Ik kan het begrip media uitleggen.
  
• Ik leer wat mediawijsheid is. 
• Ik leer wat nieuws en nepnieuws is. 
• Ik leer hoe ik een bericht kan herkennen of het echt is of nep. 
• Ik kan zelf een nepbericht maken voor mijn klasgenoten. 

Mediawijsheid

Doelen: 

• Ik kan het begrip media uitleggen. 
• Ik leer wat mediawijsheid is. 

In dit hoofdstuk leer je meer over mediawijsheid. 

Mediawijsheid

In dit hoofdstuk leer je meer over mediawijsheid. 

Straks is er informatie te lezen en te beluisteren. Vervolgens kun je jouw kennis testen aan de hand van verschillende opdrachten. Succes! 

Mediawijsheid

Wat is dat?

Mediawijsheid, Wat is dat?

Wat hoort onder andere
bij Mediawijsheid?

1. Goed kunnen omgaan met programma's en applicaties
2. Goed op de hoogte zijn van actuele dingen zoals het nieuws
3. De programmeertalen Python en HTML
4. Het herkennen van nepnieuws en verstandig omgaan met social media

Waar draait Mediawijsheid
nog meer om?

1. Zo veel mogelijk likes en views scoren!
2. Je actief en bewust op het internet begeven
3. Een goede uitleg kunnen geven aan programma's en applicaties
4. Zorgen dat je social media een beetje up to date is

Mediawijsheid

Dit was het hoofdstuk over mediawijsheid. 

Je weet wat wij verstaan over media en mediawijsheid. 

We gaan door met het volgende hoofdstuk. Nepnieuws! 

Doelen

Dit hoofdstuk gaat over nieuws en nepnieuws. 

Nepnieuws! 

• Ik leer wat nieuws is en hoe een nieuwsbericht wordt geselecteerd. 
• Ik leer wat nepnieuws en desinformatie  is. 
• Ik leer hoe ik een bericht kan herkennen of het echt is of nep. 
• Ik kan zelf een nepbericht maken voor mijn klasgenoten.     

In dit hoofdstuk zijn verschillende filmpjes, teksten, links en opdrachten te vinden. Succes! 

Nepnieuws! 

00:21

Wat verstaan wij onder media volgens dit filmpje?

(Zie filmpje vanaf 0:10)

00:55

Wat is belangrijk om te leren bij het wijs omgaan met de media?

(Zie filmpje vanaf 0:46)

Wat is nieuws?

De journalist vertelt dat nieuws een product is dat nog gemaakt moet worden en dit begint bij het selecteren van gebeurtenissen. 

Er zijn vier criteria voor het selecteren: 

1.  Actueel. Is het van nu?

2. Afwijkend. Is het anders dan wij gewend zijn?

3. Afstand. Heeft het met jou te maken? 

4. Amusement. Vermaakt het je? 

Scoort een gebeurtenis goed? Dan is de kans groot dat het in het nieuws komt. 

Welke criteria hoort erbij? 

Je leest straks twee verschillende nieuwsberichten. Welke criteria hoort erbij? 

1.  Actueel?

2. Afwijkend?

3. Afstand?

4. Amusement?

Eerste Mickey Mouse-horrorfilm op komst na vervallen copyright

Filmmaker Jamie Bailey heeft een horrorfilm gemaakt waarin Mickey Mouse de hoofdrol speelt. De regisseur mag het Disney-figuur gebruiken omdat de auteursrechten van de eerste versie van de muis na 95 jaar verlopen zijn.

Op 1 januari verviel in de Verenigde Staten het copyright op Mickey Mouse uit Steamboat Willie (1928), de korte film waarin de figuren Mickey en Minnie voor het eerst te zien waren. Dat betekent dat het mensen vrijstaat om de tekeningen kosteloos te gebruiken voor producties.

Bailey pakte gelijk zijn kans en maakte een horrorfilm met de eerste versie van de bekende muis: Mickey's Mouse Trap. De film gaat over een groep vrienden die wordt geterroriseerd door een moordenaar met een Mickey Mouse-masker. Het is nog niet bekend wanneer de film uitkomt

Bron: www.nu.nl

Welke criteria hoort bij dit nieuwsbericht?

Actueel

Afwijkend

Afstand

Amusement

Eerste Mickey Mouse-horrorfilm op komst na vervallen copyright

Filmmaker Jamie Bailey heeft een horrorfilm gemaakt waarin Mickey Mouse de hoofdrol speelt. De regisseur mag het Disney-figuur gebruiken omdat de auteursrechten van de eerste versie van de muis na 95 jaar verlopen zijn.

Op 1 januari verviel in de Verenigde Staten het copyright op Mickey Mouse uit Steamboat Willie (1928), de korte film waarin de figuren Mickey en Minnie voor het eerst te zien waren. Dat betekent dat het mensen vrijstaat om de tekeningen kosteloos te gebruiken voor producties.

Bailey pakte gelijk zijn kans en maakte een horrorfilm met de eerste versie van de bekende muis: Mickey's Mouse Trap. De film gaat over een groep vrienden die wordt geterroriseerd door een moordenaar met een Mickey Mouse-masker. Het is nog niet bekend wanneer de film uitkomt

Bron: www.nu.nl

Amusement

Extra maatregelen tegen hoogwater: meer zandzakken, gemalen op volle toeren.

Op verschillende plekken in het land worden extra maatregelen genomen tegen hoogwater. In Aldeboarn (Friesland), Volendam en Hoorn zijn zandzakken neergelegd om huizen te beschermen. Verschillende molens en gemalen draaien op volle toeren om water weg te pompen.

In Aldeboarn zijn vanmiddag 1200 zandzakken neergelegd over een lengte van 240 meter. Het water in de rivier de Boarn staat bijna tot aan de rand, schrijft Omrop Fryslân.

Gemalen draaien volop om het water weg te pompen. Ook het Woudagemaal in Lemmer staat sinds dinsdag weer aan. Vier keersluizen in het gebied De Lege Wâlden bij Joure zijn dichtgezet. Ook is een extra pomp ingezet om water dit gebied uit te pompen. 

Bron: www.nos.nl

Welke criteria hoort bij dit nieuwsbericht?
Eventueel twee antwoorden mogelijk.

Actueel

Afwijkend

Afstand

Amusement

Extra maatregelen tegen hoogwater: meer zandzakken, gemalen op volle toeren.

Op verschillende plekken in het land worden extra maatregelen genomen tegen hoogwater. In Aldeboarn (Friesland), Volendam en Hoorn zijn zandzakken neergelegd om huizen te beschermen. Verschillende molens en gemalen draaien op volle toeren om water weg te pompen.

In Aldeboarn zijn vanmiddag 1200 zandzakken neergelegd over een lengte van 240 meter. Het water in de rivier de Boarn staat bijna tot aan de rand, schrijft Omrop Fryslân.

Gemalen draaien volop om het water weg te pompen. Ook het Woudagemaal in Lemmer staat sinds dinsdag weer aan. Vier keersluizen in het gebied De Lege Wâlden bij Joure zijn dichtgezet. Ook is een extra pomp ingezet om water dit gebied uit te pompen. 

Bron: www.nos.nl

Afstand

Actueel

Hangt af van wanneer je deze opdracht maakt.  :) 

Hoeveel had jij goed?

02

Zoek een nieuwsbericht. 

Kun jij een nieuwsbericht vinden waarbij het nieuws gek en afwijkend is? 

Kijk bijvoorbeeld op: 

• www.nos.nl
• www.nu.nl
• www.telegraaf.nl

Desinformatie

Nepnieuws

Wat is nepnieuws?

Toelichting slide:

Elke dag gebeurt er van alles over de hele wereld. Dit komt echter niet allemaal in de krant of in het journaal: de journalist moet keuzes maken. Of iets het nieuws haalt, hangt af van de nieuwswaarde van het evenement. Hoe dat precies werkt, zien we dalijk in een video (slide 8).

Wat is nepnieuws volgens jou?

Wat is desinformatie? 

Desinformatie is valse of onnauwkeurige informatie die met opzet is gecreëerd en verspreid om geld te verdienen, de publieke opinie te beïnvloeden en iemand, een groep mensen, een organisatie of een land te schaden. De afzender heeft slechte bedoelingen. Er worden hierbij bepaalde manipulatietechnieken gebruikt zoals emotie, polarisatie, imitatie, samenzwering, diskrediet en trollen.

Toelichting na video:

Dus niet alleen de technieken, maar ook de manier waarop boodschappen worden verspreid, zijn cruciaal voor het succes van een desinformatie campagne.

Hoe verspreid je de informatie? 

Dus niet alleen de technieken, maar ook de manier waarop boodschappen worden verspreid, zijn cruciaal voor het succes van een desinformatie campagne.

00:14

Wat is nepnieuws volgens deze video?

00:39

Om welke 2 redenen wordt nepnieuws volgens deze video verspreid?

Wat weet je nu van desinformatie?

Toelichting slide:

• Vraag aan de leerlingen of ze (nog) weten wat desinformatie is.
• Leg uit: Desinformatie is valse of onnauwkeurige informatie die met opzet is gecreëerd en verspreid om geld te verdienen, de publieke opinie te beïnvloeden en iemand, een groep mensen, een organisatie of een land te schaden. De afzender heeft slechte bedoelingen. Zoals uitgelegd in Les 2, worden hierbij bepaalde manipulatietechnieken gebruikt zoals emotie, polarisatie, imitatie, samenzwering, diskrediet en trollen.

Je weet nu..

Wat nepnieuws / desinformatie is. 

Maar je weet ook hoe mensen dit nieuws kunnen verspreiden. 

Wat zijn de

technieken

achter 

nepnieuws

Hoe herken je 

Je gaat straks naar een website. Volg de stappen van de volgende dia. 

NEPNIEUWS

Stap 1: Klik op deze link en bekijk de site. 

Stap 2: Klik op deze link en lees de checklist goed. 

Op deze site staat informatie over wat nepnieuws is en hoe je zit kunt checken en herkennen. 

Door deze checklist te volgen kun je controleren of een bericht echt of nep is. 

Speel de Quiz

Via deze link is een leerzame quiz te spelen. 

Deze is van dezelfde site: www.isdatechtzo.nl

Wat zie je hier? 

Instructie slide:

1. Vraag aan de leerlingen wat ze zien op de afbeelding.
2. Uitleg: Dit beeld wil ons het volgende laten zien: het gehavende terrein achtergelaten door klimaatstakers (veelal middelbare scholieren) en een schoon terrein achtergelaten door de boeren na hun protesten tegen het stikstofbeleid. Deze foto’s zijn niet het Malieveld, maar het campingterrein van het Belgische festival Pukkelpop. De bovenste foto is de camping na afloop van het festival. De onderste foto is het campingterrein vooraf het festival begon. 
3. Hier worden verschillende manipulatietechnieken gebruikt. In deze les gaan we dieper in op verschillende technieken, zodat je ze later zelf kunt herkennen en toepassen.

Wat zie jij op de foto?

Wat zag je? 

Uitleg: Wat willen deze foto's aan ons laten zien? Het gehavende terrein achtergelaten door klimaatstakers (veelal middelbare scholieren) en een schoon terrein achtergelaten door de boeren na hun protesten tegen het stikstofbeleid. 

Deze foto’s zijn niet het Malieveld, maar het campingterrein van het Belgische festival Pukkelpop. De bovenste foto is de camping na afloop van het festival. De onderste foto is het campingterrein vooraf het festival begon.

Hier worden verschillende manipulatietechnieken gebruikt. In deze les gaan we dieper in op verschillende technieken, zodat je ze later zelf kunt herkennen en toepassen.

EMOTIE

VERMOMMEN

POLARISEREN

DISKREDIET

TROLLEN

COMPLOT

THEORIEËN

Technieken & vormen

Dit gaan we doen!

Toelichting slide:

In deze les gaan we met de volgende manipulatietechnieken en verschijningsvormen van desinformatie aan de slag.

VERMOMMEN

Toelichting slide:

Het is heel gemakkelijk om een social media-account voor jezelf aan te maken, zo ook een nepaccount voor desinformatie-doeleinden. Daarnaast kun je ook een website starten en content publiceren die er volkomen legitiem uitziet. Je hebt alleen mooie foto's, een betrouwbare naam en wat volgers nodig. Je kunt je voordoen als een echt persoon of echte organisatie door hun uiterlijk na te bootsen, bijvoorbeeld door een iets andere gebruikersnaam te gebruiken, of je voor te doen als een legitiem persoon, nieuwswebsite of blog zonder de gebruikelijke journalistieke referenties en richtlijnen.

Heb jij al wel eens een nepprofiel gezien?
Hoe kwam je daar achter?

Wat valt je op?

Wat valt je op?

POLARISEREN

COMPLOTTHEORIEËN

TROLLEN

Toelichting slide:

• Trollen is een term die oorspronkelijk betekent 'langzaam een kunstaas of een haak met aas uit de achterkant van een vissersboot slepen'. Op het gebied van desinformatie betekent dit het bewust oproepen van een emotionele reactie door middel van lokaas. Dit betekent: nep bewijs creëren, serieuze beschuldigingen over iemand verspreiden of emotionele reacties uitlokken. Het doel is om organisaties of mensen langzaam een moeras in te slepen waarin niemand precies weet wat waar of onwaar is; waar rook is is vuur.

• Dit voorbeeld toont enkele van exact dezelfde tweets door verschillende mensen. Verschillende accounts proberen hetzelfde gevoel over vaccinaties te creëren, gebruikmakend van emotie en polarisatie. (Lees de voorbeelden)

Maak je eigen

Nepnieuwsbericht! 

Toelichting slide:

Je gaat nu zelf met deze technieken aan de slag! Dit betekent: nepprofielen maken  en inhoud die je namens deze accounts kan plaatsen.

Hier moet je op letten! 

1. Let op de 4 criteria. De 4 A's. 

2. Zorg ervoor dat er geen spelfouten in zitten. Dat zou opvallen. 

3. Zoek er ook een passende foto bij. 

 

Stuur jou nieuwsbericht naar jouw docent.

De volgende les moeten jullie de nepnieuwsberichten van de echte onderscheiden.

Dit heb je geleerd. 

Jij weet nu.. 

Ik kan het begrip media uitleggen.

Ik leer wat mediawijsheid is.

Ik leer wat nieuws en nepnieuws is.

Ik leer hoe ik een bericht kan herkennen of het echt is of nep.

Ik kan zelf een nepbericht maken voor mijn klasgenoten.