Les 2. Positie als consument en koopbeslissing beoordelen

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Positie als consument en koopbeslissing beoordelen

domein consumptie

Terugblik vorige les:

resultaten check lesdoelen

moeilijke onderdelen terugpakken

Aan het eind van de les:

• Kun je de verschillende soorten inkomen uit arbeid, bezit en overdrachten benoemen.
• Kun je een Lorenzcurve uitleggen en weet je wat het begrip modaal inkomen betekent.
• Ken je de rechten en plichten van koper en verkoper.
• Kun je de invloed van de doelgroep op productie uitleggen en weet je waarom bedrijven jongeren graag als klant willen.
• Kun je aan de hand van behoeften en prioriteiten een budgetplan opstellen.
• Kun je bepalen of een aankoop mogelijk is, er bezuinigd moet worden, er gespaard kan worden en/of lenen een mogelijkheid is.
• Kun je de begrippen sociale en commerciële beïnvloeding uitleggen.
• Kun je  het effect van consumptie op milieu, werkgelegenheid en ontwikkelingslanden uitleggen.

Wat weet je nog?

Met de volgende quizvragen gaan we bepalen hoeveel je nog weet over het onderwerp...

Beheers je de stof voldoende: keuze uit een aantal opdrachten

Vind je het nog lastig: onderwijsleergesprek

Verhuur van haar 2e woning

Kinderbijslag voor haar 2 kinderen

Loon voor het werken bij KPN

Het inkomen van Esmee bestaat uit drie soorten, 

sleep de goede inkomensvorm er achter.

Bezit

Overdracht

Arbeid

Sleep een vorm van primair inkomen naar de juiste productiefactor. 

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Onderne-

merschap

Pacht

Rente, Huur

Winst

Loon, salaris

Let op: Gebruik de afbeelding hiernaast.

→ Maak van onderstaande zinnen een economisch juiste tekst door de juiste woorden te kiezen.

Hoe dichter de Lorenzcurve bij de diagonaal ligt, hoe …(1)… (gelijker / ongelijker) de inkomensverdeling is. De 10% personen met de laagste inkomens verdienen …(2)… (4% / 9% / 20%) van het totale inkomen. De 10% personen met de hoogste inkomens verdienen …(3)… (25% / 75% / 90%) van het totale inkomen.

1

2

3

gelijker

ongelijker

4%

9%

20%

25%

75%

90%

Wat wordt bedoeld met het 'modaal inkomen'?

1. Het gemiddelde inkomen in NL
2. Het totale inkomen in NL
3. Het inkomen dat het vaakst voorkomt in NL
4. Het inkomen dat arme mensen verdienen

Als consument heb ik altijd recht op ....

1. de beste prijs
2. een deugdelijk product
3. korting
4. geld terug

Jongeren zijn voor bedrijven een interessante doelgroep. Waarom?

De koopkracht van het budget blijft gelijk.

De koopkracht van het budget neemt af.

De koopkracht van het budget neemt toe.

Het budget blijft gelijk, terwijl de prijzen stijgen.

Het budget stijgt met een hoger percentage dan de prijzen.

Het budget daalt met een lager percentage dan de prijzen dalen.

Het budget stijgt met hetzelfde percentage als dat waarmee de prijzen stijgen.

Als je een overschot hebt op je budgetplan, dan kun je het beste:

1. Sparen
2. Bezuinigen
3. Lenen
4. Geen enkel antwoord is goed

Sociale beïnvloeding 

Commerciële beïnvloeding 

Negatieve externe effecten

Positieve externe effecten 

Stankoverlast hebben van een boederij in de buurt

Het aanleggen van een nieuw stadspark

Nedcar sluit definitief

Het omzagen van bomen om een nieuwe wijk te bouwen

Afval wordt gescheiden door nieuwe containers van de gemeente

Waar heb je op dit moment behoefte aan?

Ik snap (bijna) alles, ik ga zelfstandig werken

Ik had best veel goed, maar krijg liever extra uitleg

Ik had best veel fout, dus ik volg de uitleg

Opties zelfstandig werken:

• Flitskaarten maken van de begrippen H1 en H2
• Rekenopgaven maken achterin H1 en H2
• Werken aan het Examen 2022 
• Opdracht over budgetteren

Welke onderdelen
vind je nog lastig?

Soorten inkomen

Primair inkomen per productiefactor :

• Kapitaal                      - huur / rente
• Arbeid                         - loon
• Natuur                        - pacht
• Ondernemerschap  - winst

Beloning productiefactoren

Lorenzcurve

Rechten en plichten

Koper: heeft de plicht om te betalen en recht op levering van een deugdelijk product

 Verkoper: heeft de plicht een deugdelijk product te leveren en recht op betaling.

Jongeren belangrijke doelgroep

• Samen veel geld te besteden
• Invloed op uitgaven in het gezin
• Consumenten van de toekomst (merkentrouw, producten kopen waaraan je bent gewend) 

Budgetplan: verwachte inkomsten en uitgaven

Bezuinigen, sparen of lenen?

Jaap verdient netto € 2.000,- per maand. Dit bedrag vormt zijn (arbeids)inkomen. Maandelijks heeft hij veel uitgaven. Met een begroting zet hij zijn inkomsten en uitgaven op een rijtje. Zo probeert hij evenwicht tussen zijn inkomsten en uitgaven te krijgen. Als zijn inkomen lager is dan zijn geschatte uitgave, moet hij bezuinigen of moet hij bij een bank geld lenen. Meestal geeft hij minder uit dan hij per maand ontvangt. Het verschil kan hij sparen.

Sociale of Commerciële beïnvloeding

Sociale beïnvloeding 

• Vrienden, Familie of klasgenoten 
• Ze beïnvloeden de keuze die jij gaat maken 

Commerciële beïnvloeding 

• Reclame, winkels, bekende mensen 

Negatieve externe effecten

Meer consumptie is goed en slecht voor de maatschappij. Meer consumeren betekent namelijk meer banen. Maar meer consumeren betekent ook meer schade aan het milieu. Dit noemen we negatieve externe effecten.

Dit gebeurt vaak in landen met weinig milieuregels en waar goedkoop geproduceerd kan worden.

Voorbeeld negatief extern effect

Eten van de Mcdonalds 

Onbedoelde bijkomende effecten: 

• Mensen worden dik door de consumptie -> hogere zorgkosten. 
• De productie van al dat vlees is slecht voor het milieu. 
• Die negatieve effecten worden niet doorberekend in de prijs. 

Aan de slag:

Maken opdr. 8 t/m 13 van de examentraining op blz. 36 & 37

1. probeer het eerst zelf te maken
2. vraag hulp (klasgenoot, docent, familie)
3. extra uitleg nodig? check mijn video
4. volgende les bekijk ik wat je gemaakt hebt!

LESDOELEN CHECKEN

wat is blijven hangen?

Noem de verschillende soorten inkomen en geef een voorbeeld.

Waarvoor gebruik je een Lorenzcurve en wat is modaal inkomen?

Wat zijn de rechten en plichten van een koper en verkoper?

Waarom willen bedrijven jongeren graag als klant hebben?

Leg uit wat sociale en commerciële beïnvloeding is.