Havo 5 Formatieve toets H2 en H5

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wat wordt met nummers 1 t/m 5 weergegeven?

1. 1 = binnenkern, 2 = buitenkern, 3 = vulkanisme, 4 = mantel, 5 = lithosfeer
2. 1 = buitenkern, 2 = binnenkern, 3 = convectie, 4 = lithosfeer, 5 = korst
3. 1 = kern, 2 = lithosfeer, 3 = warmte-uitwisseling, 4 = mantel, 5 = lithosfeer
4. 1 = kern, 2 = warmte-uitstraling, 3 = convectie, 4 = mantel, 5 = korst

Welke begrippen en processen horen bij ‘divergerende beweging’?
A aangroei continent
B aangroei oceaanbodem
C diepzeetroggen
D midoceanische rug
E spreidingszone
F subductie

1. B, D en E
2. A, D en E
3. D, E en F
4. B, D en E

Er zijn verschillende soorten plaatbewegingen. Bij een van deze bewegingen vindt subductie plaats. Geef aan:
• bij welke plaatbeweging subductie optreedt.
• wat er bij subductie gebeurt.
• wat daarbij op de zeebodem ontstaat.

Wat heeft de ligging van het hypocentrum van een aardbeving te maken met de kracht van zo’n beving aan het aardoppervlak?

Op de afbeelding zie je het eiland Vulcano in de Tyrrheense Zee bij Italië.
De top van deze vulkaan is verdwenen. Geef aan:
• wat voor type vulkaan Vulcano was.
• met welk type vulkanisme je hier te maken hebt.
• wat voor type het nu is.

Bekijk de afbeelding. De oceaanbodem duikt naar beneden de mantel in, wordt omgesmolten en stijgt op. Hieronder staan vijf processen die plaatsvinden tijdens dit wegduiken. Zet de nummers van deze processen in de juiste volgorde.
1 magma wil omhoog
2 oceaanbodem smelt
3 vulkaanuitbarsting
4 oceaanbodem duikt naar beneden
5 gesmolten gesteente vermengt met water

1. 2, 4, 1, 5, 3
2. 4, 5, 2, 1, 3
3. 5, 4, 2, 1, 3
4. 4, 2, 5, 1, 3

In de tabel zie je de kenmerken van de diverse lagen van de aarde. IIn elke rij staat een omschrijving die niet past bij het eerste begrip uit de rij.
Geef voor de nummers 1 tot en met 3 aan welke omschrijving er per rij niet in thuishoort en leg uit waarom niet.

Geef van de plaattektonische situatie in Oost-Afrika aan
 welk type plaatbeweging daar plaatsvindt;
 welk type gebergte door deze beweging ontstaat;
 welk begrip van toepassing is op de landschapsvorm aangeduid met
de letters x en welk begrip van toepassing is op de landschapsvorm
aangeduid met de letter y in bijgevoegde bron

Yellowstone National Park in de Amerikaanse staat Wyoming bestaat uit een caldera. Toch ligt dit gebied ver van een plaatgrens. Geef een mogelijke oorzaak voor dit vulkanisme.

Bekijk de afbeelding. Hier zie je mensen in een grot met druipsteen aan het plafond. Uit welk gesteente bestaat deze grot?

1. basalt
2. graniet
3. kalksteen
4. zandsteen

Bepaalde gesteenten kunnen oplossen in water. Onder welke omstandigheden verloopt het oplossen het snelst?
1 Bij hoge / lage temperatuur.
2 Door water met een hoge / lage zuurgraad.

1. 1 Bij hoge temperatuur 2 Door water met een hoge zuurgraad
2. 1 Bij hoge temperatuur 2 Door water met een lage zuurgraad
3. 1 Bij lage temperatuur 2. Door water met een lage temperatuur
4. 1 Bij lage temperatuur 2 Door water met een hoge zuurgraad

De Dolomieten vormen een gebergte in Noord-Italië met toppen tot meer
dan 3.000 meter hoog. Het gesteente waaruit deze bergen zijn ontstaan is
gevormd uit koraalriffen.
Beschrijf de wijze waarop dit gesteente door plaattektoniek zo hoog is
komen te liggen.

Bekijk de afbeelding. In de grafiek is met twee lijnen aangegeven waar op aarde de relatieve verweringssnelheid voor chemische en fysische verwering het grootst is. Welke lijn geeft de fysische of mechanische verwering weer?

1. de vetgedrukte lijn
2. de gestippelde lijn

Bekijk de afbeelding. In de grafiek is met twee lijnen aangegeven waar op aarde de relatieve verweringssnelheid voor chemische en fysische verwering het grootst is. Welk klimaatgebied ligt op ongeveer 0° breedte en welk gebied ligt in de buurt van de 30° breedte?

1. op 0 graden tropische klimaten op 30 graden aride klimaten
2. op 0 graden aride klimaten op 30 graden tropische klimaten
3. op 0 graden tropische klimaten op 30 graden subtropische klimaten
4. op 0 graden tropische klimaten op 30 graden gematigde klimaten

2 beweringen:
1. Biologische verwering kan zowel mechanisch als chemisch zijn
2. In woestijngebieden overheerst de mechanische verwering

1. Beide beweringen zijn juist
2. Beide beweringen zijn onjuist
3. Bewering 1 is juist, 2 onjuist
4. Bewering 1 is onjuist, 2 is juist

Bekijk de afbeelding. Geef aan:
• welk deel van de rivier je op deze foto ziet.
• welke twee sedimenten je hier zeker zult aantreffen.
• wat de verklaring voor je keuze is.

Bekijk de exogene processen. Welke vier spelen een rol bij de afbraak van een gebergte? Zet deze in de juiste volgorde.
A aardverschuivingen
B convergentie
C erosie
D meanderen
E riviertransport
F verwering

1. C, A, F, E
2. F, A, C, E
3. A, F, D, E
4. F, A, D, E

Het sediment in de overstromingsvlakte van een rivier is keurig naar korrelgrootte geselecteerd. Dat geldt niet voor de morene aan het eind van een gletsjer. Leg uit hoe dat verschil komt.

Erosie

Erosie

Erosie

Sedimentatie

Sedimentatie

Sedimentatie

Vooral chemische verwering, ook biologisch-fysische verwering.

Vooral mechanische verwering.

Zowel chemische verwering, als mechanische verwering.

Mechanische verwering (vorstwerking).

Polaire gebieden

Gematigde gebieden

Aride gebieden

Tropische gebieden

Op welke plek is het het warmst?

1. Bij A
2. Bij B
3. Bij C

Beschrijf de wet van Buys Ballot.

Sleep de hoge- en lage luchtdruk naar de juiste plek op de weerkaart

Hoge luchtdruk

Lage luchtdruk

Tussen 0 en 30 graden NB
waait volgens deze
afbeelding een

1. ZO-passaat
2. NO-passaat
3. ZW-wind
4. NW-wind

Deze afbeelding is van toepassing op de maanden .......

1. maart en november
2. december
3. maart en september
4. juni

Plaats de juiste omschrijving bij de juiste locatie

Evenaar

30 graden noorder- & zuiderbreedte

Lage luchtdruk

Hoge luchtdruk

Neerslag

Zonnig

Bewolkt

Droog

Woestijnklimaat

Tropisch regenwoudklimaat

Landklimaat

Gematigd zeeklimaat

Sleep de namen van de klimaten naar de juiste klimaatgrafieken:

Poolklimaat

Landklimaat

Gematigd zeeklimaat

Woestijnklimaat

Tropisch klimaat

explosief

effusief

schildvulkaan

stratovulkaan

spleeteruptie

caldeira

divergentie

taai magma

subductie

vloeibaar magma

De Hawaii-keten is gevormd door?

1. Subductie
2. Convergentie
3. Transform breuk
4. Een hotspot

IJsland ligt...

1. op de grens van twee platen
2. boven een hotspot
3. op de top van een mid-oceanische rug
4. op zowel een plaatgrens, een hotspot als de mid-oceanische rug

Maak de juiste combinaties

Endogeen proces

Exogeen proces

Gebergteafbraak

Sedimentatie

Subductie

Aardbevingen

Erosie

Vulkanisme

Aardverschuivingen

Boven zee stijgt                              lucht op. 

Als de lucht omhoog gaat langs de berg dan wordt deze   

Boven aan de berg valt dan                       neerslag. 

Aan de andere kant van de berg wordt de lucht                                 & 

Hier valt                            neerslag. Dit is de 

Warme

Droger

Warmer

Kouder

Loefzijde

Lijzijde

Veel

Geen

Sediments

gesteente

Stollings

gesteente

Metamorf gesteente

Samenpersen

Hoge druk/temperatuur

Stollen

Wegzakken

Omvormen

Afkoelen

Fossielen

Begrippen die horen bij rek in de aardkorst

Begrippen die NIET horen bij rek in de aardkorst

Horst

Alpen

Oost-Afrika

Himalaya

Slenk

Subductiezone

Breuken

Plooiing

Divergeren

Convergeren

Bekijk de doorsnede van de rivier. Welke omschrijving hoort waar?

Veel erosie

Beetje erosie

Sedimentatie grote stukken

Sedimentatie kleine stukken

Chemische Verwering

Mechanische Verwering

Erosie

Verwering

Het verschil tussen savanne, tropisch regenwoud en steppeklimaat

savanne

tropisch regenwoud

steppe

gras, geen bomen

meer open landschap

dicht begroeid, etages

droge tijd (s of w) door verschuiven ITCZ

geen droge tijd (f),
vrijwel altijd neerslag

droogteklimaat
300-500 mm p. jr.

A-klimaat

B-klimaat

C-klimaat

D-klimaat

E-klimaat

droog klimaat

land klimaat

gematigd klimaat

tropisch klimaat

pool klimaat