1.1 les 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Les 2

1. Waardoor nam de productie toe?

2. Hoe verliep de industrialisatie in Nederland?

3. Hoe veranderde de verhouding tussen werkgever en werknemer.

Planning

- opening

- uitleg 1.1

- opdrachten maken

- leerdoelen checken

***********

De tijd vóór de Industriële Revolutie

Huisnijverheid: In je eigen huis producten maken zoals textiel.

Textiel: Stukken/lappen stof waar uiteindelijk kleding van wordt gemaakt.

Veel kleine bedrijfjes die het hele 

jaar door werken.

Een spinnenwiel

Textiel

Een familie die katoen spint

Eind 18e eeuw

Heel de familie werkte mee.

De tijd vóór de industriële revolutie

Van dat katoen wordt een draad gemaakt door middel van een spinnenwiel (denk aan Doornroosje)

Als je die draad  hebt, kan je veel draden naast elkaar spannen en die weven. Met behulp van een weefgetouw. Als je al die draden aan elkaar hebt vastgemaakt heb je textiel (een stof) daar kun je dan weer lakens en kleding van maken. 

Bij veel boeren families deden de vrouwen dit thuis. Dit zorgde voor veel kleine bedrijfjes. De textiel werd vervolgens weer verkocht aan een kleermaker/arbeider die de textiel deed kleuren. 

Oude Energiebronnen

wind, water en spierkracht

 Nieuwe energiebron

Stoommachine( hout/steenkool)

(James Watt 1776)

Uitvinding stoommachine

Thomas Newcomen uit 1712

Moderne stoommachine

James Watt 1776

Nieuwe energiebronnen

Stoommachine

Bij een stoommachine zorgt de stoomkracht ervoor dat de apparaten bewegen

Nieuwe energiebron: Steenkool en hout. 

De moderne stoommachine werd in Groot-Brittannië uitgevonden door James Watt

Gevolgen  stoommachine

• Bouw van fabrieken, door ondernemers. 
• Veel productie in korte tijd.
• Goedkoop produceren, lage lonen
• Huisnijverheid stopt; kunnen niet concurreren met de fabrieken.
• Vervoer ging sneller!
• De grote verandering van de manier van produceren heet de industriële revolutie

Een typische fabriek tijdens de Industriële Revolutie (Engeland)

Hoge schoorstenen

Vervuiling (steenkolen)

Stoom

Grote hallen

Welk gevoel geeft de foto je?

Blij

Onrustig

Negatief

Druk

Vies

Nieuwsgierig

Ook industrie in Nederland? 

De industrie in de Republiek liep in de 18e eeuw achter op andere landen. 

Engeland vanaf 1776 ongeveer. 

• het geld voor steenkool en ijzer of andere investeringen was op 
• ondernemers waren nog best tevreden met molens  
• er waren nauwelijks fabrieken 
• er was geen goede infrastructuur

Opdrachten

Maken opdrachten:

4,5,6, 7, 8 en 9

Klaar? laat je opdrachten zien en ga naar Quizlet:

https://quizlet.com/nl/827367461/plein-m-kgt-2-flash-cards/?i=5di74r&x=1jqt

Of lees en schrijf de begrippen van 1.1 en 1.2 over.

Ook industrie in Nederland?

Rond 1850 probeerde Koning Willem 1 de Nederlandse handel en industrie te ontwikkelen: 

• Ideeën opgedaan in de periode dat hij in Groot-Brittannië woonde.
• Zorgde voor de juiste infrastructuur door het aanleg van spoorlijnen, kanalen en bruggen zodat grondstoffen en producten beter vervoerd konden worden.

Op de werkvloer

Er kwamen steeds meer fabrieken, waardoor er sprake was van industrialisatie. 

Ondernemers werden werkgevers en namen mensen in dienst. De mensen die voor de werkgever werkt, noem je: werknemers. 

De werkgevers wilde het liefst weinig loon betalen aan de werknemers, want ze wilde veel winst maken. Hierdoor waren de werkomstandigheden niet goed.

Op de werkvloer

Er werkte heel veel mensen in een fabriek. De werkgever kende hierdoor niet iedereen. Dit zorgde voor een onpersoonlijke relatie. 

De manier van produceren veranderde ook. Hierdoor ontstond er een revolutie. Handarbeid werd vervangen door machines. Dit noemen we de industriële revolutie. 

Maar niet alles veranderde, want veel mensen bleven arm. Dit noem je continuïteit. 

Opdrachten

Maken opdrachten:

4,5,6, 7, 8, 9, 10 en 11 

Klaar? laat je opdrachten zien en ga naar Quizlet:

https://quizlet.com/join/yNVGNWpnK

Afronding

Schrijf het antwoord op de volgende 3 vragen in je schrift.

1. Waardoor nam de productie toe?

2. Hoe verliep de industrialisatie in Nederland?

3. Hoe veranderde de verhouding tussen werkgever en werknemer.