1.2 - Onvrede in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.1 Problemen in de kerk

paragraaf 1.1 afronden

Wat bedoelen we met Reformatie?

Leg uit wat Luther de belangrijkste dingen vond binnen het christendom

Rooms-Katholiek

Protestants

Sober

Weinig/geen versieringen

Beelden van heiligen 

Priester

Dominee

Vergeving van zonden via priester

Directe band met God 

Geestelijken mogen trouwen

Geestelijken moeten celibaat leven

Paus

Bijbel in volkstaal

Bijbel in Latijn

Meerdere stromingen

Katholieke kerk

Protestantse kerk

Contrareformatie

Hervormingen door katholieke kerk zelf. 

- leerboeken voor 'gewone' gelovigen

- priesters naar scholen

- strenge regels priesters

- aflaathandel afgeschaft

- hervorming kloosterleven

1.2 - Onvrede in de Nederlanden

Huiswerkcontrole

Je leest in stilte paragraaf 1.2 door. 

Als je nakijkmateriaal hebt, ga je nakijken.

Karel V (1500-1558)

Karel V (1500-1558)

Zeventien gewesten

Elk gewest had eigen:

- wetten

- belastingen

- bestuurders

- munten

- meeteenheden

1. Graafschap Artesië

2. Graafschap Vlaanderen

3. Kasselrijen Rijsel, Dowaai en Orchies

4. Heerlijkheid Mechelen

5. Graafschap Namen

6. Graafschap Henegouwen

7. Graafschap Zeeland

8. Graafschap Holland

9. Hertogdom Brabant en Markgraafschap

    Antwerpen

10. Hertogdom Limburg en de Landen van Overmaas

11. Hertogdom Luxemburg

12. Heerlijkheid Friesland

13. Doornik en het Doornikse

14. Heerlijkheid Utrecht

15. Heerlijkheid Overijssel, incl. Drenthe, Lingen, Wedde en Westwoldingerland

16. Heerlijkheid Groningen

17. Hertogdom Gelre en Graafschap Zutphen

Centralisatie

Dezelfde regels

Vaste belastingen

Eigen ambtenaren

Nederlandse adel niet mee eens -> minder macht.

1555: Filips II

Versterken centraal bestuur

1.2 - Onvrede in de Nederlanden

Huiswerkcontrole

Je leest in stilte paragraaf 1.2 door. 

Als je nakijkmateriaal hebt, ga je nakijken.

Verzet

- Nederlandse edelen tegen centraal bestuur

Verzet

- Nederlandse edelen tegen centraal bestuur

- Veel Nederlanders tegen vaste belastingen

Verzet

- Nederlandse edelen tegen centraal bestuur

- Veel Nederlanders tegen vaste belastingen

- Veel mensen wilden calvinist zijn

1566: aanbieden smeekschrift

Hagenpreken

1566: Beeldenstorm

De hertog van Alva

Fernando Álvarez de Toledo

Leerdoelen

Je kunt uitleggen wat rond 1520 de bestuurlijke situatie in de Nederlanden was en wat Karel V daaraan wilde veranderen.

Je kunt drie redenen noemen waarom bewoners van de Nederlanden zich tegen de Spaanse koning begonnen te verzetten.

Je kunt uitleggen waarom de Beeldenstorm uitbrak en wat daarvan het gevolg was.

Drie redenen bewoners Nederlanden verzet tegen Spaanse koning.

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen wat rond 1520 de bestuurlijke situatie in de Nederlanden was en wat Karel V daaraan wilde veranderen.

- Je kunt drie redenen noemen waarom bewoners van de Nederlanden zich tegen de Spaanse koning begonnen te verzetten.

- Je kunt uitleggen waarom de Beeldenstorm uitbrak en wat daarvan het gevolg was.

5. Gebruik bron 2 (pagina 26). Verplaats je in de burgers van Utrecht. Bedenk of zij blij waren met kasteel Vredenburg.
Leg je antwoord uit en gebruik daarbij het begrip 'centraal bestuur'.

Vraag 5

De burgers van Utrecht waren waarschijnlijk niet zo blij met kasteel Vredenburg. Karel V bouwde dit kasteel om ervoor te zorgen dat zij hem zouden gehoorzamen. Dit past bij Karels poging om in de Nederlanden een centraal bestuur in te voeren. Maar voor de Utrechtse burgers betekende dat dat zij niet meer vrij waren om hun eigen beslissingen te nemen. Dat vonden ze

waarschijnlijk niet leuk

8. Gebruik bron 5.
a. Welke kritiek heeft
Willem van Oranje op Filips II?

Vraag 8a

Welke kritiek heeft Willem van Oranje op Filips II?

Willem van Oranje vindt dat Filips II protestanten te streng vervolgt. Hij vindt dat de koning de mensen vrij moet laten in hun geloof.

8b. Welke uitspraak over Willem van Oranje klopt?

1. Hij heeft - van protestanten
2. Hij protesteerde - protestants was.
3. Hij vroeg - te laten
4. Hij was - te zeggen

11. Gebruik bron 4 (pagina 28).
Noem de plaats en het jaar waarin de Beeldenstorm begon.

Vraag 11a

De Beeldenstorm begon in 1566 in Steenvoorde.

Noem de windrichting waarin de Beeldenstorm zich vooral verplaatste.

11. In welke stad was de Beeldenstorm heel belangrijk, omdat hij zich vandaaruit in heel veel richtingen verspreidde?

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen wat rond 1520 de bestuurlijke situatie in de Nederlanden was en wat Karel V daaraan wilde veranderen.

- Je kunt drie redenen noemen waarom bewoners van de Nederlanden zich tegen de Spaanse koning begonnen te verzetten.

- Je kunt uitleggen waarom de Beeldenstorm uitbrak en wat daarvan het gevolg was.