Samenvatting 5.3 en 5.4 (in de les)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Wat leer ik deze les?

1. Je kan vertellen wat het welzijnsdilemma is en tussen welke waarden gekozen wordt binnen het welzijnsdilemma.
   
2. Je weet welke positie links en rechts inneemt binnen het welzijnsdilemma.
   
3. Je kan landen vergelijken in hoe ze met het welzijnsdilemma omgaan.

Ik leer...

Sociale ongelijkheid

https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2020/eens-een-dubbeltje-altijd-een-dubbeltje~v393725/

Welzijnsdilemma

Een dilemma voor actoren hoeveel verschil er in welvaart mag zijn tussen mensen.

Bestaanszekerheid

Overheid zorgt voor  evenveel bezit, macht en aanzien.

Eigen verantwoordelijkheid

Mensen zorgen voor eigen welzijn.

"Brinkman vraagt zich af of een vrouw die na een avondje stappen ongewenst zwanger raakt, wel recht heeft op een abortus betaald door de zorgverzekering."

Welke waarde heeft Brinkman?

1. Bestaanszekerheid
2. Eigen verantwoordelijkheid

Planeconomie

Een systeem waarbij de overheid de economie beheert en daar allemaal plannen voor maakt.

= extreem links

Nachtwakersstaat

Een systeem waarbij de overheid alleen voor het leger en de politie zorgt. Voor de rest zijn de mensen zelf verantwoordelijk.

= extreem rechts

Extreem-links

Links

Midden

Rechts

Extreem-rechts

Zet de begrippen op de juiste plaats op de links-rechts verdeling.

Bestaanszekerheid

Eigen verantwoordelijkheid

Nachtwakersstaat

Planeconomie

* dit vraagt opm duiding.

Planeconomie /nachtwakerstaat

Is dit de uitspraak van een linkse of rechtse partij? Leg uit waarom.

Is dit de uitspraak van een linkse of rechtse partij? Leg uit waarom.

Antwoord: een rechtse partij omdat er wordt gefocust op de eigen verantwoordelijkheid van mensen

Wat leer ik deze les?

1. Je kan in je eigen woorden vertellen hoe Nederland omgaat met het welzijnsdilemma.
2. Je kan uitleggen waarom Nederland een verzorgingsstaat is en wat sociale grondrechten te maken hebben met de verzorgingsstaat.
3. Met behulp van het begrip participatiesamenleving kan je uitleggen dat Nederland door de jaren heen anders omgaat met die verzorgingsstaat.

Ik leer...

Verzorgingsstaat

Een samenleving waarin de overheid zorgt dat alle mensen in hun basisbehoeften kunnen voorzien.

Participatiesamenleving

Een samenleving waarin burgers meer verantwoordelijkheid nemen voor elkaars welzijn.

Dit stukje uit de troonrede laat zien hoe Nederland is veranderd van een verzorgingsstaat in een participatiesamenleving

* naar 12

Voor welke samenleving is deze politieke partij?

Voor welke samenleving is deze politieke partij?

1. Verzorgingsstaat
2. Participatiesamenleving

Dit is het standpunt van de PvdA

Voor welke samenleving is deze politieke partij?

Voor welke samenleving is deze politieke partij?

1. Verzorgingsstaat
2. Participatiesamenleving

Dit is het standpunt van de VVD

Sociale grondrechten

Rechten in de Grondwet die aangeven dat de overheid voor je zorgt.

• Grondwet artikel 19 = zorg voor baan en veilig werk
• Grondwet artikel 20 = zorg voor armen
• Grondwet artikel 21 = zorg voor woonomgeving
• Grondwet artikel 22 = zorg voor gezondheid en huizen
• Grondwet artikel 23 = zorg voor onderwijs

Hier zullen nu 5 sociale rondrechten volgen

Aan de slag met 5.4!

Maak nu de volgende opdrachten af:

• Paragraaf 5.3 bladzijde 69 t/m 72
• paragraaf 5.5 bladzijde 77 t/m 79

De verzorgingsstaat...

Lees 'Van wieg tot graf'

Als de overheid zou moeten bezuinigen:

1. Welke twee regelingen zou je afschaffen en waarom?
2. Welke twee regelingen sowieso niet en waarom niet.
3. Welke sociale grondrechten herken je?

• Grondwet artikel 19 = zorg voor baan en veilig werk
• Grondwet artikel 20 = zorg voor armen
• Grondwet artikel 21 = zorg voor woonomgeving
• Grondwet artikel 22 = zorg voor gezondheid en huizen
• Grondwet artikel 23 = zorg voor onderwijs