Burgerschap Semester 5 - week 2 (2022/2023)

Burgerschap - 2022/23

Les 2

Lesprogramma 

1. 6.1: Wat staat er in de grondwet?
   
2. Werkvorm: landenspel
   

3. Reflecteer op een stelling

Lesdoelen

Aan het einde van deze les: 

Ken je de betekenis van artikel 1 van de Grondwet

Kan je enkele belangrijke vrijheidsrechten en sociale grondrechten noemen.

Heb je inzicht in het belang van de Grondwet voor het functioneren van de rechtsstaat.

Nederland is een rechtsstaat

Wat houdt dat in?

Iedere individuele burger wordt beschermd door de wet

Koning/Keizer/Machtige personen moeten zich aan dezelfde wetten houden als burgers

Grondwet is de basis van de rechtstaat

Artikel 1 van de grondwet: Discriminatie is verboden

Welke vorm van discriminatie is verboden?

Alle vormen

• Godsdienst
• Levensovertuiging
• Politieke gezindheid
• Ras
• Geslacht

Artikel 1 van de Grondwet:

'Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld.

Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.'

23 grondrechten

Vrijheidsrechten:

1. Gelijke behandeling

7. Vrijheid van meningsuiting

9. Vrijheid van betoging

10. Recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer

11. Recht op onaantastbaarheid van het lichaam

Botsingen in de grondwet

Een christelijke school weigert een homoseksuele docent omdat zijn seksuele voorkeur niet bij hun geloof past. 

(artikel 6 botst met artikel 1)

Iemands foto wordt online of in de krant gezet terwijl die persoon graag onbekend wil blijven. 

(artikel 7 botst met artikel 10)

artikel 6

vrijheid van godsdienst of levensovertuiging

artikel 1

gelijke behandeling

artikel 7

vrijheid van meningsuiting

artikel 10

recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer

Sociale grondrechten

In de Grondwet staan niet alleen vrijheidsrechten maar ook sociale grondrechten.

werkgelegenheid = iedereen kans op werk heeft en kan werken

bestaanszekerheid = mensen voldoende middelen hebben om van te leven

een goed leefmilieu = de omgeving veilig en leefbaar is

gezondheid = mensen gezond zijn en toegang hebben tot de gezondheidszorg

woongelegenheid = mensen een woning hebben

onderwijs = mensen naar school kunnen voor goed onderwijs

artikel 6

vrijheid van godsdienst of levensovertuiging

artikel 1

gelijke behandeling

artikel 7

vrijheid van meningsuiting

artikel 10

recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer

De overheid moet haar best doen om deze sociale grondrechten in praktijk te brengen. 

Maar je kunt niet naar de rechter stappen als je vindt dat de overheid niet goed voor je zorgt. 

Dat kan bij de vrijheidsrechten wel.

artikel 6

vrijheid van godsdienst of levensovertuiging

artikel 1

gelijke behandeling

artikel 7

vrijheid van meningsuiting

artikel 10

recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer

Wat zijn grondrechten?

• grondrechten staan in de grondwet
  
• grondrechten beschermen burgers tegen de macht van de overheid
  
• er zijn vrijheidsrechten en sociale grondrechten
  
• grondrechten kunnen botsen
  

Landenspel 

Vorm groepjes van 2 of 3 studenten, jullie vormen samen de regeringen van verschillende landen. Welke beslissing zou de regering van een bepaald land nemen? En is dat land volgens jullie een rechtsstaat?

Vul het werkblad in wat jullie krijgen van je docent. Klaar met het eerste weekblad? Je krijgt dan nog een ander werkblad. 

Na 15 minuten klassikaal bespreken

Nabespreking landenspel 

 Hoe lijkt het je om te leven in een land dat geen rechtsstaat is? Waarom?

Reflecteer op onderstaande stelling:

 "Ik heb inzicht in de werking van de parlementaire democratische rechtsstaat."

Noteer je reflectie en bewaar dit goed! 

Lesdoelen behaald? 

Wat is de betekenis van artikel 1 van de Grondwet?

Kan je nu enkele belangrijke vrijheidsrechten en sociale grondrechten noemen?

Heb je nu inzicht in het belang van de Grondwet voor het functioneren van de rechtsstaat?

Wat is een rechtsstaat?

1. Een staat waarin de overheid de absolute macht heeft
2. Een staat waarin de burgers zich aan wetten moeten houden
3. Een staat waarin de burgers en de overheid zich aan de wetten moeten houden
4. Een staat waarin de koning de absolute macht heeft

In Artikel 1 van de grondwet staat dat [...]

1. Je recht hebt op vrijheid van meningsuiting
2. Discriminatie verboden is
3. Het geven van onderwijs vrij is
4. De wet regelt wie Nederlander is

Wat is GEEN voorbeeld van een sociale grondrechten?

1. Huisvesting
2. Vrijheid
3. Sociale zekerheid
4. Gezondheidszorg

Wat is een vrijheidsrecht?

1. Homohuwelijk
2. Staatstelevisie
3. Vrijheid van meningsuiting
4. Recht op godsdienst

Zelfstandig werken 

Opdracht 5: kritisch denken - welke omgangsvormen gelden online? 

Werk de opdracht zelfstandig uit, volgende week gaan we hiermee verder.