Creatief schrijven & spelling: laatste les voor toets

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Creatief schrijven & Spelling

Laatste les

Nederlands Periode 1 - leerjaar 1 2022-2023

Hoe starten we vandaag?

• Tien minuten lezen of zelfstandig de stof doornemen

of

• Gelijk beginnen met het klassikaal herhalen van de spellingsregels en de kenmerken van sprookjes

Vorige lessen...

... heb je de volgende spellingsregels geleerd:

• Meervoudsvormen
• Samengestelde woorden
• Verkleinwoorden
• Bezitsvormen

Vorige lessen...

... heb je ook meer geleerd over sprookjes:

• opbouw van een sprookje (begin, midden, eind)
  
• kenmerken van hoofdpersonen in sprookjes
  
• kenmerken van plaatsen waar sprookjes zich afspelen
  
• woord- en taalgebruik in sprookjes
  
• sfeer in sprookjes

Aan het eind van deze les...

... ben je helemaal klaar voor de toets!

Wie weet nog...

... hoe het zat met meervoudsvormen?

Meervoudsvormen

Woorden die eindigen op:

• -e krijgen -en en -s
• -s of -f krijgen -z of -v
• -ee of -ie krijgen -ën of -n met trema op de laatste -e
• een klinker krijgen een ‘s
  
• op onbeklemtoonde -el, -es, -et, -ik, of -it krijgen geen verdubbeling van de laatste medeklinker

Meervoudsvormen

• Woorden krijgen een klinkerverandering: stad-steden
  
• Woorden uit het Latijn: museum-musea/museums
  
• Woorden met alleen meervoud of enkelvoud: vee, zand, hersenen

Wie weet nog...

... hoe het zat met samengestelde woorden?

Samengestelde woorden

• Je schrijft alleen een tussen -n als het eerste woord (alleen) een  meervoud op -en heeft
• In alle andere gevallen schrijf je geen tussen -n

Wie weet nog...

... hoe het zat met verkleinwoorden?

Verkleinwoorden

Woorden die eindigen op:

• -ng krijgen -nkje of -etje
• een lange klinker krijgen klinkerverdubbeling
• -i krijgen een -e erbij
• -y met een medeklinker ervoor krijgen -'tje
• -u en klinken als een -oe krijgen -'tje

• Tot slot: cijfer- en letterwoorden krijgen -'tje

Wie weet nog...

... hoe het zat met bezitsvormen?

Bezitsvormen

De bezitsvorm van een zelfstandig naamwoord maak je door er een -s achter te plakken.

Uitzonderingen:

• Als het woord eindigt op een lange klinker of een -y dan krijg je 's
• Als het woord eindigt op een sisklank dan krijg je alleen een apostrof

Wie weet nog...

... hoe het zat met sprookjes?

In een sprookje gebruik je altijd levendige taal.

1. Waar
2. Niet waar

De hoofdpersoon maakt altijd een doelpunt.

1. Waar
2. Niet waar

De hoofdpersoon is altijd de enige persoon in een sprookje.

1. Waar
2. Niet waar

Elk sprookje heeft een wijze les. Hoe heet dat?

1. Clue
2. Plot
3. Moraal
4. Mop

Welk element hoort niet in de opbouw van een sprookje?

1. Slot
2. Inleiding
3. Middenstuk
4. Samenvatting

Een sprookje moet niet alleen creatief zijn, maar ook zonder spelfouten.

1. Oneens
2. Eens

Even opwarmen...

"Er is een prins en die heet Philip..."

Even opwarmen...

"Er was eens een prins. Hij heette Philip. Hij woonde in een land ver weg. Hij was aardig. Hij wilde graag trouwen..."

Even opwarmen...

"Om de trouwe bevolking van zijn koninkrijk te redden van een vuurspuwende draak, ging de dappere Philip naar de donkere grot van het gevaarlijke monster. Tijdens een woest gevecht raakte onze held ernstig gewond. Hij ging huilend naar huis en vond dat de mensen zichzelf maar moesten redden..."

Even opwarmen...

"Philip trouwde met zijn grote liefde tijdens een sprookjesachtige bruiloft die maar liefst drie dagen duurde. En ze leefden nog 75 jaar samen totdat Philip van ouderdom stierf..."

En nu...

... ben je helemaal klaar voor de toets!

Gebruik de laatste minuten... 

• Om nog even zelfstandig de stof door te nemen
• Om even lekker te lezen in je boek

Heel veel succes straks!