Derde les - Plannen

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Derde les - Plannen

Welkom bij deze derde bijeenkomst van de mini-cursus Leren Leren!

Module-inzicht: Je moet niks, maar als je iets wil dan moeten er dingen.

Lesinzicht: Het opstellen van duidelijke en kleine to-do's helpt je om deze in je planning te verwerken en uiteindelijk uit te voeren. 

Benodigdheden: 

- Pen + papier voor elke leerling

- Het werkblad 'overzicht' voor de docent

Relevante pagina's uit het Slim Jezelf Zijn-boek: p. 46

Extra informatie

Wanneer je een planning wilt maken zijn twee dingen belangrijk: 1. weten wat je wil of moet doen en 2. bepalen wat je gaat doen en in welke volgorde. In de vorige les hebben de leerlingen nagedacht over welke doelen ze willen behalen. In deze les gaan de leerlingen overzicht creëren van wat ze allemaal willen en moeten doen.

Extra informatie

De terugblik is er om te reflecteren op de uitvoering van het experiment. Leerlingen denken na over hoe het experiment is gegaan en wat ze ervan hebben geleerd. Hierbij is er geen goed of fout. Door consequent te reflecteren, wordt het voor leerlingen een gewoonte en ontstaat er een cultuur waarin het delen van je leeraanpak normaal is.

Op pagina 17 van het Slim Jezelf Zijn-boek staat een voorbeeld van vragen die je bij de terugblik kunt stellen. 

Hoe ging je experiment?

Goed

Redelijk

Slecht

Ik heb mijn experiment niet uitgevoerd.

Lesdoel

Na deze les:

- kun je overzicht creëren in je agenda

- heb je nagedacht over welke taken jij belangrijk vindt

- heb je geleerd hoe je kunt bepalen wat je als eerst moet doen

- heb je geoefend met doelen opdelen in kleinere stappen

Extra informatie

De check is er om de huidige aanpak van de leerlingen te ontdekken. Het kan een vraag, opdracht of test zijn en er zijn geen goede of foute antwoorden. Het is puur om te ontdekken welke strategieën of technieken de leerlingen nu gebruiken. 

Voor meer informatie over de check kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over de check in de quickstart guide.

Maak jij wel eens een planning?

Ja

Nee

Waarom wel/waarom niet?

Als je een planning maakt, waar lijkt hij dan het meeste op?

Een verfrommeld blaadje met losse taken

Een met chirurgische precisie ingevulde bullet-journal

Een digitale planning (Google Agenda of andere tool)

Een overvolle papieren agenda

Een moeder/vader/vriend/vriendin die me herinnert

Een kamer vol Post-it briefjes

Een met stift bekladde linkerhand

Een los A4'tje in je broekzak met een weekplanning erop

Een zorgvuldig uit je hoofd geleerde lijst met afspraken

Extra informatie

Tijdens het ervaren krijgen leerlingen wetenschappelijke theorie en slimme leertips uitgelegd waar ze volgens mee aan de slag gaan. Het doel is dat ze ontdekken hoe de aangeboden kennis, technieken en/of strategieën voor hen werken. Hierin is het belangrijk dat de leerlingen zelf gaan ervaren. Alleen dan kunnen ze zelf kiezen of en wat ze willen met de opgedane ervaring. Voor meer informatie over het ervaren kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over het ervaren in de quickstart guide.

Een planning maken

Het maken van een planning geeft je overzicht en helpt je om je tijd te besteden aan dingen die jij belangrijk vindt.

Door de volgende stappen te volgen kan je het slim aanpakken!  

• Lees de slide voor.

Extra informatie

In de voorgaande lessen hebben de leerlingen door middel van het stellen van weekdoelen, het maken van een to-do-lijst en eventueel het maken van een prioriteitenplanning inzicht gekregen in wat zij willen en moeten doen. In deze les gaan we aan de slag met de vraag "Wanneer ga ik dit doen?". Hierbij helpt het om een weekplanning te maken.

Slim plannen

Hoe krijg je overzicht over wat je moet doen? Je gaat ontdekken hoe plannen voor jou het beste werkt. Slim plannen bestaat uit drie stappen: 1. bedenk wat je wilt, 2. denk na over wat het belangrijkst is, en 3. plan je taken in.

Stap 1. Bedenk wat je wil

Bijna alles wat je doet doe je omdat je er iets mee wilt en er een achterliggend doel voor is. Wanneer je doelen wat kleiner maakt kunnen ze je helpen ontdekken of jij je tijd besteedt aan wat je belangrijk vindt.

Weekdoelen

Stel jezelf de vraag 'wat is mijn weekdoel'? voor jezelf (bijv. hobby's, sporten, goed slapen etc.), je school (huiswerk maken, op tijd komen, goed opletten), en voor jouw omgeving (bijv. afspreken met vrienden). 

Wat zijn jouw weekdoelen?

Overzicht krijgen

De eerste stap bij het krijgen van overzicht is weten wat je allemaal wilt en moet doen. Het maken van een to-do-lijst kan je hierbij helpen.

Een to-do-lijst is een lijstje met taken die je wilt en moet doen.

• Lees de slide voor.

Extra informatie:

Door de taken op te schrijven in een to-do-lijst hoef je het niet in je hoofd te houden en zorg je voor overzicht. Zo kun je je tijd slim gebruiken en hoef je ook niet bang te zijn dat je iets vergeet.

To do lijst maken

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen een to-do lijst maken op pagina 40 van het slim jezelf zijn boek of op werkblad 1.
• Start de timer.

To do lijst maken

Maak een to do lijst van alles wat je 
deze of komende week moet doen.

Je hebt hiervoor 4 minuten.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen een to-do lijst maken op pagina 46 van het slim jezelf zijn boek of op werkblad 1.
• Start de timer.

To Do-lijst

Door een to-do lijst te maken,
creëer je overzicht van alle dingen
die je moet doen. Ook alle kleine taken.

• Zorg ervoor dat alle leerlingen een werkblad hebben.
• Lees de slide voor. 

Maak het duidelijk

De kans dat je de taken op je to-do lijst afrondt is het grootst wanneer je de taken zo duidelijk mogelijk opschrijft.

• Lees de slide voor.

Extra informatie:

Uit onderzoek van Roy Baumeister (psycholoog) blijkt dat 63% van de mensen die deelnamen aan zijn onderzoek onafgeronde taken houdt op de to-do lijst. De taken die juist wel afgerond werden waren makkelijke en concrete taken.

Wil jij je to-do-lijst liever op je telefoon? 

Ook dat kan!

Probeer de app 'Todoist' eens uit. 

       Online to-do-lijst

• Lees de slide voor.
• Geef eventueel nog wat tijd om dit uit te proberen. Een andere app gebruiken mag ook.

Stap 2. Prioriteiten stellen

Hoe bepaal je welke taak je eerst doet en welke taak er later kan? Hiervoor moet je prioriteiten stellen. Een slimme manier om dit te doen is door te werken met een prioriteitenplanning.

• Lees de slide voor.

Jouw stappen

1. Pak je 'to do' lijst erbij en vul de prioriteitenplanning in.
2. Je gaat de taken van je to do lijst sorteren in de vier vlakken. 

• Lees de slide voor. 

Prioriteitenplanning

1 . Belangrijk én dringend	2. Belangrijk, maar niet dringend
3. Niet belangrijk, wel dringend	4. Niet belangrijk én niet dringend

• Lees nog een keer de vier velden van de prioriteitenplanning voor.
• Vraag aan de leerlingen om per kwadrant een voorbeeld te geven.
• Benadruk dat iedereen andere prioriteiten stelt, dus dat iedereen iets anders belangrijk/dringend kan vinden.

Extra informatie:

De prioriteitenplanning is ontwikkeld door Dwight Eisenhower (voormalige president van de VS). Op basis van hoe urgent en belangrijk een taak was, deelde hij zijn taken in over de vier kwadranten. Zo kon hij bepalen hoe hij zijn tijd effectief kon besteden.

Hieronder volgt per kwadrant een voorbeeld:

• Kwadrant 1: Leren voor een toets die je morgen hebt
• Kwadrant 2: Sporten
• Kwadrant 3: Een appje beantwoorden
• Kwadrant 4: Door je Instagram scrollen

1. Belangrijk & nu?

Welke to-do's vind jij belangrijk en wil je nu doen? Zet deze in kwadrant 1.

2. Belangrijk, maar kan later?

Is de taak belangrijk, maar niet dringend? Zet hem in kwadrant 2. Voorbeelden: je kamer opruimen, vakantie boeken, sporten. 

3. Nu, maar niet belangrijk?

Is de taak dringend, maar niet belangrijk? Zet hem in kwadrant 3. Voorbeeld: een appje beantwoorden.

4. Kan later en niet belangrijk

Wat overblijft zijn to-do's die niet erg

zijn om deze week niet te doen, want

je vindt ze niet belangrijk of dringend.

Plan de to-do's in wanneer jij denkt dat 

je zin hebt om deze to-do's te doen.

Stap 3: Plan je taken in

Tijd om je planning af te maken op basis van je prioriteitenplanning. Gebruik je agenda of het werkblad. Begin met je vaste afspraken, 

en werk vervolgens van kwadrant 1 naar 4. 

Kies bewust!

• Laat de studenten nu hun eigen planning maken. Als ze al een agenda hebben die ze gebruiken, kunnen ze hier ook hun planning in maken.
• Indien de studenten nog geen agenda hebben, gebruiken zij de weekplanning op het werkblad 'Toetsweek'.

Extra informatie

Zorg dat studenten eerst vaste afspraken inplannen, en vervolgens de taken uit kwadrant 1. Daarna is het zaak om ruimte te maken voor taken uit kwadrant 2, te kijken of ze taken uit kwadrant 3 kunnen uitbesteden, en bewust kiezen of ze taken uit kwadrant 4 wel of niet willen doen.

Wat heb je nodig?

1. Je prioriteitenplanning en/of je
to-do lijstje.

2. Een agenda die voor jou goed
werkt.

Let op: Er wordt hier verwezen naar de les prioriteiten stellen. Mochten ze deze niet gevolgd hebben kan dit weggelaten worden.

Planning maken

Wanneer je alles wat je moet doen in kaart hebt gebracht en hebt bepaald wat er belangrijk en dringend is, kun je een planning maken. 

Een planning maakt het duidelijk wanneer 

je wat moet doen. 

• Lees de slide voor.

Extra informatie

In de voorgaande lessen hebben de leerlingen door middel van het maken van een to-do-lijst en het maken van een prioriteitenplanning inzicht gekregen in wat zij willen en moeten doen om het festival te organiseren. In deze les gaan we aan de slag met de vraag "Wanneer ga ik dit doen?". 

Jouw weekplanning

1. Plan eerst alle afspraken in die al vast staan.

2. Pak je prioriteitenplanning erbij. Welke dingen        uit vak 1 moeten deze week gebeuren? 

3. Kijk of je ruimte hebt voor taken uit vak 2.

4. Plan nu dingen van vak 3 en 4.

-> Plan ook de leuke dingen in!!

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen de overige vragen beantwoorden op hun eigen werkblad. De leerlingen kunnen hierbij met elkaar overleggen.

Ruimte maken

Als je een weekplanning gaat maken is het belangrijk om te bedenken dat er vaak dingen gebeuren die je niet had verwacht, wat je planning in de war kan gooien. Tip: vul je planning niet maximaal en plan zelfs vrije ruimte in. 

Extra informatie

Mijn experiment is de laatste stap van het proces. Bij de check is de huidige aanpak duidelijk geworden. Bij het ervaren zijn ze aan de slag gegaan met een andere manier van leren. Nu is het tijd voor de leerlingen om te bedenken wat ze hiervan mee willen nemen om uit te proberen, verder mee te oefenen of een nieuwe, waardevolle gewoonte van te maken. Het helpt om dit plannetje zo concreet mogelijk te maken, dat zorgt ervoor dat het makkelijker wordt om het experiment ook daadwerkelijk uit te voeren. De invulpagina in het slim jezelf zijn boek aan het eind van elke module (bijv pagina 23 voor de module hersenen) geeft hiervoor handvatten. Voor meer informatie over mijn experiment kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over mijn experiment in de quickstart guide.

Voorbeelden van een experiment

• Ik ga morgen alle taken uit mijn to-do lijst zo duidelijk en klein mogelijk maken en schrijf deze op.
• Ik kies de 2 belangrijkste taken uit mijn to-do lijst en zet in mijn agenda op welk moment van de week ik deze ga uitvoeren.
• Ik download de app 'todoist', zet mijn to-do lijst hierin en ga de komende week uitproberen om mijn to-do lijst in de app bij te houden.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen één van de experimenten kiezen die zij komende week gaan uitproberen.
• Als de leerlingen zelf een goed idee hebben voor een experiment, kunnen zij deze ook uitvoeren. Benoem hierbij dat het belangrijk is dat het experiment concreet is. 
• De leerlingen kunnen op de volgende slide hun experiment invullen. 

Voorbeelden van een experiment

• Ik ga vanmiddag de taken uit kwadrant 1 van mijn prioriteitenplanning uitvoeren.
  
• Ik ga deze week elke dag 30 minuten besteden aan taken uit kwadrant 2. 
• Elke keer als ik een nieuwe taak heb, schrijf ik op in welk kwadrant deze hoort. Dit doe ik tot aanstaande maandag. 

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen een van de experimenten kiezen die zij de komende week gaan uitproberen.
• Als de leerlingen zelf een goed idee hebben voor een experiment, kunnen zij dat ook kiezen. Daarbij is het wel belangrijk dat het concreet is.
• De leerlingen kunnen op de volgende slide hun experiment invullen. 

Wat wordt jouw experiment?