Begrijpend lezen

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Begrijpend lezen

Leerdoel

1. Je kunt leesstrategieën hanteren en een vervangende strategie
kiezen als de eerste niet werkt.

2. Je kent de verschillende leesstrategieën:
globaal, grondig, kritisch, studerend en zoekend lezen.

3. Je kunt de verschillende leesstrategieën op het juiste moment inzetten.

Leesstrategieën

Een tekst lezen kan op verschillende manieren, met verschillende strategieën.

Welke strategie kies jij?
Dat hangt af van het DOEL waarmee je leest.

Leesdoel 1

Oriënterend
Snel vaststellen of een tekst bruikbaar is.

Aanpak
Kijk naar titel, flaptekst, lead, 1e alinea, inhoudsopgave, tussenkoppen en de schrijver

Leesdoel 2

Globaal
Vinden van hoofdzaken

Aanpak
Lees eerste en laatste alinea
Eerste en laatste slotzinnen van alinea's

Leesdoel 3

Intensief
De tekst goed begrijpen

Aanpak
Tekst helemaal lezen. Betekenis opzoeken van moeilijke woorden. Signaalwoorden en verbanden opzoeken. Bepaal het onderwerp. Bepaal de hoofdgedachte van de tekst.

Leesdoel 4

Zoekend/scannend
Het vinden van bruikbare informatie

Aanpak
Let op opvallen lay-out
Is het cursief, vetgedrukt, onderstreept of is het een opsomming.

Leesdoel 5

Kritisch
Beoordelen of de informatie juist of betrouwbaar is

Aanpak
Klopt de informatie? Klopt de argumentatie? Hoe deskundig is de schrijver? Zijn de bronnen actueel (van nu) en zijn ze betrouwbaar?

Leesdoel 6

Studerend
De belangrijkste informatie onthouden

Aanpak
Lees de tekst oriënterend, globaal én intensief.
Maak een samenvatting van de tekst en lees deze een paar keer door.

Oefening 1 - Leesstrategieën

We maken oefening 1

https://www.cambiumned.nl/lezen-schrijven-en-spreken/lezen/

...

Ik hoop dat de link het doet!

www.cambiumned.nl

Schrijfdoel

De schrijver heeft ook een doel: wat hij wil bereiken met deze tekst. 
Om dat doel te bereiken, kiest hij een soort tekst waarmee hij dat doel het beste kan bereiken!

Schrijfdoel 1

Amuseren
Mensen vermaken met een tekst

Soort
Roman, stripverhaal, kort verhaal, gedicht, toneelstuk, mopje, lied, stukje cabaret

Schrijfdoel 2

Informeren
Mensen informeren met een stuk tekst

Soort
Handleiding, gebruiksaanwijzing, studieboek, nieuwsbericht, notulen van een vergadering, uitnodiging, geboortekaartje

Schrijfdoel 3

Opiniëren/Beschouwen
Onderwerp wordt op verschillende manieren bekeken. Welke meningen zijn er, zijn er oplossingen, wat zijn de voor- en nadelen van de oplossingen.

Soort
Beschouwing, recensie, discussiestuk

Schrijfdoel 4

Overtuigen/betogen
Duidelijk standpunt innemen over een bepaald onderwerp. Schrijver wil dat jij zijn standpunt gaat delen. 

Soort
Ingezonden brief, betoog, commentaar van de redactie, column, tekst voor een toespraak voor een verkiezing

Schrijfdoel 5

Activeren
Lezer iets laten doen

Soort
Advertentie, folder van de AH, uitnodiging voor een film, verkiezingsaffiche

Zakelijke teksten (non-fictie)

Zakelijke teksten gaan over gebeurtenissen die écht gebeurd zijn. Het gaat dus over een tekst waarin feiten staan, geen mening van de schrijver. Bijvoorbeeld studieboeken of nieuwsberichten in de krant die gaan over de oorlog in Palestina/Israël.

Zelf bedachte teksten (fictie)

Fictie gaat over zaken die niet echt gebeurd zijn. 
De schrijver heeft ze bedacht. 
Personen en gebeurtenissen zijn niet echt.
Bijvoorbeeld: stripverhalen, gedichten, romans

Fake news

Nepnieuws lijkt over gebeurtenissen te gaan die werkelijk gebeuren, maar het bevat eigenlijk géén echte feiten.
Het lijkt net echt nieuws, maar het is nep! 

Hoe weet je wat fake nieuws is?

1. Wie is de afzender? Bestaat de persoon wel

2. Wat wil de schrijver bereiken? Waarom is het artikel geschreven en voor wie?

3. Welke techniek is er gebruikt? Spelen ze in op emotie? Is er gebruik gemaakt van drogredenen (verzinsels)
4. Is het wel waar? Gaat het om een onderzoek. Kijk kritisch naar onderzoeksmethoden

5. Onderzoek de bron! Kijk of de bron wel echt bestaat. Via google kan je dat vaak achterhalen. Kijk maar naar de fake-afvalpillen. Klinkklare onzin!

Oefening 1 - Schrijfdoel

We maken oefening 2

https://www.cambiumned.nl/lezen-schrijven-en-spreken/lezen/

...

Ik hoop dat de link het doet!

www.cambiumned.nl