V6 Th 1 Vertering BS 1 Voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

V6 Th 1 Vertering BS 1 Voedingsstoffen

Thema 1

Vertering

BINAS tabellen: 82C, 82E-G

Basisstof 1

Voedingsstoffen

BS1 Voedingsstoffen

Leerdoelen:

- je kunt de kenmerken en functies noemen van de 6 groepen voedingsstoffen en voedingsvezel.

Eiwitten

• Bestaat uit aminozuren
• Transaminering om zelf nieuwe aminozuren te maken
• Essentiele aminozuren moeten in voedsel voorkomen
• Bouwstoffen cytoplasma, membranen, cytoskelet
• Reguleren transport stoffen, overbrengen signalen

Eiwitten

• Dissimilatie aminozuren die niet worden gebruikt naar ureum
• Pyrodruivenzuur voor glycolyse, eiwit als brandstof

Koolhydraten

• Mono-, di-, en polysachariden
• Brandstof (1g koolhydraat = 17kJ)
• Opgeslagen als glycogeen in lever en spieren
• Overtollige koolhydraten opgeslagen onder huid en rond organen als vet
• Als bouwstof in DNA, RNA en in celmembranen

Koolhydraten

• Voedingsvezels worden niet verteerd
• Afkomstig uit celwanden 
• Bevorderen darmwerking en stoelgang
• Zorgen voor verzadigd gevoel

Vetten

• Glycerol en drie vetzuren
• Verzadigd en onverzadigd
• Verzadigd bevordert afzetting cholesterol (LDL), onverzadigd verminderen afzetting (HDL)

Vetten

• Essentiele vetzuren
• Brandstof (1g vet = 38kJ)
• Reserve-energiebron onder huid en rond organen
• Warmte-isolerend
• Bouwstoffen in membranen: fosfolipiden, cholesterol

Water

• Bouwstof, oplosmiddel, transportmiddel, regeling lichaamstemperatuur
• Bepaalt osmotische waarde

Mineralen

• Bouwstoffen
• Calcium - botten
• Spoorelementen in enzymen en hormonen (Jodium - thyroxine)
• Fluor - beenderen en gebit
• IJzer - hemoglobine

Vitaminen

• Co-enzym, heel weinig nodig
• Gebreksziekten
• Provitaminen : hier kan je lichaam vitamine uit make: beta-caroteen -> vitamine A (opgeslagen in lever)
• Vitamine B en C oplosbaar in water, lichaam kan dit niet opslaan
• Teveel vitaminen kunnen je ziek maken

Leerdoel bereikt?

Leerdoelen:

- je kunt de kenmerken en functies noemen van de 6 groepen voedingsstoffen en voedingsvezel

Lees BS1 door en maak:

R en T1 vragen: 2,4,6

T2 en I vragen: 3,5,7,8,9,10