4. Indië, een Nederlandse kolonie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

3. Op stoom

4. Indië, een Nederlandse kolonie.

Wat gaan we in deze les doen?

• Nederlands - Indië
• Imperialisme

Na de les kunnen jullie:

• Vertellen hoe Indië een kolonie  van Nederland werd.
• Vertellen waarom de Europese landen gebieden in Afrika en Azië gingen veroveren.
• Vertellen wat Nationalisme is.
• Vertellen wat Imperialisme is.

Nederlands - Indië

• Vanaf de 17e eeuw handelde de VOC al in Indië.
• Nederlanders verboden de Boeren in Indië om hun goederen te verkopen aan andere landen. Deden ze dat toch kregen ze straf.
• Na 1815 beschouwde Nederland Indië als bezit.

Nederlands - Indië 

• De Nederlanders gingen zich steeds meer met het bestuur van Indië bemoeien.
• Indië werd officieel een Nederlandse kolonie.
• Alle Indische eilanden kwamen, soms met geweld, onder Nederlands bestuur.
• Veel Nederlanders verhuisden naar Nederlands - Indië  om daar een beter bestaan op de bouwen.

Hoe werd Nederlands-Indie een kolonie van Nederland?

Imperialisme

•  Ook andere Europese landen gingen gebieden in Afrika en Azië veroveren.
• Europeanen waren trots op hun land, cultuur en volk.
• Dit noem je nationalisme: Heel erg trots zijn op je eigen volk en land, en andere volken minachten.

Leg uit wat nationalisme is.

Imperialisme

• Door het nationalisme wilden landen hun aanzien en macht vergroten.
• Ze wilden laten zien dat zij het grootste, beste en sterkste land waren.
• Een manier om dat te doen is door het veroveren van nieuwe gebieden: imperialisme

Imperialisme

• Grote gebieden van de wereld kwamen in handen van West - Europese handel.
• Voor imperialisten was het normaal dat zij over andere volken heersten. 

Leg uit wat imperialisme is.

Geld verdienen

•  Nederland wilde zijn kolonie winstgeven maken.
• De handel in specerijen moest groter worden.
• Koning Willem I bedacht daarvoor in 1830 het cultuurstelsel.

Geld verdienen

• Elke boer in Nederlands-Indië werd verplicht om op 1/ 5e deel van zijn grond producten te verbouwen voor de Nederlandse handel.
• Nederlandse ambtenaren controleerden of de boeren genoeg produceerden.

Geld verdienen

• De Nederlandsche Handelsmaatschappij bracht de handelswaar naar Europa en verkocht het daar met veel winst.
• Met het geld dat werd verdiend werden in Nederland spoorwegen aangelegd en bruggen gebouwd. 

Armoede en honger

• Door het cultuurstelsel hielden de boeren maar weinig land en werkkracht over om voedsel voor zichzelf te verzorgen.

Armoede en honger

• Eduard Douwes Dekker werkte in Nederlands-Indië als ambtenaar.
• Hij zag hoe de Indische bevolking werd onderdrukt.
• In 1860 schreef hij er een boek over: Max Havelaar. Hij gebruikte hierbij de schuilnaam Multatuli.

Einde aan het cultuurstelsel

• Tot 1870 mocht alleen de Nederlandsche Handelsmaatschappij met Indië handel voeren.
• Daarna mochten ook  andere handelaren er een bedrijf starten.
• De bedrijven werkten niet volgens de regels van het cultuurstelsel.

Einde aan het cultuurstelsel

• Veel boeren werden werknemers van bedrijven en kregen in loon uitbetaald.
• Na 1900 zag de Nederlandse regering dat ze Indië niet alleen mochten gebruiken om geld te verdienen.
• Ze legden in Indië wegen en irrigatiewerken aan.

Einde van het cultuurstelsel

•  Er kwamen ook scholen voor kinderen.
• Ze konden leren om beter voor zichzelf te zorgen en dan zou er misschien vanzelf een einde komen aan de armoede.
• Jongeren gingen vooral kritischer denken over het bestuur door Nederland.