‹Terug naar zoeken

Les 5, deel 2/3: Dark Sky Park Lauwersmeer

Les 5: Dark Sky Park Lauwersmeer
DEEL 2
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 7

Les van voorheen UGO - Gelijke Onderwijskansen

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les 5: Dark Sky Park Lauwersmeer
DEEL 2

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
 
           weet je meer over het nieuws;
           weet je meer over lichtvervuiling in Nederland en over Dark Sky Park 
           Lauwersmeer;

          kun je de tekst samenvatten met behulp van de vraagwoorden (wie, wat,
          waar, waarom, wanneer en hoe?);

          kun je de nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

het nieuws
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 
Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?
Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.
Het is niet te kort, maar ook niet te lang.
Je kunt er veel vragen over stellen.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Je kunt er je mening over geven.
Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.
Je kunt er verder over doordenken en praten.
Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

    
Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.
Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.
Trouw
NOS.nl
AD
NU.nl
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Op welke website heb jij een artikel gelezen?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 6 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Wat is de titel van jouw artikel?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.
Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.
In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
Samenvatten?
Denk aan:
  • Over wie (of wat) gaat het?
  • Wat is er aan de hand?
  • Waar was dat?
  • Wanneer was dat?
  • Waarom was dat?
  • Hoe is het gebeurd?
  • Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 8 - Open vraag

TIP:

PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 9 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de tekst



Dark Sky Park Lauwersmeer
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?
Lees de hele zin.
Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.
Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.
Ken je het woord in
een andere vorm wel?
Vraag het aan iemand.
Wie weet kent diegene het woord!
Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.
Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Eerst even scannen!
Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.
In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.
bron
Bron: https://www.np-lauwersmeer.nl/het-lauwersmeer/dark-sky-park/

Bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat ga je in deze tekst lezen over Dark Sky Park Lauwersmeer, denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de titel en de inleiding
Dark Sky Park Lauwersmeer
Nationaal Park Lauwersmeer is oktober 2016 door de International Dark Sky Association officieel uitgeroepen tot Dark Sky Park. Een Dark Sky Park is een gebied waar het donker is, waar de duisternis behouden blijft en waar bezoekers ’s nachts welkom zijn om die duisternis te beleven en de sterrenhemel te zien. De benoeming voor het Lauwersmeer is bijzonder, omdat Nederland één van de landen is met de meeste lichtvervuiling ter wereld.

het nieuws
de tekst
terugblikken
Klik hier voor de betekenis van deze woorden.
de duisternis
Betekenis: het donker
behouden
Betekenis: zorgen dat het blijft bestaan
Lauwersmeer?
Benieuwd waar Lauwersmeer en het Nationaal Park Lauwersmeer liggen? Kijk dan in een atlas of klik hier!

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waarom is het belangrijk dat de duisternis behouden blijft, denk je?
Tip: denk ook terug aan het introductiefilmpje!
Klik hier en luister mee!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de eerste en tweede alinea
De duisternis beleven
Nationaal Park Lauwersmeer is een, voor Nederlandse begrippen, donkere plek; er is weinig kunstlicht. Bij helder weer is bijvoorbeeld de Melkweg (zie figuur 1) hier goed te onderscheiden. Dat kan in principe op elke plek in het gebied, zolang er geen storend licht is van bijvoorbeeld straatlantaarns. In de zomermaanden wordt het wel veel later donker en blijft er een schijnsel in het noorden, waar de zon dan de hele dag niet onder gaat.

De toegangsvoorwaarden zijn in het Lauwersmeergebied het hele jaar door (m.u.v. militair oefenterrein ‘Marnewaard’) ’s nachts hetzelfde als overdag; vrij wandelen op wegen en paden.

de Melkweg
Betekenis: de brede strook van sterren die er samen vanaf de aarde uitzien als een witte band
het kunstlicht
Betekenis: het niet natuurlijke licht
onderscheiden
Betekenis: herkennen
figuur 1
het nieuws
de tekst
terugblikken
Klik hier en luister mee!
m.u.v.
Betekenis: (met uitzondering van) behalve

Slide 16 - Tekstslide

Bespreeksuggestie(s):
  • In deze alinea staat dat in 'het noorden' de zon de hele dag niet ondergaat in de zomer. Bespreek met de leerlingen welk noorden hier bedoeld wordt: het noorden van Nederland of een gebied veel noordelijker? En wat betekent dat dat het daar niet donker wordt?

Waarom is het Dark Sky Park Lauwersmeer ideaal
om sterren te bekijken?
het nieuws
de tekst
terugblikken
A
Omdat je in Nederland de sterren altijd goed kunt zien.
B
Omdat het er 's winters heel koud kan zijn.
C
Omdat het een plek is met maar heel weinig kunstlicht. Het is er 's nachts echt donker en daardoor zie je de sterren goed.
D
Omdat de zon daar niet schijnt.

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom mag je op het militair oefenterrein niet wandelen denk je?
Klik hier en luister mee!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 18 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de derde en vierde alinea
Er zijn drie plekken waar je de nachtelijke hemel goed kunt bewonderen:
•    bij ons Activiteitencentrum Lauwersnest
•    vanaf hemelplatform Achter de Zwarten (voorbij Suyderoogh)
•    vanaf hemelplatform Vlinderbalg (aan de Strandweg)

Op de hemelplatforms kan je hoofdsteunen neerlaten en zo liggend de sterren te bekijken. Het zijn uitkijktorens die bedacht zijn om ’s nachts bij helder weer op te gaan liggen om naar de sterrenhemel te kijken. Wil je weten waar je nou precies naar kijkt? Download dan de nachtkaart of haal ‘m op bij het Lauwersnest. Staatbosbeheer organiseert ook regelmatig excursies om de duisternis te beleven. Hou hiervoor de activiteitenkalender in de gaten. Lees hier meer tips over hoe je de duisternis kunt beleven.

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Hoe lijkt het jou om op een hemelplatform in het Dark Sky Park 's nachts naar de sterren te kijken?
het nieuws
de tekst
terugblikken
Dat lijkt me heel tof!
Dat lijkt me helemaal niet leuk!
Ik weet het niet

Slide 20 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Bespreek samen jullie antwoorden.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 21 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de vijfde en laatste alinea
Zeldzaam
Echte duisternis wordt steeds zeldzamer, omdat overal in de Westerse wereld de nachtelijke verlichting toe neemt. Mens en natuur ondervinden hier schade van. Door buitenverlichting wordt de avond en nacht verkort. Nachtelijk kunstlicht kan op veel manieren de levenscyclus en het gedrag van dieren beïnvloeden. Zoals bijvoorbeeld vleermuizen die door te veel licht minder eten zoeken. Ook mensen lijken duisternis nodig te hebben voor een goede nachtrust.

Dark Sky wereldwijd
Met het Nationaal Park Lauwersmeer erbij heeft de International Dark Sky Association wereldwijd nu 41 natuurparken en -reservaten aangeduid als Dark Sky-locatie. Daarvan ligt ongeveer de helft in de Verenigde Staten. Het Lauwersmeergebied is het tweede Dark Sky Park van Nederland. In 2015 kreeg de Boschplaat op Terschelling het predicaat als eerste van ons land.

de cyclus
Betekenis: wat in een kring rondgaat (figuurlijk) en zich steeds herhaalt
schade ondervinden van
Betekenis: erge last hebben van
het natuurreservaat
Betekenis: het natuurgebied dat wordt beschermd
het predicaat
Betekenis: de officiële (ere)titel
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


In deze alinea staat dat mensen ook duisternis nodig 'lijken' te hebben voor een goede nachtrust. Waarom staat er 'lijken' denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken
A
Omdat er ook mensen zijn die prima slapen in het licht.
B
Omdat we dat nog niet zeker weten; het is nog niet voldoende onderzocht.
C
Omdat een goede nachtrust eigenlijk niet belangrijk is.
D
Omdat er ook mensen zijn die overdag slapen.

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom denk je dat het alleen/vooral natuurgebieden en -reservaten zijn die het predicaat Dark Sky locatie hebben?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 24 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Je hebt nu de hele tekst gelezen. 
Waarom is het belangrijk denk je, om de 'duisternis te behouden'?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 25 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Vind je dat er meer Dark Sky gebieden in Europa zouden moeten zijn?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 26 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Licht je antwoord toe
de ziektekiem
Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.
Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 28 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Type hier een samenvatting van de tekst. 
Gebruik hierbij de vraagwoorden 'wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe'.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Ja, dit doel heb ik behaald.
Nee, aan dit doel moet ik nog werken
Ik weet meer over het nieuws.
Ik weet meer over lichtvervuiling in Nederland.
Ik weet meer over Dark Sky Park Lauwersmeer.
Ik uitleggen waarom bescherming
van 'natuurlijk donker' belangrijk is.
Ik kan de tekst samenvatten met behulp van de vraagwoorden (wie, wat, waar wanneer, waarom en hoe?).
Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Slide 31 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 2
van deze les.
Veel plezier met deel 3!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies