PVS LUK 3 week 1 bijeenkomst 3

• Praktijkvraagstuk
• HBO
• Studiejaar 1

PVS

LUK 3

week 1

bijeenkomst 3

Lesdoelen

• Je beschrijft de elementen van persoonsgerichte basishouding van een verpleegkundige bij zelfmanagementondersteuning.

• Je begrijpt welke determinanten van gedrag invloed hebben op de gezondheid van de zorgvrager.
  

Lesvoorbereiding:

H. 1.2.3 t/m H 1.4 Uit Verpleegkundige ondersteuning bij zelfmanagement en eigen regie.

H2 Verpleegkundige competenties voor zelfmanagementondersteuning. Uit Verpleegkundige ondersteuning bij zelfmanagement en eigen regie.

Artikel TVZ, Leininger: https://link.springer.com/article/10.1007/s41184-023-2262-6

Agenda

• Activeren voorkennis
• Opdracht persoonsgerichte zorg en zelfmanagement
• Theorie 5A model
• Opdracht casus en GMZ
• Theorie gezondheidsdeterminanten
• Opdracht gezondheidsdeterminanten
• Vooruitblik bijeenkomst 4

Voorkennis activeren

Herhaling:
Wat kenmerkt persoonsgerichte zorg?

1. De ziekte van de zorgvrager staat centraal
2. De persoonlijke behoeften van de zorgvrager staan centraal
3. De wensen en voorkeuren van de zorgvrager staan centraal
4. De persoonlijke behoeften, wensen en voorkeuren van de zorgvrager staan centraal

Wat als de zorgvrager zijn persoonlijke behoeften wensen en voorkeuren niet kenbaar kan maken?

Kun je dan nog wel persoonsgerichte zorg leveren en hoe doe je dat dan bijvoorbeeld?

Iemand hier al ervaring mee in de praktijk?

Opdracht zelfmanagement

1. Waarom is er tegenwoordig steeds meer aandacht  voor zelfmanagement in de zorg?
2. 
   
3. Wat is de link tussen zelfmanagement en persoonsgerichte zorg?
4. Leg in je eigen woorden wat de pilotenmodel (patiëntprofielen) inhoudt. Welke verpleegkundige perspectieven zie je hierin terug?
5. Wat is de basishouding van de verpleegkundige bij zelfmaangement ondersteuning?

toelichting:

1. Er is toenemende aandacht voor zelfmangement door:

- vergrijzing en daardoor mer chonische aandoeningen, die gemanaged moeten worden

-toenemende zorgvraag versus beperkte finaciele middelen.

- uitgangspunt dat je met ziekte of beperking kunt blijven particperen in de samenleving

-wens voor zorg opmaat op keuzemogelijkheden en recht op zelfbeschikking en autonomie

2. Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van persoonsgerichte zorg, waarbij  niet de ziekte maar het leven centraal staat

Pilotenmodel - verpleegkundige perspectieven bij zelfmanagement 

Geef korte uitleg over het pilotenmodel

Wijs studenten op het pilotenmodel (patiëntprofielen) en de vier verpleegkundige perspectieven op zelfmanagement Zie blz. 18 H1 en blz. 61 H2 uit Verpleegkundige ondersteuning bij zelfmanagement en eigen regie van o.a. Staa et al.  Dit heeft overlap. 

toelichting pilotenmodel:

de afbeelding laat diverse  patiëntprofielen zien t.a.v. zelfmanagement. Hoe meer  de zorgvrager de regie over zijn zorg neemt, hoe groter zijn rol is qua zelfstandig sturing van de zorg en hoe kleiner  de rol van de zorgverlener. 

Toelichting verpleegkundige perspectieven:

hoe de verpleegkundige aankijkt tegen zelfmanagement bepaalt in welke mate zij de zorgvrager gaat ondersteunen. Deze perspectieven hebben raakvlakken met de rollen van de verpleegkundige in het pilotenmodel

Basishouding verpleegkundige bij zelfmanagementondersteuning

• Zorgvrager respecteren en waarderen als partner in de zorg
• Ervaring/kennis zorgvrager acccepteren gebruiken als info voor eigen handelen
• De rol accepteren die de zorgvragen in het zorgproces wil hebben
• Rekening houden met de (culturele) achtergrond
• In overleg met zorgvrager bepalen hoeveel zorg/regie wordt overgenomen
• Keuze van de zorgvrager is de uitgangspunt in de zorg 
• Begrip/empathie tonen wanneer zelfregie niet of goed lukt
• Zo nodig  afwijken van richtlijnen en protocollen
• Verder en breder denken qua zorgmogelijkheden
• Reflecteren op eigen handelen
• Principes van onderhandelen (5A) en conflichthantering (VC) toepassen n

Zie blz. 60 H.2 Uit Verpleegkundige ondersteuning bij zelfmanagement en eigen regie van o.a. Staa et al.   

Opdracht 1A: 5A Model

• Met je samenwerkingsgroep 
• 15 minuten
• Elke groep beschrijft hoe ZMO eruit kan zien m.b.v. het 5A model
• Waarin zou je ondersteuning bieden, welke hulpmiddelen ga je inzetten en met welke valkuilen kun je te maken krijgen?
• Gebruik eventueel de volgende link

20 minuten totaal

Koppelen aan groepscasus of zelfmanagementopdracht?

Let op: meegeven aan studenten dat je het 5A model niet in 1 gesprek of op 1 moment doorloopt. Dit is een proces over verloop van tijd, duur is afhankelijk van hetgeen waarin ondersteund wordt.

Hoe zat het ook alweer?

korte uitleg van de ringen van het Generieke model zelfmaangement (GMZ) korte herhaling van les 1? 

Afhankelijk van hoe uitgebreid dit behandeld is in les 1/2

Opdracht 1B: casus

• Binnen welke cirkels/onderdelen  van het GMZ speelt de zelfmanegementondersteuning die jullie zouden bieden aan de zorgvrager in jullie casus zich af? Beargumenteer.

Studenten hebben in les 1 met hun samenwerkingsgroep een casus uitgereikt gekregen. Gedurende de PVS lessen werken zij met elkaar aan deze casus toe naar uitwerking van een zorgplan.

In dit eerste deel van de zorgplanopdracht speelt de zorgvraag zich af in de binnenste ring en de ring met de de competenties

5 minute break

Nabespreken voorbereidingsopdracht 

• Met je samenwerkingsgroepje
• 5 minuten

Bespreek het volgende:

Uitwisselen van determinanten die je persoonlijke gezondheidsgedrag beïnvloeden. (Je hebt deze in kaart gebracht mbv je eigen diversiteitscirkel.) 

Wat zijn de  verschillen en overeenkomsten tussen de groepsgenoten?

HFC model is health field concept van Lalonde

Health Field Concept (oftewel model van Lalonde)

4 factoren of determinanten die invloed hebben op de gezondheid:

1. Biologische factoren: bijvoorbeeld erfelijkheid, later verworven verwondingen
   
2. Zorgvoorzieningen: bijvoorbeeld kwaliteit en beschikbaarheid van de zorg
   
3. Leefstijl: bijvoorbeeld voeding en beweging
   
4. Omgeving: bijvoorbeeld sociaal-culturele of politieke factoren

• Deze determinanten staan in relatie met elkaar
• Dit model wordt gebruikt om gezondheidsaspecten op groepsniveau te analyseren en/of analyse te maken van een gezondheidsprobleem  

Marc Lalonde (July 26, 1929 – May 6, 2023) was o.a. minster van volksgezondheid in Canada eind jaren 70. 

In 1974 introduceerde hij het Health Field Concept om een nieuw perspectief te bieden op gezondheidszorg en gezondheidsongelijkheid in Canada. hij heeft de factoren leefstijl en omgeving toegevoegd.

Voorbeeld relatie tussen de determinaten: Bij overgewicht kan een erfelijk factor (biologisch) een rol spelen of een gevolg zijn van een bepaalde leefstijl.

Voorbeeld anlyse m.b.v. dit model: waarom is de vaccinatiegraad in bepaalde gebieden lager dan in andere gebieden?

Sunrise model van Madeleine Leininger

theorie/uitleg yvette

Madeleine Leininger (July 13, 1925 – August 10, 2012) was a nursing theorist, nursing professor and developer of the concept of transcultural nursing.

Dit model kun je eigenlijk gebruiken achter Lalonde. Het gaat net wat verder/dieper. Zo zou je bij Lalonde kunnen concluderen dat 'teveel alcohol drinken' met leefstijl te maken heeft. met Sunrise model zou je mogelijk meer tot de kern kunnen omen van waarom iemand teveel drinkt.

Het gaat alleen om het bovenste gedeelte van het model, wat belangrijk is voor studenten. (het zonnetje). Daarin staan de determinanten benoemd die de studenten kunnen helpen met klinisch redeneren. Het gaat niet om het doorgronden van het model.

Het model benadrukt het belang van culturele kennis, vaardigheden en attitudes in de zorgverlening. Hierbij is het belangrijk de culturele achtergrond van de zorgvrager te begrijpen en culturele waarden en overtuigingen te respecteren.

Opdracht

• In tweetallen
• 10 minuten
• Bedenk bij elk van de onderdelen van het model (het zonnetje) een voorbeeld van een gezondheidsdeterminant die het beschermen van de 
• Klassikale nabespreking

voorbeelden:

technologische factoren: is er een hoge staat van technologie, dat is heel fijn, maar brengt mogelijk ook risico's met zich mee, denk aan veel prikkels door gamen, schermen, telefoon/game verslaving, slechter slapen hierdoor.

religieuze en filosofische factoren:

vaccinaties weigeren/bloedtransfusie weigeren jehova's getuigen

Familiale en sociale factoren: 

hoe is bijvoorbeeld de rol van ouderen in andere culturen. Actieve rol binnen familie vs bijv in verpleeghuis. Hoe groot is et netwerk van iemand?

culturele waarden en opvattingen: wat vindt men in een cultuur belangrijk en welke invloed heeft dat mogelijk op de gezondheid? denk aan pittig eten, veel zoet eten oid

politieke en wettelijke factoren:

verplicht wel/niet verzekeren zorg, vaccineren, welke keuzes maakt politiek tav gezondheid en preventie?

economische factoren:

Goede of lagere economische standaard, gezondheidsvaardigheden?

scholingsfactoren:

Hoe beter men is opgeleid hoe beter men in basis in staat is de eigen gezondheid te beschermen

Denk nog even mee

• Aan welke delen van het GMZ zou je persoonsgerichte zorg kunnen linken?
• Aan welke delen van het GMZ zou je de gezondheidsdeterminanten kunnen koppelen?

Persoonsgerichte zorg gaat uit van de zorgverlener, je zult dus zien dat je aan de rechterkant van het GMZ zaken herkent. Je hebt als zorgverlener kennis, ervaring etc nodig om persoonsgerichte zorg te kunnen verlenen.

Met betrekking tot de gezondheidsdeterminanten zul je vooral aan de linkerzijde van het model zaken herkennen, dat is de zijde die betrekking heeft op de zorgvrager.

Portfolio opdracht zelfmanagement

• Lees de opdracht in stilte door
• Zijn er vragen of onduidelijkheden?
• Kunnen jullie er zo mee aan de slag?

Vooruit kijken

Samenwerkingsruimte:

zelfmanagementopdracht met je groep

Les 4.1: Introductie van het onderwerp COIL 

Indien er nog tijd is in deze les kunnen studenten vast een start maken met 1 van beide opdrachten. JE kunt studenten er ook op wijzen dan ze de samenwerkingstijd of on begeleide tijd hiervoor kunnen gebruiken. Inleverdatum evt nog benoemen ivm de go/no go

Zijn de lesdoelen behaald?
• Je beschrijft de elementen van persoonsgerichte basishouding van een
verpleegkundige bij zelfmanagementondersteuning.
• Je begrijpt welke determinanten van gedrag invloed hebben op de gezondheid van de
zorgvrager.

Ja

Nee

Deels

Welke vragen of onduidelijkheden zijn er nog na deze les?