T14 B7

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

BS 7: De lever en de nieren

Leerdoelen

* Je kunt de verschillende functies van de lever noemen. 

* Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen 

   met hun kenmerken en functies.

Afvalstoffen worden uitgescheiden van het inwendige naar het uitwendige milieu. De lever en de nieren zijn uitscheidingsorganen. De nieren scheiden ook water uit.

Ligging en bloedvaten

* De lever ligt rechtsboven in de 

   buikholte.

* Hij ontvangt zuurstofrijk bloed van 

   de leverslagader.

* Via de poortader zijn de darmen 

   verbonden met de lever. De 

   poortader kan (na een maaltijd) 

   veel glucose bevatten.

* Via de leverader stroomt het zuurstofarme  

   bloed weer van de lever weg.

Functies van de lever:

* Zet te veel aan glucose in het bloed 

   om in glycogeen en slaat dit op.

* De lever maakt fibrinogeen (plasma-eiwit 

   voor de bloedstolling)

* Produceert gal.

* Breekt afvalstoffen af 

   (o.a. dode rode bloedcellen)

* Breekt overtollige eiwitten af. 

    Hierbij ontstaat de giftige stof 

    UREUM.

* Haalt gifstoffen uit het bloed.

Hepatitis

Bij Hepatitis is er een ontsteking van de lever door hepatitisvirus. Er zijn verschillende vormen van het Hepatitisvirus: A, B, C en E 

Hepatitis B

- Via bloed, sperma, vaginaal vocht

- Vaak milde verschijnselen, die vanzelf verdwijnen.

- Kan chronisch worden en en leverontsteking 

  veroorzaken.  Later kan dan  leverkanker of 

  levercirrose ontstaan.

De ligging en de bloedvaten

* De nieren liggen in de buikholte achter de 

   lever en de maag. 

* Via de nierslagaders stroomt zuurstofrijk 

   bloed naar de nieren.

   Dit bloed bevat veel veel overtollige stoffen  

   en afvalstoffen. 

   De nieren verwijderen deze stoffen uit het 

   bloed.

* Via de nieraders stroomt het gezuiverde 

   bloed weer weg uit de nieren

Bouw van de nieren

Nierschors en niermerg

* Een nier bestaat uit nierschors, 

   niermerg en nierbekken. 

* Nierschors en niermerg       

   verwijderen niet alleen afvalstoffen 

   uit het bloed, maar ook overtollig 

   water, zouten en schadelijke 

   stoffen. De verwijderde stoffen 

   samen heten 'urine'

* In het nierbekken wordt de urine 

   verzamelt

Samenstelling van urine

Urine bevat water, zouten en afvalstoffen (o.a Ureum)

De samenstelling van urine in niet altijd gelijk.

Als je veel drinkt, bevat de urine veel water en is de urine lichtgeel. Drink je te weinig dan is de urine donkerder van kleur. Ook kunnen er kleurstoffen in de urine zitten.