Les 3: herhaling H2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

De Middeleeuwen

Tijdvak 3: monniken en ridders

het jaar 500 tot 1000

Vroege middeleeuwen

500 - 1000

Motte kasteel

Late middeleeuwen

1100 - 1500

Het Muiderslot

Wat waren missionarissen?

1. Een kerkdienst die je volgt op zondag.
2. Een rivier die je oversteekt in België.
3. Mensen die het christelijke geloof verspreiden.
4. Geen idee.

Christendom in de middeleeuwen

Paus

Rome (Italië)

Vaticaanstad

Bisschoppen

Hoe verspreiden missionarissen het geloof tussen het jaar 400 en 700?

Christendom in de middeleeuwen

Paus

Rome (Italië)

Vaticaanstad

Christendom in de middeleeuwen

Missionarissen trokken het land door om het christendom te verspreiden.

Missionarissen zijn geestelijken: iemand die leeft en werkt voor de kerk.

Dit deden ze in opdracht van de paus: de leider van de christelijke kerk.

Christendom in de middeleeuwen

Missionarissen trokken het land door om het christendom te verspreiden.

Missionarissen zijn geestelijken: iemand die leeft en werkt voor de kerk.

Missionarissen legden Bijbelverhalen uit en brachten het evangelie (de goede boodschap) van Christus. Vaak probeerden zij eerst een koning te overtuigen, want als die christen werd, werden zijn onderdanen dat ook.

Christendom in de middeleeuwen

Missionarissen trokken het land door om het christendom te verspreiden.

Missionarissen zijn geestelijken: iemand die leeft en werkt voor de kerk.

Welk persoon zou een missionaris/geestelijke zijn?

missionaris

natuurgodsdienst

Dorp van heidenen

Waarom was het belangrijk om koningen christen te maken?

Waarom werd een natuurgodsdienst en het christendom gecombineerd?

Christendom in de middeleeuwen

Vanaf 312 werd het christendom de belangrijkste godsdienst van het Romeinse Rijk, omdat keizer Constantijn de Grote zelf christen werd. Later werd het christelijk geloof de enige officiële rijksgodsdienst en dus nog veel belangrijker. Dat is ook hieraan terug te zien:

- Ten eerste werden veel meer mensen in Europa christen.

- Ten tweede gingen mensen dit geloof actief verspreiden.

Hoe werd/wordt een geloof verspreid denk je?

missionaris

Missionarissen combineerden de natuurgodsdienst met het christendom. Dit deden ze zodat mensen zich sneller gingen bekeren naar het christendom en minder boos werden dat hun geloof werd afgeschaft.

Zo werden heilige beelden vervangen met beelden van jezus en tempels versierd met tekenen van het christendom.

Waarom hadden geestelijken veel macht in de middeleeuwen?

S3: Je kunt uitleggen waarom geestelijken veel macht hadden. 

Priester

Een priester was een geestelijke die zorgde voor kerkdiensten in een domein. 

Priester

Belang van een geestelijke

1) Ze konden als enigen lezen en schrijven. 
2) Kennis en wetten werden door geestelijken vastgelegd en verspreid. 

Priester

Priester

Paus

Bisschoppen

Noem een persoon die volgens jou veel macht mag hebben. Leg uit waarom.

schooltv.nl

Opdracht:

Tijd voor geschiedenis

Hoofdstuk 3: Monniken en ridders

3.3 verspreiding christendom

Paus               bisschop          priester

H2: Ik kan uitleggen op welke manieren het christendom macht had in de Middeleeuwen.

S3: Je kunt uitleggen waarom geestelijken veel macht hadden. 

S4: Je kan drie personen noemen waarvan jij vindt dat zij veel macht mogen hebben en uitleggen waarom. (i) 

H2: Ik kan uitleggen op welke manieren het christendom macht had in de Middeleeuwen.

S1: Je kunt uitleggen waarom het voor missionarissen belangrijk was om koningen christen te maken. (r)

schooltv.nl

H2: Ik kan uitleggen op welke manieren het christendom macht had in de Middeleeuwen.

S2: Je kunt uitleggen waarom het combineren van een natuurgodsdienst met het christendom een manier was om mensen te bekeren. (t) 

Verder

Hoofdstuk 3: monniken en ridders
Paragraaf 3.3: verspreiding christendom

Opdracht: allemaal

Leg uit wat het leenstelsel was.

Wie was Karel de Grote en wat heeft hij gedaan?

tot het jaar 500:
Val West-Romeinse rijk

Vanaf het jaar 500:
verschilllende rijken

S2: Ik kan uitleggen wie Karel de Grote was en drie gevolgen noemen van zijn leiderschap. (r)

Centrale munt

Karel de Grote stelde 1 munt in. Dit was makkelijk: want nu kon iedereen met dezelfde munt betalen en was het duidelijker hoeveel iets waar was. 

Leenmannen

Onderwijs

Karel de Grote zette scholen op waar jonge mannen konden leren lezen, schrijven en het christendom.

 H1: Ik kan uitleggen waarom het Frankisch Rijk bijzonder was, door:

S3: Ik kan uitleggen wat het hofstelsel is en wat horigheid daarmee te maken heeft. (r)

S4: Ik kan uitleggen welke eigenschappen ik belangrijk vind voor een leider. (i) 

Een leenman bestuurde dus het gebied dat hij in leen had van de koning. Ergens in dat leen bewoonde de leenman zelf een versterkte boerderij of kasteel. Ook ridders hadden vaak een stuk grond. Op dat eigen landgoed of domein stond het huis van zo'n edelman. Op zijn domein mocht elke edelman zelf de regels bepalen. Voor de boeren was hij hun landheer. En bij zijn dood erfde zijn oudste kind. Hierover had de koning niets te zeggen.

Via het leenstelsel 'leende' een ridder, hertog of man van adel een stuk grond van de koning.

Op de grond van elke landheer werkten horigen (onvrije boeren). Zij kregen bescherming van hun landheer. 

Horigen mochten niet zomaar op het land wonen en werken. In ruil voor bescherming moesten ze:

Oogst

Het land bewerken en een deel van de oogst aan hun heer geven. 

Herendiensten

Verplichte taken uitvoeren: hekken timmeren, eieren geven, wegen bijhouden, kleding repareren.

Huur

Huur betalen voor de landbouwgrond

S3: Ik kan uitleggen wat het hofstelsel is en wat horigheid daarmee te maken heeft. (r)

1. landheer laat horigen (onvrije boeren) op zijn land leven en werken. Hij beschermt de horigen tegen invallen/dieven.

2. horigen zijn verplicht om huur, herendiensten (hekken bouwen, kleding repareren, deel van de oogst) af te staan. Ook mogen ze niet zomaar hun land verlaten.

Karel de Grote was dus een belangrijke leider. Welke eigenschappen vind jij belangrijk voor een leider?

S4: Ik kan uitleggen welke eigenschappen ik belangrijk vind voor een leider. (i) 

Vanaf het jaar 500:
verschilllende rijken

- De Romeinse wegen werden niet meer onderhouden, zodat het lastig werd om te reizen.

- Er bleven weinig mensen over die konden lezen en schrijven.

- Geld was er eigenlijk niet meer en daarom ontstond er ruilhandel.

En toen kwam daar in 768......

Karel de Grote

Karel de Grote wilde zijn rijk op een nieuwe manier besturen.

schooltv.nl

Het leenstelsel

Leenstelsel

Karel de Grote stelde leenmannen aan. Deze mannen waren van adel en mochten een (leen)gebied besturen. In ruil moesten zij trouw en loyaal zijn aan Karel de Grote. 

S1: Ik kan uitleggen hoe het leenstelsel werkte. (r)

Leenstelsel

Karel de Grote stelde leenmannen aan. Deze mannen waren van adel en mochten een (leen)gebied besturen. In ruil moesten zij trouw en loyaal zijn aan Karel de Grote.