Les 4: De maatschappij

Maatschappijleer
Les 4: De maatschappij

Startklaar

• Op je plek zitten
  
• Telefoon in het Zakkie
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
  
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

Leerdoelen

• Je weet wat omgangsvormen zijn en je kunt hiervan voorbeelden noemen. (R)
• Je legt uit waarom er regels nodig zijn in de samenleving. (T)
• Je legt uit wat waarden en normen zijn en je kunt hiervan voorbeelden noemen. (T)
• Je legt uit dat mensen verschillende belangen hebben, wat belangentegenstellingen zijn, en je kunt hiervan voorbeelden noemen. (T) 

Noem drie verschillen tussen de maatschappij in Nederland en die in een ander land. Denk maar eens terug aan waar je ooit op vakantie bent geweest.

De maatschappij

Samenleven in Nederland

• Nederland is een klein, rijk en dichtbevolkt land

• We wonen dicht op elkaar en hebben dus veel met elkaar te maken
• Samenleven betekent: deel uitmaken van een maatschappij

Tekst gesproken

Regels voor samenleven

• De overheid maakt regels: wetten
  
• Deze wetten zorgen voor orde en veiligheid
  
• Voorbeelden: verkeersregels, milieuregels, eigendomsregels

Waarom regels belangrijk zijn:

• Regels maken samenleven mogelijk
• Denk aan een spel: zonder spelregels kun je niet spelen

vacature

 Een vacature betekent dat een bedrijf op zoek is naar een werknemer omdat zij iemand nodig hebben voor een bepaalde functie. 

Tekst gesproken

open sollicitatie

Wanneer je een algemene sollicitatiebrief en je CV naar heel veel bedrijven tegelijkertijd stuurt.

functie

Wat voor soort baan dat je hebt. En welke taken bij die baan horen.

Wat is fatsoen?

Niet alles staat in de wet

• Sommige dingen voelen verkeerd, maar zijn niet strafbaar
• Voorbeeld: asociaal gedrag → geen boete, maar wel afkeuring
• Dit noemen we ongeschreven regels

 Wat is fatsoen?

• Opstaan voor ouderen in de tram

• Anderen netjes behandelen

• Fatsoen = hoe we vinden dat je je hoort te gedragen

''Normaal gedrag'' verschilt per gezin, buurt of cultuur:

Voorbeeld: wel of geen scheten laten thuis

Voorbeeld: iemand met “u” of “jij” aanspreken

Tekst gesproken

Wat is de reden dat SIRE deze #doeslief campagne is gestart?

Wat is een voorbeeld van een ongeschreven regel?

1. Je mag niet door rood rijden
2. Je moet belasting betalen
3. Je staat op voor een oudere in de bus
4. Je mag geen spullen stelen uit een winkel

Normen en waarden 

Wat mensen normaal vinden, hangt af van wat ze belangrijk vinden. Dat noemen we waarden. Voorbeelden van waarden zijn: eerlijkheid, vrijheid, zelfstandigheid, liefde en respect.

Aan waarden koppelen we regels voor gedrag. Die regels noemen we normen.

Voorbeeld:

Omdat we in Nederland respect belangrijk vinden (waarde), vinden we het normaal om op te staan voor ouderen in de bus (norm). Normen kunnen per groep of cultuur verschillen, ook als ze uit dezelfde waarde komen. In Nederland toon je respect door iemand aan te kijken, terwijl dat in sommige Aziatische landen juist onbeleefd is.

vacature

 Een vacature betekent dat een bedrijf op zoek is naar een werknemer omdat zij iemand nodig hebben voor een bepaalde functie. 

Tekst gesproken

open sollicitatie

Wanneer je een algemene sollicitatiebrief en je CV naar heel veel bedrijven tegelijkertijd stuurt.

functie

Wat voor soort baan dat je hebt. En welke taken bij die baan horen.

Hoe zou jij zelf reageren als iemand in het openbaar dit gedrag vertoont?

vacature

 Een vacature betekent dat een bedrijf op zoek is naar een werknemer omdat zij iemand nodig hebben voor een bepaalde functie. 

Tekst gesproken

open sollicitatie

Wanneer je een algemene sollicitatiebrief en je CV naar heel veel bedrijven tegelijkertijd stuurt.

functie

Wat voor soort baan dat je hebt. En welke taken bij die baan horen.

Belangen

Mensen vinden verschillende dingen belangrijk, en dat zie je terug in hun belangen.

Een belang is iets waar je voordeel uit haalt. Jij hebt bijvoorbeeld belang bij snelle WiFi of een leuke ontmoetingsplek.

Niet iedereen heeft hetzelfde belang.

Een werkgever wil misschien lage kosten, terwijl werknemers juist een hoger loon willen.

Iemand met een hoog inkomen wil minder belasting betalen, terwijl iemand met een laag inkomen juist hulp wil van de overheid.

Als belangen botsen, noemen we dat een belangentegenstelling.

Door die verschillen ontstaan vaak discussies of conflicten.

vacature

 Een vacature betekent dat een bedrijf op zoek is naar een werknemer omdat zij iemand nodig hebben voor een bepaalde functie. 

Tekst gesproken

open sollicitatie

Wanneer je een algemene sollicitatiebrief en je CV naar heel veel bedrijven tegelijkertijd stuurt.

functie

Wat voor soort baan dat je hebt. En welke taken bij die baan horen.

Wat is een voorbeeld van een omgangsvorm?

1. Verantwoordelijk zijn.
2. Iemand feliciteren met zijn verjaardag.
3. Zorgen dat je genoeg eet op een dag.
4. Afspreken met vrienden.

In de samenleving zijn regels nodig, omdat:

1. Regels ervoor zorgen dat iedereen doet wat de overheid wil.
2. Mensen gedwongen zijn om met elkaar samen te leven.
3. De politie daardoor weet wanneer ze mensen straf moeten geven.
4. De bestuurders van ons land zo hun zin niet krijgen.

Welke waarde past het best bij iemand die nooit zal liegen?

1. Vrijheid.
2. Mensen moeten mij kunnen vertrouwen.
3. Eerlijkheid
4. Als ik tegen mijn ouders lieg krijg ik straf.

Een voorbeeld van een belangentegenstelling is:

1. Je bouwt samen met je buren een nieuwe schutting.
2. De baas beloont je wanneer je je werk goed doet.
3. De werknemer heeft een schadevergoeding gekregen
4. Je krijgt ruzie met de leraar, omdat je weer te laat bent.

Begrippen uit deze les

• Omgangsvormen 
• Regels 
• Normen
• Waarden
• Belangen
• Belangentegenstellingen 

Huiswerk

Maken opdarchten: 1 t/m  8

Inloggen: 

MethodeM: https://www.methodem.nl/les/0857a8cd-85c2-4e75-958d-17b6a51c1d8f

Maatschappijleer> Samenleving> Les 1: De Maatschappij