Invalles Criminaliteit HSX

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Criminaliteit

Criminaliteit

Lesinhoud

• Waarom straffen we?
• Soorten straffen
• Helpt straf?

Waarom straffen we?

Wat zijn redenen om iemand te straffen?

Doelen van straffen

Wraak en vergelding (‘oog om oog, tand om tand)

Genoegdoening

Afschrikken van dader

Afschrikken van anderen (preventie)

Beveiliging van de maatschappij

Voorkomen van eigenrichting

Heropvoeden van de dader

Aantekening voor het examen

Voorwaardelijk/onvoorwaardelijk

De rechter kan bij het geven van een straf kiezen uit een:

Voorwaardelijke straf = een straf die je niet hoeft uit te zitten, tenzij je in je proeftijd opnieuw een soortgelijk delict pleegt. Je zit dan alsnog je straf uit + je nieuwe straf.

Onvoorwaardelijk straf = een straf die je sowieso moet uitzitten.

Let op: je kan ook een combinatie van voorwaardelijk en onvoorwaardelijk krijgen.

Aantekening voor het examen

Soorten straffen

Wat voor straffen ken je?

Verschillende straffen

De straffen zijn onder te brengen in drie categorieën.

1) Hoofdstraffen

2) Bijkomende straffen

3) Maatregelen

We gaan ze samen even bekijken..

1 Hoofdstraffen

Hoofdstraf:

Gevangenisstraf

Hechtenis

Boete

Taakstraf (kan alleen als de maximale straf van het gepleegde delict 6 maanden is)

Aantekening voor het examen

2 Bijkomende straf

Bijkomende straf:

 Altijd in combinatie met een hoofdstraf.

Bv. inleveren van je rijbewijs

Bv. je mag je beroep niet meer uitoefenen

Bv. straatverbod

Aantekening voor het examen

3 Maatregel

Maatregel:

Bedoeld om de samenleving te beschermen.

Bijvoorbeeld:

TBS = Ter Beschikking Stelling (van de staat).

Je krijgt NA JE GEVANGENISSTRAF een psychiatrische gevangenisstraf.

Let op: dit is in eerste instantie voor 4 jaar, maar kan worden verlengd. Dit wordt (bijna) altijd in combinatie met een hoofdstraf gegeven.

Aantekening voor het examen

Reclassering

De reclassering werkt met mensen die in aanraking zijn gekomen met politie en justitie. Zij zet zich in om herhaling van strafbaar gedrag te voorkomen. Zij speelt een rol voor, tijdens en na het strafproces.

Taken van de reclassering zijn:

• Adviseren van de rechtbanken en het Openbaar Ministerie over daders en verdachten
• Begeleiden en controleren van mensen die onder toezicht staan
• Ten uitvoer leggen van werkstraffen

Aantekening voor het examen

Slachtoffers

Bij criminaliteit is er meestal ook sprake van slachtoffers. Die kunnen op allerlei manieren gevolgen merken van het criminele gedrag. 

Wat voor gevolgen kun je bedenken?

Rechten van het slachtoffer

1. Schadevergoeding aanvragen
2. Slachtoffers hebben spreekrecht: recht om tijdens de zitting te spreken
3. Slachtofferhulp
4. Slachtoffers hebben recht op informatie. 

Aantekening voor het examen

Helpt straf?

Helpt straf?

50% is recidive (vervalt terug na veroordeling)

Als je uit de gevangenis komt krijg je hulp van de reclassering

Voor slachtoffers bestaan bureau voor slachtofferhulp

Helpt straf dus ja of nee? Wat vind jij?

Aantekening voor het examen

Helpt straf? 2/3

Het ligt er ook aan hoe je naar het doel van straf kijkt. Is het doel het bijstellen van het gedrag van de dader, dan moet je een mening vormen over wat jij vindt van 50%.

 geval zolang hij vastzit niet nog een keer kan doen

Helpt straf? 3/3

Er zijn ook andere doelen bij het geven van straf, bijvoorbeeld:

•  genoegdoening voor een slachtoffer of nabestaanden,
• afschrikking voor anderen die wellicht hetzelfde zouden doen, een signaal naar de maatschappij 
• een dader gewoon even opgesloten hebben zodat hij het in ieder geval zolang hij vastzit niet nog een keer kan doen.

Als je daarnaar kijkt, heb je dan dezelfde mening?

Resumerend

We hebben het gehad over :

Waarom straffen we?

Soorten straffen

Helpt straf?

Iets geleerd?

EINDE